نقش زنان در برنامه‌ریزی‌های شهری

امروزه توجه جدی و نگاه خردمندانه به محیط زیست شهری از اولویت‌های مدیریت شهری به ویژه در کلانشهرها است.

به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، محیط زیست شهری مقوله‌ای است که علاوه بر اهمیت فرابخشی آن، ابعاد بسیار گسترده اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را در برمی‌گیرد.

هر چند اهمیت توجه به محیط زیست شهری در سال‌های اخیر بر هیچ کسی پوشیده نیست ولی توجه نکردن کافی به آن، سلامت روحی و روانی شهروندان را به شدت مورد تاثیر قرار خواهد داد و اثرات آن در سال‌های آتی گریبانگیر جامعه شهری خواهد بود، اما نکته‌ای که در اینجا باید مدنظر قرار گیرد این است که در بسیاری از برنامه‌ریزی‌های شهری هنوز نقش‌ها، نیازها و اهمیت کار زنان چنانچه باید شناخته نشده و مورد تایید قرار نگرفته است.

از همین رو، هر چند زنان از عوامل اصلی حفظ محیط زیست شهری بوده‌اند، اما بی‌توجهی اجتماعی به زنان و نقش خلاق آنان در برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت شهری همواره مواردی از تضرر را به همراه داشته است.

زنان در جوامع شهری و به خصوص در کلانشهرها با تکیه بر نقش تربیتی مستقیم بر نسل آینده و به واسطه ارتباط زیست محیطی، تاثیرات مهمتری بر محیط زیست شهری داشته‌اند، هر چند برخی عقاید مبنی بر این است که زنان به دلیل زن بودن، بهتر از مردان محیط زیست خود را محافظت می‌کنند، اما تاثیر تربیتی زنان برای نسل‌های آینده به مراتب بسیار بیشتر از نقش مستقیم آنان است و این سرمایه‌گذاری، حاکی از توجه ویژه به محیط زیست شهری در آینده است.

زنان به عنوان عاملان اصلی اصلاح فرهنگ مصرف و نقش مهمی که در مدیریت خانه دارند می‌توانند برنامه‌ریزان اصلاح محیط زیست خانه‌ها و محله خود باشند.

انتقال فرهنگ و سواد محیط زیستی به نسل آینده بدون حضور فعال زنان حاصل نخواهد شد و این میراث معنوی و دانش حفظ محیط زیست شهری به دلیل بی‌توجهی به نقش فزاینده زنان دستخوش تغییرات غیرقابل بازگشتی خواهد بود.

با افزایش جمعیت در کلانشهرها امروزه برنامه‌ریزان شهری، برآنند تا بتوانند با افزایش سرانه سبز، تغییرات نگرش زندگی سالم شهری و هدف‌گذاری‌های زیست محیطی در جهت اهداف توسعه پایدار شهری گام بردارند و به فرهنگ حفظ محیط زیست به عنوان یکی از ابعاد زندگی سالم شهری توجه ویژه دارند.

زندگی سالم شهری ایجاب می‌کند که شهرها الگوی مناسب زیست محیطی برای شهروندان آینده باشند و این بدون حضور و فعالیت موثر بانوان هرگز میسر نخواهد شد.

زنان به عنوان عاملان اصلی انتقال فرهنگ اجتماعی به کودکان و نسل های آینده، در محیط های شهری بهترین مسئولیت اجتماعی حفظ محیط زیست را بر عهده دارند.

زنان بزرگترین جمعیتی هستند که زندگی‌شان بر محیط زیست‌شان تاثیر مستقیم دارد. خانواده‌ها با حضور و مدیریت موثر زنان خاستگاه تغییرات زیست‌محیطی در شهرها و محلات هستند و با افزایش مشکلات زیست شهری حضور زنان در عرصه‌های برنامه‌ریزی و اقدامات زیست محیطی بیش از پیش احساس می‌شود.

توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی توسعه پایدار شهری، نیاز به حضور زنان در جهت انسجام و پویایی اجتماعی و زیست محیطی را بیشتر نمایان می‌سازد.

زنان از عوامل اصلی رشد و توسعه هستند و توانایی آنان در تاثیرگذاری بر مسائل فرهنگی، اجتماعی به خوبی اثبات رسیده است.

درگیر بودن زنان در همه سطوح تفکر، برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی توسعه به عنوان ظرفیت‌سازی برای تغییر، نه تنها در خانواده‌ها و محلات، بلکه در محیط‌های شهری، زمینه‌ساز نگاه مثبت آینده‌نگر است. مشارکت دادن زنان و به‌کارگیری داشته‌های عملی آنان و تقویت توانایی‌های آنان در حفظ و توسعه محیط زیست شهری در حقیقت سرمایه‌گذاری بزرگ فرهنگی و اجتماعی به شمار می‌رود.

بسیج سرمایه‌های اجتماعی زنان در استفاده بهینه از منابع و ارتقاء دانش و ترویج اخلاق زیست محیطی را باید به عنوان ماموریت برنامه‌ریزان شهری در نظر گرفت.  

در این رهگذر، با ایجاد انگیزه کافی و توانمندسازی زنان برای حفظ محیط زیست شهری در جهت ایجاد جامعه سالم می‌توان به حفظ و نگهداری محیط زیست شهری سرعت بخشید و از آنجا که زنان به عنوان یکی از گروه‌های اصلی در دستیابی به توسعه پایدار در نظر گرفته شده‌اند، با توانمندسازی آنان، علاوه بر دستیابی سریع‌تر به اهداف توسعه پایدار شهری، می‌توان به جامعه سالم شهری نیز نزدیک‌تر شد.

مقاله از: شبنم خداخواه، مشاور شهردار تبریز در امور بانوان

کد خبر 397569

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.