ارزش معاملات نیز نسبتا قابل قبول است و در آخرین روز معاملاتی هفته یکهزار و 789 میلیارد تومان بود. سطوح تعادلی برای معامله گران کوتاه مدت شرایط مناسبی برای نوسان گیری فراهم می آورد و برای معامله گران بلندمدت زمینه ساز پرداختن به اشتغالهای جدای از بازار یا بررسی و بازآرایی پورتفوی سرمایه گذاری است.
در اخبار شرکتها سهامداران سرماآفرین در انتظار ورود شرکت زیرمجموعه آن به نام «صنعتی و معدنی ستبران» به بازار شرکتهای کوچک و متوسط فرابورس است. سرمایه ستبران 20 میلیارد ریال و فعالیت آن در زمینه تولید لعاب کاشی و سرامیک است. سرماآفرین از شرکتهای خصوصی قدیمی، خوب و کم حاشیه بازار سرمایه است که با ارزش بازار 167 میلیارد تومانی یکی از ارزانترین شرکتهای حال حاضر بازار است. این موضوع وقتی بیشتر جلوه میکند که آن را با ارزش بازار 827 میلیارد تومانی آبسال، 715 میلیارد تومانی پارس خزر و 693 میلیارد تومانی پارس الکتریک مقایسه کنیم. در ردهبندی شرکتها براساس ارزش بازار لسرما در جایگاه 533 ام قرار میگیرد.
سهامداران سرمایهگذاری پتروشیمی نیز پیگیر اخبار مربوط به عرضه سهام شرکت "شیمی بافت" در بازار سرمایه هستند. در همین رابطه اخیرا در چهارچوب سیاستهای داخلی هولدینگ وپترو، شرکت شیمی تکس آریا در شیمی بافت ادغام شد و در هشتم آبان آگهی این ادغام در سایت روزنامه رسمی درج شد. اکنون با اصلاح ساختارها انتظار میرود پس از ارائه گزارش شش ماهه شیمی بافت مسیر پذیرش این شرکت در فرابورس تسهیل شود. بهرغم اینکه در یک ماه گذشته ارزش بازار سرمایه گذاری پتروشیمی 16 درصد کاهش و از ابتدای سال 183 درصد رشد ارزش داشته است. قیمت هفت هزار ریالی هر سهم وپترو در شرایطی است که در سال گذشته به ازای هر سهم تنها 10 ریال سود داشته و در سه ماهه ابتدای امسال نیز با توجه به شناسایی سود ناشی از فروش سرمایهگذاریها 64 ریال برای هر سهم سود ساخته است.
گروه بانکی در این هفته تحت تأثیر نامه منتسب به بانک مرکزی در خصوص منع بانکها از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی سرمایهگذاری در سهام تحت فشار فروش قرار گرفت به نحوی که گروهی از فعالان بازار درخواست ارائه شفافسازی از سوی بانکها را داشتند که مورد توجه قرار نگرفت. در همین هفته بانک ملت از ارسال گزارش هیئت مدیره برای اخذ نظر حسابرس در خصوص افزایش سرمایه 160 درصدی از 50 هزار میلیارد ریال به 130 هزار میلیارد ریال از محل سایر اندوختهها خبر داد که مانع از کاهش قیمت سهام آن نشد و نسبت به چهارشنبه هفته گذشته هفت درصد کاهش ارزش داشت. سایر بانکها نیز عمدتا در این هفته کاهش ارزش را تجربه کردند که در خصوص بانکهای پارسیان و سینا این کاهش بیش از 12 درصد بود.
روز سه شنبه وزیر اقتصاد خبر رونمایی برنامه جامع واگذاری اموال مازاد بانکها در هفته آینده را داد که از جمله موارد آن ارائه اطلاعات اموال مازاد شامل اموال تملیکی، اموال مازاد و شرکتها در قالب یک سایت است. این امر به تحلیلگران کمک خواهد کرد از جزئیات داراییهای بانکها اطلاعات بهتری داشته باشند اما انتظار نمیرود مادام که اقدام عملی در این خصوص از سوی بانکها صورت نپذیرد بازار واکنشی به چنین خبرهایی نشان دهد. فروش اموال بانک ها لزوما به سود سهامداران آنها نیست و در این زمینه مثال تاریخی فروش بلوک مدیریتی سرمایه گذاری غدیر توسط بانک صادرات قابل یادآوری است. در حالی که بانک صادرات این بلوک را در سال 1387 به قیمت 923 میلیارد تومان به صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح فروخت که امروز ارزش 51 درصد از سهام غدیر بیش از 11 هزار میلیارد تومان است. در این مقایسه سود سهام غدیر در این سالها و همینطور آورده مورد نیاز برای مشارکت در افزایش سرمایه این شرکت (که از محل سود سهام قابل تأمین بوده است.) در نظر گرفته نشده است. جالب آنکه امروز کل ارزش بازار بانک صادرات با وجود تجدید ارزیابی وسیع انجام شده در سال گذشته بیش از 9200 میلیارد تومان نیست. فروش این بلوک توسط بانک صادرات لزوما منجر به اداره بهتر سرمایهگذاری غدیر نیز نشد و آنچه امروز از غدیر به چشم می آید بیشتر حاصل سرمایه گذاریهای انجام شده در زمان مالکیت بانک صادرات است. به تعبیری میتوان غدیر را فرزندی دانست که به اجبار آن را از خانوادهاش جدا کردهاند در حالی که در این سالها که عملیات بانکی با زیاندهی همراه بوده است میتوانست دستگیر پدر باشد.
