محمد رسول باباصفری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره تقابل دندانپزشکی مدرن و طب سنتی اظهار کرد: در حیطه علم، به ویژه علوم تجربی با یک مسیر پیوسته و رو به جلو طرف هستیم که هر قدم تکمیل کننده قدم قبلی است؛ مثلا اگر کسی بپرسد آیا فناوری هسته‌ای امروز ایران تقابلی با نظریه اتمی "رادرفورد" دارد پاسخ این است که مسلما دانش هسته‌ای امروز ما قابل قیاس با دانسته‌های رادرفورد نیست.
این دندانپزشک ادامه داد: ما نمی‌توانیم با اتکا به دانش و نظریات رادرفورد نیازهای هسته‌ای امروز کشور را برطرف کنیم؛ اما دانش هسته‌ای امروزه حاصل مسیری است که یکی از گام‌های موثرش را رادرفورد با مدل اتمی اش برداشته است. به همین شیوه، مدل اتمی رادرفورد هم، تکمیل کننده تلاش‌های "تامسون" و "دالتون" بود.
باباصفری تاکید کرد: با چنین دیدگاهی نه تنها تقابل بین سنت و مدرنیسم موضوعیتی ندارد؛ بلکه ما با مسیری روبه رو هستیم که روز به روز در حال تکمیل است و همانطور که دانش امروز ما مدیون و در عین حال مکمل دانش گذشتگان است. دانش فردا هم، چنین نسبتی با دانش امروز ما دارد و وظیفه ما است که به صورت روزآمد، جدیدترین دستاوردهای علمی بشر را برای خدمت به مردم به کار گیریم، این مسیر آغازش نامعلوم و پایانش نامحدود است.
وی درباره برخی راهکارهای سنتی ارائه شده برای درمان بیماری‌های دهان و دندان گفت: ما امروزه با سه دسته از راه‌حل‌های سنت محور رو به رو هستیم، دسته اول در عین سودمند بودن، در مقایسه با روش‌های روزآمد و تکمیل شده، بسیار محدود است. دسته دوم روش‌های بیهوده‌ای است که هیچ سودی برای کاهش رنج بیمار ندارد و دسته سوم روش‌هایی است که نه تنها سودی متوجه مریض نمی‌کند بلکه مضر هم است؛ مثل روش وحشتناک ریختن روغن ترمز روی دندان و مثال‌های متعدد دیگری که متاسفانه روزانه با آن مواجه هستیم.
این دندانپزشک درباره برخی تفکرات اشتباه مردم تصریح کرد: برخی می‌گویند علم مدرن برای درمان و باورهای سنتی برای پیشگیری است؛ در حالی که امر خطیر پیشگیری هم مسیری کاملا علمی، حساس و روزآمد دارد و متخصصان مربوطه برای راهنمایی جامعه، باید همواره با دستاوردهای جدید دانش پیشگیری آشنا باشند و طبیعتا نسبت سنت و دانش روز، در حیطه‌ی پیشگیری هم، همان نسبتی است که در سایر علوم تجربی برقرار است.
باباصفری اضافه کرد: در حوزه درمان دندان شما با دندانپزشک سر و کار خواهید داشت؛ اما در حوزه پیشگیری با متخصصان دندانپزشکی جامعه‌نگر، متخصصان بهداشت ومتخصصان تغذیه سر و کار دارید.
وی درباره دلایل گرایش مردم به طب سنتی برای درمان توضیح داد: مهمترین علت این است که علم، شما را با واقعیت رو به رو می‌کند و واقعیت گاهی بیش از اندازه خشک، ناامید کننده و بسیار محدود است. اما در شبه علم شما می‌توانید ادعاهای نامحدود، امیدوار کننده، جذاب و البته فرا واقعی مطرح کنید که مسلما برای بیمار دردمند، شیرین و فریبنده است.
این جراح و دندانپزشک ادامه داد: علت دیگر، این باور نادرست مردم است که در زمان ابوعلی‌سینا عمر مردم طولانی تر بوده و گذشتگان سالم تر زندگی می کردند و بر پایه این باور غلط به دنبال رمزیابی از علت سلامت گذشتگان هستند.
باباصفری اظهار کرد: در حالی که با تمام نبوغ و روزآمدی این نخبه تمام عیار و طبیب بلندآوازه، معروفترین مراجعانش یعنی شمس‌الدوله، مجدالدوله، جعفر بن رستم، نوح‌بن منصور و منوچهر بن قابوس، همگی در سنین زیر ۴۰ سال و به علت بیماری فوت شدند که البته همین طول عمر آنها هم بالاتر از استانداردهای آن زمان و مرهون روزآمدی پزشک مخصوصشان ابن‌سینا بوده است.
وی افزود: طبق آمار رسمی سازمان بهداشت جهانی، میانگین عمر مردم در منطقه ما، فقط در صد سال اخیر، بیش از دو برابر شده و شاخص‌های بهداشتی با ورود روش‌های علمی به حوزه‌های پزشکی، بهداشت و تغذیه رشد فوق چشمگیری داشته است که بررسی تک به تک آنها و علت اینکه چرا با این وجود، چنین توهمی بین عامه مردم شایع شده و تبلیغ می‌شود، به تنهایی نیاز به مطلبی طولانی و جزئی دارد.
این دندانپزشک در توضیح دیگر دلایل اقبال مردم به روش‌های سنتی گفت: علل دیگری هم برای این اقبال از طرف مردم وجود دارد که هر کدام نیاز به یک بحث طولانی و تحلیلی با حضور متخصصان پزشکی و جامعه شناسی و ... دارد؛ مثل تمایل بیمارگونه جوامع به گذشته در جهت کسب هویت اجتماعی-تاریخی، خطاهای انسانی پزشکان و دندانپزشکان، نبود بیمه‌های درمانی مناسب و هزینه‌های درمانی فراتر از توان عمومی مردم، تبلیغات رسانه‌ای سیستماتیک حتی در صدا و سیما در مورد چیزی که طبق توضیحات به طور اساسی موضوعیتی ندارد.
باباصفری اضافه کرد: ناآگاهی عمومی به مردم ضربه می زند و ما به عنوان دندانپزشک، در این ناآگاهی عمومی مقصر هستیم نه آسیب دیده. ما دندانپزشکان، رسانه ها و دولت هم در زمینه آگاهی بخشی عمومی کوتاهی کرده و مقصر هستیم.
نظر شما