اعظم طالقانی، ۴۰ سال مبارزه برای تغییر "رجل سیاسی"

اعظم طالقانی از مبارزان پیش از انقلاب علیه رژیم پهلوی بود که پس از انقلاب به عنوان یک فعال سیاسی "جامعه زنان انقلاب اسلامی" را تأسیس کرد و تا پیش از فوت دبیرکلی این تشکل را بر عهده داشت.

به گزارش ایمنا، او همچنین نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی و فرزند آیت‌الله سیدمحمود طالقانی نخستین امام جمعه تهران، از مؤسسین حزب نهضت آزادی ایران و چهره‌های سرشناس انقلاب ایران است.

طالقانی در اوج جوانی به واسطه مبارزات خود و پدرش، زندگی پرفراز و نشیبی را پشت سر نهاد. در جریان مبارزات پدرش بود که با امام خمینی (ره) آشنا شده و بعد از آن، خود نیز وارد مبارزه می‌شود.

پس از دستگیری و اعدام تعدادی از مبارزان علیه رژیم پهلوی در دهه ۴۰ خورشیدی اعظم طالقانی پیگیر وضع این افراد بود. او همراه دو خواهر دیگرش، در سال ۵۰ مدرسه راهنمایی "بنیاد علایی" را تأسیس کرد. طالقانی در سال ۵۲ در کنکور شرکت کرد و در دانشگاه تربیت دبیر (تربیت معلم فعلی) ادبیات فارسی خواند. دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۵۴ خورشیدی برای نخستین بار به وسیله رژیم پهلوی دستگیر شد.

حکم او در دادگاه تجدید نظر تقلیل یافت و در نهایت در سال ۵۶، همزمان با ورود کمیته حقوق بشر به ایران، آزاد شد. او نخستین زن مسلمان انقلابی بود که به حبس ابد محکوم شد. پیش از انقلاب ۵۷ "جامعه زنان" را پایه گذاشت و پس از انقلاب آن را به "جامعه زنان انقلاب اسلامی" تغییر داد.

در یکم خرداد ۱۳۶۹ خورشیدی مرامنامه و اساسنامه این تشکل به تصویب مجمع عمومی و سپس کمیسیون احزاب در وزارت کشور رسید و در چهارم آذر ۱۳۷۱ خورشیدی پروانه تأسیس دریافت کرد. طالقانی در دوره نخست مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مردم تهران انتخاب شد و در همین دوره نیز پیگیر حقوق زنان بود و حتی دیدارهایی با امام خمینی (ره) داشت.

طالقانی در سال نشریه "پیام هاجر" را منتشر کرد؛ نشریه‌اش توقیف شد، اعتراض کرد اما نتیجه‌ای نگرفت و در نهایت "پیام ابراهیم" ‌را جایگزین نشریه سابق کرد. پای ثابت اعتراض‌های "قانونی" بود و آن را در قالب بیانیه، مصاحبه و حتی تحصن اعلام می‌کرد.

در سال ۷۶ اما این سیاسی‌ترین فرزند آیت‌الله طالقانی پا به ساختمان وزارت کشور گذاشت تا به عنوان داوطلب ریاست جمهوری ثبت نام کند و مهم‌تر از آن تکلیف واژه "رجال" در قانون اساسی را مشخص سازد. صلاحیت او اما از سوی شورای نگهبان رد شد. احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، درباره او و هشت زن دیگر که داوطلب ریاست جمهوری شده بودند، گفت که این دسته از نامزدها "رجال سیاسی و مذهبی نبودند."

طالقانی چندین دوره برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نام‌نویسی کرد، اما شورای نگهبان صلاحیت او را رد کرد. شورای نگهبان معتقد است از آنجا که یکی از شروط نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری، رجل سیاسی بودن است، زنان امکان نامزدی در این انتخابات را ندارند. اعظم طالقانی اما این تفسیر از قانون اساسی را رد کرده بود.

او معتقد بود تعبیر رجال در اصل ۱۱۵ قانون اساسی معادل جنس مرد نیست. طالقانی برای آخرین بار در سال ۹۶ نیز خود را نامزد ریاست جمهوری کرد و در در زمان ورود به ستاد انتخابات گفت: «آمدم تا تکلیف رجل سیاسی را مشخص کنم.»

اعظم طالقانی همچنین در تابستان ۱۳۸۲ به دلیل مرگ زهرا کاظمی روزنامه‌نگار کانادایی-ایرانی در زندان اوین و در اعتراض به نبود امنیت جانی زندانیان در مقابل زندان اوین دست به تحصن زد.

تحصن او در خیابان پاستور و در اعتراض به رد صلاحیتش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ اما اتفاقی غیرمنتظره را رقم زد. او از فعالان حقوق زنان دعوت کرد تا در این تحصن شرکت کنند و نتیجه آن شد که سه گروه از فعالان حقوق زنان در کنار یکدیگر و با فاصله‌ای اندک گرد هم آمدند. روزنامه‌ها از این زنان با نام "جنبش زنان ایران" یاد کردند.

اعظم طالقانی در جریان رویدادهای اعتراض‌آمیز پس از انتخابات سال ۸۸، بارها از رهبران جنبش سبز دفاع کرد و در چندین نوبت، نامه‌هایی سرگشاده خطاب به روحانیون و نمایندگان مجلس خبرگان، رئیس قوه قضاییه و... نوشت.

وی در سال ۹۲، جایزه "قلم طلایی" انجمن دفاع از آزادی مطبوعات را دریافت کند.

اعظم طالقانی، دبیرکل جامعه زنان انقلاب اسلامی و نماینده اولین مجلس شورای اسلامی، از مدتی پیش بر اثر عارضه مغزی در یکی از بیمارستان‌های تهران بستری بود، شامگاه چهارشنبه هشتم آبان در سن ۸۳ سالگی درگذشت.

کد خبر 395079

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.