شرکت بازار پایهای آلومتک نیز که چند ماهی است با تغییرات مدیریتی در حال بهبود وضعیت عملیاتی خود قرار دارد موفق به انعقاد قرارداد جدیدی جهت فروش "شیلد وایر" و سایر محصولات خود به شرکت گام اراک به مبلغ 160 میلیارد ریال شد. کل فروش این شرکت در هفت ماهه منتهی به انتهای مهر 232 میلیارد ریال بوده که این نشانگر اهمیت قرارداد جدید است. آلومتک در برخی محصولات آلیاژی خود در کشور بی رقیب و در برخی نیز تنها یک رقیب دارد و انتظار می رود تلاش هیئت مدیره جدید برای تغییر ترکیب تولید و فروش به سمت محصولات آلیاژی در آینده نه چندان دور این شرکت را متحول نماید.
در گروه داروسازی نیز کپسول ژلاتین ایران صورتهای مالی شش ماهه حسابرسی شده را منتشر کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 139 درصدی در سود خالص را شاهد بوده است. از نکات با اهمیت این گزارش تسویه کامل تسهیلات اخذ شده از بانک صنعت و معدن است که بار هزینه مالی را از روی شرکت برداشته و امکان افزایش سودآوری را برای آن فراهم مینماید.
دیگر اتفاق روز چهارشنبه اطلاعیه شرکت هپکوی اراک در خصوص تغییر سهامدار عمده بود که به این ترتیب سهام این شرکت مجددا به سازمان خصوصی سازی بازگشت تا یکبار دیگر خصوصی سازی این شرکت شکست خورده باشد.
در این هفته خبرگزاری رویترز در گزارشی به معضل تأمین آب برای صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی ایران پرداخت. در این گزارش که به لیست بلندی از شرکتهای فعال در این صنایع شامل پتروشیمی خراسان، پتروشیمی کرمانشاه، پتروشیمی فیروزآباد، پتروشیمی گلستان، پتروشیمی کوهدشت، پتروشیمی دنا، پتروشیمی خمین، پالایشگاه شیراز، پالایشگاه اصفهان، پالایشگاه آبادان، پتروشیمی شازند اشاره شده است عنوان شده است که معضل تأمین آب در موارد بسیاری مانع اجرای طرحهای توسعه و یا ایجاد مجتمعهای پتروشیمی و پالایشگاهی شده و در مواردی نظیر پالایشگاه اصفهان در صورت استمرار مشکل میتواند به کاهش تا 50 درصد از تولیدات این مجتمع در آینده بینجامد.
نگاه معاملهگران در بازار سرمایه ایران در مجموع آنقدر بلند مدت نیست که به چنین معضلاتی توجه جدی داشته باشد با اینحال لازم است سازمان بورس به صورت الزام آور از شرکتها بخواهد در قالب گزارشات دوره ای که منتشر می کنند چنین مسائلی که در بلند مدت روی سودآوری و یا حتی تداوم فعالیت شرکت اثر می گذارد توضیحات ارائه کنند. در حال حاضر گزارش تفسیری مدیریت که هر سه ماه یک بار از سوی شرکتها منتشر میشود و همچنین گزارش فعالیت هیئت مدیره به مجمع عادی سالیانه در برگیرنده بخشهایی برای معرفی ریسکهای حاکم بر فعالیت شرکتها هستند اما محتوای آنها معمولا فاقد اطلاعات مورد نیاز تحلیلگران است. در بازارهای توسعه یافته انتشار گزارشات پایایی (sustainability report) توسط شرکتها امری کاملا متداول است که به آن به چنین مواردی که لزوما جنبه مالی ندارد اما بر فعالیت شرکت و نقش آن در جامعه از جمله مسائل زیست محیطی و موارد مربوط به مسئولیت اجتماعی و رعایت حقوق کارکنان و شهروندان و مسائل مختلف دیگر پرداخته میشود.
انتشار این گزارشات اختصاص به شرکتهای حاضر در بازار سرمایه ندارد و شرکتهایی که مشغول به کسب منفعت از حضور در یک جامعه است ترجیح میدهند برای استمرار این منفعت در خصوص منفعت متقابل جامعه از فعالیت خود گزارشاتی ارائه نمایند و به دغدغههای جامعه توجه نشان دهند. همچنین موسسات رتبهبندی اعتباری که اقدام به انتشار رتبه اعتباری بلند مدت شرکتها می کنند نیز در تهیه گزارشات خود به عواملی که در بلند مدت بر فعالیت شرکتها اثر میگذارد (نظیر مسائل زیست محیطی و اقلیمی) توجه میکند که بهرغم شروع به فعالیت موسسات رتبهبندی داخلی در کشور سازمان بورس اقدام چشمگیری برای تشویق شرکتها به بهرهمندی خدمات آنها انجام نداده است و جامعه نیز نسبت به خدمات این موسسات از اطلاعات و دانش کافی برخوردار نیست.
از رویدادهای امیدوارکننده حاشیه بازار میتوان به اقدام شبکه آموزش تلویزیون در اختصاص زمانی برای پخش برنامه آموزشی در خصوص بازار سرمایه یاد کرد. در این برنامه که دوشنبهها از این شبکه پخش میشود یکی از تحلیلگران اقدام به ارائه توضیحاتی به زبان ساده برای علاقمندان به سرمایه گذاری در این بازار میکند.
قابل توجه است که این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هرگونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است بنابراین مسئولیت هرگونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران خواد بود.
** کارشناس ارشد مدیریت مالی، فعال و تحلیل گر بازار سرمایه و بورس
نظر شما