به گزارش خبرنگار ایمنا، وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از مهم ترین و پرچالش‌ترین وزارتخانه های دولت دوازدهم در ایستگاه مجلس شورای اسلامی بوده زیرا همواره بحث بر سر تشکیل دادن یا ندادن آن یک موضوع داغ گفتگو میان مسئولان دولت و نمایندگان مجلس بوده است. بسیاری نمایندگان مجلس همواره معتقد بوده‌اند تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نه تنها موجب افزایش میزان توسعه و پیشرفت در این سه سطح مهم فرهنگی نمی شود، بلکه تنها هزینه بر دوش دولت می گذارد و پیامد تشکیل آن افزایش میزان بودجه دریافتی دولت از مجلس است.
توسعه شهری در پرتو تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی
با نگاهی به کشور های همسایه می توانیم به خوبی متوجه بازخورد مناسب و دقیق سرمایه گذاری آنها در این سه حوزه مهم یعنی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشیم. بر اساس دیدگاه کارشناسان اقتصادی و فرهنگی نیز توسعه میراث فرهنگی و صنایع دستی و در پرتو آن توسعه همه جانبه گردشگری داخلی و خارجی نه تنها منجر به انتقال فرهنگ، هنر و تجربه مردم یک کشور به سایر نقاط جهان می شود، بلکه رشد و توسعه پایدار در قالب یک بستر شهری را برای مردم شهر و سیستم های مدیریت شهری همچون شهرداری ها به ارمغان می آورد.
لازم به ذکر است انتقاد بسیاری از نمایندگان مجلس به تشکیل این وزارتخانه مبنی بر افزایش میزان بودجه دریافتی دولت و تحمیل هزینه های گوناگون به نهادهای اقتصادی کشور در حالی صورت می گرفت که این نهاد تا پیش از اضافه شدن عنوان وزارتخانه به نام آن نیز وجود داشت و هر ساله با دریافت بودجه از دولت به توسعه سه مقوله تخصصی و مهمی که در اختیار آن قرار داشت می پرداخت و اگر افزایش میزان بودجه‌ای رخ دهد با توجه به اصلاح ساختار اداری و جدیتی که در حوزه توسعه میراث فرهنگی و گردشگری انتظار می‌رود روی دهد آن را نمی‌توان تحمیل هزینه بر ساختارهای اقتصادی در نظر گرفت.
اما موضوعی که از همه مناقشات سیاسی و اقتصادی میان نمایندگان و دولت مهم تر خواهد بود، این است که آیا واقعا تاسیس وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کمکی به توسعه این سه مقوله مهم در کشور خواهد کرد یا نه؟
وزارت میراث فرهنگی، حذف دلالان از بازار صنایع دستی را در اولویت قرار دهد
علیرضا زمانی نژاد، کارشناس میراث فرهنگی و استادیار رشته هنرهای اسلامی در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: نارسایی ها و ناکارآمدی هایی که در ساختار اداری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گریبانگیر دولت شده بود، منجر به تشکیل این وزارتخانه دردولت دوازدهم شد و از این رو به نظر می رسد تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی در مقوله های متفاوت به ضرر و نفع مردم و هنرمندان باشد.
وی ادامه می دهد: مسئله وظایف حیطه کاری سازمان میراث فرهنگی تا پیش از تبدیل آن به وزارتخانه میراث فرهنگی همواره یکی از مشکلات این حوزه بود زیرا این سازمان و ادارات آن در سطح استان ها و شهرستان های کشور نیاز به تهیه مجوز از سایر ارگان ها برای اقدامات مختلف داشتند و همین موضوع، سدی در برابر اقدامات مفید و گسترشی این سازمان در شهر ها و روستاهای کشور بود و تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه میراث فرهنگی بی شک این مانع را از پیش پای مدیران استانی و شهری برخواهد داشت.
این کارشناس میراث فرهنگی و استادیار رشته هنرهای اسلامی خاطر نشان می کند: بی شک میزان اختیارات و محدوده فعالیت وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بیش از سازمان سابق خواهد بود و همین نشان دهنده توجه و اهمیت دادن دولت به این سه مقوله مهم است که می تواند در حل حجم زیادی از مشکلات کشور دخیل باشد.
زمانی نژاد یادآور می شود: وزارتخانه میراث فرهنگی باید به عنوان اولویت اصلی و نخست خود بداند که هنرمندان صنایع دستی و میراث فرهنگی مظلوم ترین هنرمندان در کشور هستند و همواره از سوی دلالان این بازار که سود های هنگفتی نصیبشان می شود، فریب می خورند و اجناس دست ساز و زیبای خود را با قیمتی بسیار پایین تر از آنچه که در بازار به فروش می رسد به دلالان می دهند.
وی اضافه می کند: حذف دلالان از بازار صنایع دستی نه تنها موجب استقبال بیشتر گردشگران از این بازار می شود، بلکه منجر به توسعه ناخواسته این صنعت و گسترش میراث فرهنگی ایرانی اسلامی در سراسر جهان خواهد شد. وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید با ایجاد یک کانال تعاملی میان خود و سازمان های نظارتی و بازرسی کشور به عنوان اولین اقدام، دلالان را از بازار صنایع دستی کشور حذف کند.
