در شاخص هم وزن نیز که تغییر قیمت سهام کوچک و متوسط را بهتر به نمایش می گذارد، رشد ۶.۹ درصدی را شاهد بودیم. افزایش نرخ دلار، بالا رفتن انتظارات تورمی، کاهش تنش های امنیتی در کشور و آرامش شش هفتهای در بازار سرمایه را میتوان از عوامل افزایش انگیزه برای ورود پول به بازار عنوان کرد. عدهای از تحلیلگران هم معتقد هستند مدیران پشت پرده شاخص با آغاز حرکت افزایش دلار، تلاش دارند جذابیت بازار سرمایه را در برابر آن افزایش بدهند تا کشور با بحران مجدد جهش نرخ ارز مواجه نشود.
در این هفته فعالان بازار اخبار مربوط به جلسات بررسی لایحه بودجه ۹۹ در دولت را تعقیب کردند. مواردی نظیر افزایش ۱۴ درصدی درآمد حاصل از فروش برق که نشان از افزایش اندک بهای تمام شده شرکتهای انرژیبر از این محل بود، از نکاتی است که مورد استقبال سرمایهگذاران قرار گرفته است. با این حال اعلام افزایش درآمدهای مالیاتی دولت از ۱۰۳ هزار میلیارد تومان در سال جاری به بیش از ۱۶۰ هزار میلیارد تومان در سال آتی نگرانیهایی را به همراه داشته است. علاوه بر دغدغههای مربوط به شمول مالیات بر عایدی سرمایه به سود حاصل از خرید و فروش سهام و همچنین اعمال نرخهای تصاعدی بر درآمد سرمایه گذاران از محل سود سهام تقسیمی شرکتها اکنون اخباری نیز از کاهش معافیت مالیاتی شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه شنیده میشود.
در مجموع دارندگان اوراق مالکیت ۵۴۷ شرکت و صندوق قابل معامله در این هفته از بازدهی مثبت برخوردار شدهاند. در صدر لیست پر بازدههای این هفته به نام شرکت گسترش صنایع پیام بر میخوریم. شرکتی بسیار قدیمی که چندین سال است نه در بازار سرمایه حضوری جدی دارد و نه در بازار لوازم خانگی. با اینحال اخبار تجدید ارزیابی دارایی این شرکت سابقا پرحاشیه را در این هفته به صدر آورد. بازدهی ۳۸ درصدی پیام در هفته جاری در شرایطی رخ داد که پس از برگزاری مجمع عادی به طور فوق العاده سال مالی ۹۶ این شرکت که با زیان ۳۸ ریال به ازای هر سهم همراه بود و خبر تصمیم به تجدید ارزیابی در آن برای سهامداران تشریح شد، نماد معاملاتی این شرکت با افزایش ۲۶ درصدی بازگشایی شد.
نکته قابل تأمل معامله بیش از چهار درصد از سهام شرکت در روز بازگشایی نماد است. "لپیام" در ۹ ماهه منتهی به پایان تابستان توانسته است با فروش سهام شرکت آزمایش اقدام به شناسایی ۴۲ میلیارد ریال سود نماید و زیان انباشته خود را به ۴۲ میلیارد ریال کاهش دهد. شرکت صورتهای حسابرسی شده ۹۷ و شش ماهه ۹۸ را ارائه نکرده و از کمترین سطح شفافیت برخوردار است. صورت سود و زیان شرکت نیز فاقد هرگونه درآمد عملیاتی است و خریداران شرکت باید فرض انحلال و خواب طولانی مدت سرمایه را به همراه نتایج نامعلوم پذیرا باشد.
البته با تمام مخاطراتی که ذکر شد سهام "لپیام" از ابتدای سال ۲۵۴ درصد برای سهامداران خود بازدهی به همراه داشته است.
