توکیو؛ شهری که به بلوغ و تکامل رسیده است

جمعیت ثابت و متمرکز، حمل و نقل فراگیر و همه‌جانبه و نیاز اندک به نوسازی‌ و بهسازی‌ شهری منجر شده است که تحلیلگران ادعا کنند توکیو شهری با بهترین، بالاترین و مطلوب‌ترین عملکرد است که روند رشد در آن به تکامل رسیده است.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، توکیو، یکی از بزرگترین شهرهای جهان، اغلب به‌عنوان شهری پرازدحام و اشباع شده شناخته می‌شود که بسیار سریع گسترش یافته و پیشرفت کرده است؛ شهری که برخلاف بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، رشد و گسترش آن چه به لحاظ جمعیتی و چه به لحاظ مساحتی متوقف شده است و از برنامه‌ریزی‌ها و خدمات شهری یک‌پارچه و مرکزی در بخش‌ها و مناطق ثابت شهری خود استفاده می‌کند؛ در حالی‌که سایر شهرها، با شرایطی مشابه، به صورت مداوم در حال افزودن مناطق و محلات جدید هستند. گفته می‌شود توکیو اولین شهری است که با وجود ناملایمتی‌هایی که از سر گذرانده، توانسته است مراحل رشد و تکامل را به اتمام برساند. می‌توان گفت این رشد پس از جنگ، توکیو را به نوعی بلوغ رسانده است.

علاوه بر این توکیو دارای تراکم جمعیت و نرخ پیری متوسط است، نرخ بیکاری و میزان جرم و جنایت پایینی دارد، به پایداری اقتصادی رسیده است، ترافیک شهری آن به خوبی اداره می‌شود، جمعیت آن ثابت و تغییرات در آن قابل کنترل است، تعادلی آشکار میان ساکنان شهر و صنایع آن دیده می‌شود و استفاده از سیستم‌های حمل و نقلی اشتراکی و دوچرخه‌سواری در آن بسیار رایج است.

این شهر با بهره‌گیری از یک شبکه غیررسمی از دوچرخه‌های ارزان‌قیمت اقدام به رفع مشکل خاص حمل و نقلی موسوم به "آخرین مایل‌" کرده است که در اکثر شهرهای جهان وجود دارد. نیاز به نوسازی و بهسازی شهری نیز در آن بسیار کمتر از شهرهای پیشرفته‌ای هم‌چون لندن، نیویورک و چین است که همواره در حال بهسازی و گسترش مناطق خود هستند.

البته این امر به معنای توقف کامل تغییرات در شکل این شهر نیست. برای مثال هیچ یک از ساختمان‌های ایجاد شده در توکیو بیش از ۳۰ سال به یک شکل باقی نمی‌مانند و چهره این شهر همواره در حال تغییر است ولی زمین جدیدی به زمین‌های آن اضافه نمی‌شود. البته باید گفت که توکیو با مشکلاتی هم‌چون هزینه بسیار بالای املاک و مستغلات، پراکندگی زیاد و نیاز به پیمودن مسیرهای طولانی برای رسیدن به مقصد موردنیاز، سرانه فضای سبز بسیار اندک و وجود مشکلات اجتماعی نگران‌کننده مواجه است.

با این حال بزرگ‌ترین مشکل پیش روی توکیو کاهش بی‌رویه جمعیت آن علی‌رغم مهاجرپذیری بالایی است که دارد. البته چنین شرایطی در سراسر کشور ژاپن دیده می‌شود و انتظار می‌رود جمعیت کل این کشور از ۱۲۸میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ به ۸۷میلیون نفر تا سال ۲۰۶۰ کاهش داشته باشد. در حال حاضر نیز منحنی‌های مربوط به سن و سال ژاپن میانگین ۵۰ تا۶۰ سال را نشان می‌دهد، تراکم شهرهای آن بسیار پایین آمده است و پیش‌بینی می‌شود نرخ زاد و ولد آن تا سال ۲۰۴۰ به صفر برسد. تغییر این روند کاهشی در ژاپن تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد.

توکیو نیز علی‌رغم مهاجرپذیری و انجام اقدامات لازم به منظور تمرکززدایی از حومه‌ها و جذب جمعیت به مراکز اصلی خود، همواره با جمعیتی رو به افول در عین برخورداری از امکانات پیشرفته شهری و تکنولوژیکی مواجه است و هرچند امروزه در شرف رسیدن به نقطه اوج جمعیتی خود و رسیدن به افق‌های پیشرفت و پایداری است ولی پیش‌بینی می‌شود درست قبل از رسیدن به این موقعیت، سقوط نرخ رشد آن آغاز شود، بدتر آنکه عوامل کافی برای پایان دادن به این روند نزولی در اختیار این شهر قرار ندارد. نکته‌ای که شهرهای گوناگون سراسر جهان از این موقعیت توکیو یعنی افول در عین تکامل مطلق درمی‌یابند، این است که با رشد روزافزون شهرهای درجه یک در سال‌های باقی‌مانده قرن جاری و با شهری شدن هرچه بیشتر دنیای امروز و رشد جمعیت در آن، دنیا شروع به افول خواهد کرد.

البته لازم به ذکر است که نزدیکی شهر توکیو به نقطه اوج خود منجر به کاهش بی‌سابقه قیمت املاک در طول ۱۵ سال اخیر شده است که این امر به لحاظ اقتصادی کمک قابل ملاحظه‌ای در تحقق و عملی شدن رویای ساختن مجتمع‌های جدید در مناطق مرکزی آن داشته است. این اقدام نقش مؤثری در جذب منابع و نیروی انسانی از مناطق حومه‌ای به سمت مراکز شهری داشته است که متأسفانه این شهر را با مشکل تأمین مسکن، کاهش جمعیت حاشیه‌نشین و نیز متروکه شدن مناطق روستایی و دهکده‌ها مواجه ساخته و به صنایعی هم‌چون کشاورزی و شیلات صدمات جبران‌ناپذیری وارد آورده است که همگی از جمله مشکلات عظیم اجتماعی و اقتصادی هستند.

افول و سقوط توکیو برای ژاپن فاجعه به حساب می‌آید چرا که برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر که مشکل مرکزیت‌ غالب یک شهر واحد در آن‌ها به کمک گسترش خدمات به شهرهای کوچک‌تر جبران می‌شود، در ژاپن بیشتر سیستم‌های ادرای در توکیو متمرکز شده است. این تمرکز، منجر به بروز آسیب‌های گوناگون هم‌چون افزایش قیمت مواد اولیه و کاهش امکان بازسازی‌ آسیب‌هایی می‌شود که در اثر بلایای طبیعی ایجاد می‌شوند. علی‌رغم طرح‌های بسیاری که حول محور تمرکززدایی و تفویض اختیارات از این شهر ارائه شده است، متأسفانه مقامات ژاپنی هنوز هیچ اقدامی برای تحقق این هدف انجام نداده‌اند.

کد خبر 395844

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.