صنایع ماشینی چینی را بجای صنایع دستی ایران می فروشند
این کارشناس میراث فرهنگی و استادیار رشته هنرهای اسلامی تصریح می کند: تقویت ظرفیت های جذب گردشگران خارجی و استفاده از تفاوت ارزشی ارز های خارجی برای توسعه صنایع دستی و معرفی میراث فرهنگی کشور نیز باید یکی از اولویت های اصلی وزارتخانه میراث فرهنگی باشد زیرا تقویت پتانسیل های گردشگری در یک کشور، افزایش میزان اشتغالزایی و توسعه اقتصادی پایدار را همراه خواهد داشت و این در حالی است که این دو موضوع حجم زیادی از مشکلات کشور ما را در بر می گیرد.
زمانی نژاد ادامه می دهد: استفاده از ابزار مناسب جهت ایجاد شرایط مناسب برای صنایع دستی باید یکی دیگر از اقدامات این وزارتخانه در امور اداری و نظارتی باشد زیرا مدتی است که برخی صنایع دستی کشور های دیگر یا محصولات خارجی به عنوان صنایع دستی ایران در کشور به گردشگران فروخته می شود و این امر نه تنها اشاعه فرهنگ غلط از ایران اسلامی را در پی خواهد داشت بلکه موجب بیکار شدن کارگران ایرانی و از رونق افتادن بازار تولیدات داخلی می شود. صنایع ماشینی چینی زیادی به عنوان صنایع دستی ایران در بازار بفروش می رسد و وزارت میراث فرهنگی وظیفه دارد با شناسایی دقیق منابع این حجم از واردات، نسبت به جمع آوری این محصولات از بازار صنایع دستی کشور اقدام کند.
صحبت های این کارشناس میراث فرهنگی در حالی است که مشکلات روزافزون مراکز دیدنی و سیاحتی میراث فرهنگی در کشور یکی از معضلات اصلی در گریزان کردن گردشگران داخلی و خارجی محسوب می شود و بهبود وضعیت این مراکز نیز به همکاری دستگاه های مختلف و تامین مالی ارزی – ریالی توسط بانک مرکزی نیاز دارد.
بی شک حضور گردشگران خارجی در کشور فرصتی مناسب برای معرفی ظرفیت های گردشگری به آنها و تبلیغ تمدن ایرانی است، اما بی توجهی نهاد های مسئول به ضرورت فرهنگ سازی برای مردم در این زمینه همواره مشکلات زیادی را برای گردشگران و سیاحان خارجی به وجود آورده است.
هوشمندسازی شهرها در کنار حفظ میراث فرهنگی برای گردشگران جذاب است
سید مصطفی حق پرست، کارشناس اقتصاد گردشگری و عضو هیات علمی گروه گردشگری دانشگاه یزد در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: وزیر جدید وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ابتدای ورود به این سمت همواره بر گسترش فناوری های نوین در دستگاه های دولتی و بکارگیری آنها در جهت بهبود وضعیت صنایع دستی و گردشگری تاکید کرده و باید به عنوان یک اصل مهم در وزارتخانه میراث فرهنگی، توسعه فناوری های جذاب برای گردشگران و حوزه های مختلف گردشگری را به صورت جدی پیگیری کند.
وی ادامه می دهد: بی شک هوشمند سازی صنایع و شهر های مختلف ایران در کنار حفظ میراث فرهنگی و بستر های تاریخی شهر موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی به شهر ها و روستاهای ایران می شود و از این رو ضرورت این اقدام از سوی وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چندین برابر می شود. رشد صعودی صنعت گردشگری در جهان و ایران بر هیچ کس پوشیده نیست و در حالی که تعداد گردشگران در سال ۱۹۵۴ میلادی تنها ۳۵ میلیون نفر بوده، امروزه و در قرن بیست و یکم بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر گردشگر در سراسر جهان وجود دارد.
وزارت میراث فرهنگی پیگیر توسعه استارتاپ های گردشگری باشد
کارشناس اقتصاد گردشگری و عضو هیات علمی گروه گردشگری دانشگاه یزد تصریح می کند: صنعت گردشگری ایران به عنوان یکی از کشور های مهم و استراتژیک منطقه از ظرفیت ها و پتانسیل های مناسبی در حوزه های مختلف فرهنگی و اجتماعی برخوردار است و بی شک بکارگیری فناوری های تجارت الکترونیک به جهت سهولت دسترسی به منابع فرهنگی و مراکز تفریحی موجب استقبال تعداد بیشتری از گردشگران از ایران و تمدن آن خواهد شد.
حق پرست ادامه می‌دهد: بر اساس آمار کشورهایی که از اصول تجارت الکترونیک و درگاه های پرداخت مجازی برای خرید و فروش در میان گردشگران استفاده می کنند، ۵۷ درصد بیشتر مورد استقبال گردشگران خارجی قرار می‌گیرند و بی‌شک توسعه ظرفیت‌های تجارت الکترونیک و استارتاپ های گردشگری در ایران، حجم زیادی از گردشگران حامی تکنولوژی را به کشور جذب می‌کند. برای مثال توسعه تاکسی های اینترنتی در ایران و وب محور بودن آنها موجب استقبال بیشتر گردشگران از سفر به ایران شد و توسعه امثال این استارتاپ ها در ظرفیت های مختلف گردشگری منجر به توسعه پایدار در صنعت گردشگری خواهد شد.
وی اضافه می کند: وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید به صورت جدی توسعه استارتاپ های گردشگری در بستر تاریخی شهر را پیگیری کند و دستگاه های مربوطه همچون سازمان توسعه تجارت الکترونیک وظیفه دارند برای بهبود وضعیت این صنعت، از هرگونه کوتاهی در حق این وزارتخانه بپرهیزند و آن را یاری کنند.
گزارش از سپهر زارع- خبرنگار ایمنا
نظر شما