در میان شرکتهایی که در این هفته بازده بیش از ۲۰ درصدی داشتهاند نام یک شرکت لبنیاتی نیز به چشم میخورد. پگاه اصفهان شرکتی است که پس از بانک سامان و پگاه گلپایگان شاهد حضور شرکت فروشگاههای زنجیرهای افق در ترکیب سهامداران بالای یک درصد خود است. ظاهرا گروه صنعتی گلرنگ که در سالهای اخیر حضور خود را به عنوان یک هلدینگ موفق در رشته فعالیتهای متنوعی از تولید مواد شوینده و مواد غذایی تا واسطهگری مالی و سینماداری و ساخت و ساز تثبیت کرده است اکنون با افزایش ارزش دو شرکت بزرگی که در بازار سرمایه دارد (افق و پاکشو) و همچنین افزایش سودآوری شرکتهای زیر مجموعه قصد دارد در بازار پر رقابت لبنیات اتحاد استراتژیکی را با صنایع شیر شکل دهد. همین امر سبب شده است نمادهای "غگلپا" و "غشصفا" به موازات خریدهای مجموعه گلرنگ بیش از پیش مورد توجه بازار واقع شوند.
جذابیت "غشصفا" برای سرمایهگذاران اکنون آن را در آستانه یکهزار میلیاردی شدن قرار داده است به این ترتیب "غشصفا" و "غفارس" در میان شرکت های لبنیاتی بازار دارای بیشترین ارزش بازار هستند. تلاشهای مجموعه صنایع شیر برای دسترسی به بازار روسیه و آغاز اجرای تفاهم تعرفه ترجیحی ایران و اوراسیا نیز بر جذابیت سهام شرکتهای این مجموعه افزوده است. خبرها حکایت از برنامهریزی گروه صنعتی گلرنگ برای استفاده از شبکه فروش صنایع شیر در روسیه نیز دارد که در آینده بهتر میتوان راجع به دقت این شایعات قضاوت نمود.
دیگر شرکت غذایی که این هفته اقدام به انتشار اطلاعیه شفاف سازی نمود گروه تبرک بود که خبر از انعقاد قرارداد یکهزار و ۷۴۴ میلیارد ریالی سه ساله با صدا و سیما برای انجام تبلیغات رادیو تلویزیونی داده است. تسویه این قرارداد متناسب با هفت درصد از فروش محصول تبلیغ شده است. پیش از این شرکتهای عالیس، ویتانا، گرجی و چین چین اقدام به تبلیغات پر حجم صوتی و تصویری کرده بودند که عمدتا با موفقیت همراه بوده است.
حجم فروش گروه شرکتهای تبرک در سال ۱۳۹۷ برابر چهار هزار و ۷۲۴ میلیارد ریال بوده که باید دید تبلیغات آتی تا چه حد به رشد فروش و سودآوری این شرکت کمک خواهد کرد.
در گروه خودرویی این هفته پارس خودرو مواجه با اخبار و شایعاتی بود که موجب افزایش بیش از ۱۳ درصدی ارزش سهام آن شد. شایعات بازار حکایت از برنامه "خپارس" برای فروش سرمایهگذاری ها در چهار شرکت رنگ و رزین طیف سایپا، سایپا سیتروئن، سایپا یدک و مگا موتور دارد. همچنین گویا خورشید تجدید ارزیابی از مشرق آسمان این کادیلاک ساز قدیمی نیز طلوع کرده است.
ارزش بازار خپارس حدود سه هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان و زیان انباشته آن نیز اندکی کمتر از همین رقم است. پارس خودرو در شش ماهه سال جاری ۳۱۴ میلیارد تومان فروش و ۶۵۵ میلیارد تومان زیان خالص داشته است.
در گوشهای دیگر از بازار شرکت سرمایهگذاری صنایع پتروشیمی اعلام کرده است بیش از یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال از سرمایهگذاریهای این شرکت در سهام شرکتهای ساختمان ایران، بیمه نوین و کربن ایران به دستور قوه قضائیه توسط شرکت سپردهگذاری بر اساس درخواست بانک اقتصاد نوین توقیف شده است. دلیل اقدام بانک اقتصاد نوین ناتوانی آن شرکت در وصول تسهیلات اخذ شده توسط شرکت ورشکسته "گاز لوله" عنوان شده است که "وپترو" ضامن این تسهیلات بوده است.
مبلغ مورد ادعای اقتصاد نوین در این دعوا ۶۸۷ میلیارد ریال است که حدود ۱۱ درصد از کل پورتفوی بورسی "وپترو" است. احتمالا در پایان این دعوا با توجه به مذاکرات چند جانبه در جریان رقمی بین ۱۴۹ تا ۶۸۰ میلیارد ریال از سهم توقیف شده به نفع بانک اقتصاد نوین به فروش میرسد که سرمایه گذاری پتروشیمی باید آن را به عنوان مطالبات از گاز لوله به ثبت برساند. مطالباتی که هیچ چشم انداز روشنی از وصول آن وجود نخواهد داشت.
سرمایه ثبتی وپترو یکهزار و ۸۲۰ میلیارد ریال است که رقم مورد ادعای نوین معادل ۳۸ درصد آن است. واکنش بازار به این خبر بی اعتنایی و رشد مجدد ارزش وپترو بوده است. این در حالی است که بر اساس صورتهای مالی وپترو در پایان اردیبهشت ۹۸ این شرکت بیش از دو هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال بدهی احتمالی عمدتا بابت تضمین وامهای مختلف شرکتهای زیر مجموعه گزارش داده است.
رقم مورد ادعا توسط اقتصاد نوین تنها بابت ۴۴۳ میلیارد ریال از رقم گزارش شده بوده است. وپترو علاوه بر این ۳۶۶ میلیارد ریال دیگر از تعهدات پلوله نزد بانکهای پارسیان و ملت و همچنین شرکت گاز استان گیلان و وزارت کار را تضمین نموده که ممکن است در آینده نزدیک شاهد اقدام مشابه بانکهای ذکر شده باشیم. دیگر نکته عجیب در بدهیهای احتمالی وپترو تضمین ۴۱۰ میلیارد ریال از تسهیلات اخذ شده توسط پتروشیمی "غدیر" از بانک رفاه کارگران است.
این در حالی است که در صورت مالی وپترو مالکیت حتی یک سهم از "شغدیر" گزارش نشده است. معلوم نیست سهامدار جزء به چه دلیل باید ریسک تصمیمات و بعدا دعواهای خانوادگی گروه شرکتهای تأمین اجتماعی را پذیرا شود. در غیاب پیاده سازی صحیح دستورالعمل حاکمیت شرکتی و همچنین بی توجهی شرکتها و ناظر بازار به لزوم رتبهبندی اعتباری به عنوان نهاد مالی گزارش کننده میزان ریسک اعتباری شرکتها به کرات شاهد رخداد چنین اتفاقاتی در بازار هستیم.
این هفته در رخدادهای حاشیه بازار سرمایه شاهد انتشار نامه سازمان بازرسی کل کشور به وزیر اقتصاد جهت متوقف شدن فعالیت مرکز ملی رتبه بندی اتاق بازرگانی ایران بودیم. فعالیت رتبه بندی چندیست موضوع اختلاف بین اتاق بازرگانی و سازمان بورس است و هر یک خود را متولی نظارت بر این حرفه میداند.
سازمان بازرسی کل کشور در این نامه از وزارت اقتصاد خواسته است با توجه به نوپا بودن رتبهبندی در کشور و لزوم پیشگیری از بروز تخلفات اقتصادی و جلوگیری از تکرار تجربه فاجعه بار موسسات اعتباری غیر مجاز در حوزه نهادهای پولی، فعالیت مرکز ملی رتبه بندی اتاق بازرگانی را متوقف کند.
قابل توجه است که این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هرگونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است بنابراین مسئولیت هرگونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران خواد بود.
** کارشناس ارشد مدیریت مالی، فعال و تحلیل گر بازار سرمایه و بورس
نظر شما