امان‌الله قرایی مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص دلایل نبود علاقمندی به افزایش جمعیت در ایران، اظهار کرد: تاکنون ۴۰ نظریه در دنیا در خصوص روند رشد جمعیت مطرح شده است.
وی در خصوص نظریه دوران افلاطونی افزود: این نظریه از ثبات جمعیت صحبت می‌کند و اینکه نسبت جمعیت شهر به روستا باید ۵۰ به ۴۰ باشد، همچنین نظریه دوم نظریه مذهبیون بود که اعتقاد داشتند جمعیت مسیحیان، یهودیان و مسلمانان باید افزایش یابد.
این جامعه شناس در خصوص دیگر نظریات تصریح کرد: نظریه سوم که مالتوس و رابرت اوون طرفدار آن بودند، نظریه کاهش جمعیت بود؛ آنها اعتقاد داشتند سرِ سفره طبیعت خداوند قاشق چنگالِ اضافه نگذاشته است که مدام فرزندآوری افزایش یابد چرا که رشد جمعیت با تصاعد هندسی است، در حالیکه رشد موادغذایی با تصاعد حسابی رشد می‌کند.
نظریه حد متناسب جمعیت مورد قبول است
وی با بیان اینکه امروز نظریه حد متناسب جمعیت مورد قبول است، اظهار کرد: هرگاه جامعه‌ای استعداد تکفل شهروندانش از لحاظ بهداشت، سلامت، تغذیه، آموزش و رفاه را داشته باشد، اجازه افزایش جمعیت را خواهد داشت و این نظریه همچنان مورد قبول است.
قرایی مقدم با اشاره به مطرح شدن چند تئوری در حاشیه این نظرات گفت: عده‌ای مانند خوزه دوکاسترو در آمریکای جنوبی اعتقاد داشتند گرسنگی و فقر موجب افزایش جمعیت است، بدین معنا که گرسنگی موجب تحریک غریزه جنسی است و غریزه جنسی منجر به باروری و باروری زمینه ساز افزایش جمعیت است و افزایش جمعیت باز هم منجر به گرسنگی و فقر است و این دور تسلسل همچنان ادامه دارد.
آموزش و آگاهی مانع افزایش جمعیت است
وی در خصوص نظریه دیگری که امروز مورد قبول است، افزود: در این نظریه اعتقاد بر این است که آنچه در کاهش یا افزایش جمعیت تاثیرگذار است، آموزش و پرورش، education یا تحصیلات است و به نوعی آموزش و آگاهی مانع افزایش جمعیت است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه مقام معظم رهبری هم سفارشات زیادی در مورد افزایش جمعیت دارند، اظهار کرد: جوانان امروز به باروری روی نمی‌آورند چرا که آگاهی آنها به دلیل تحصیلاتشان بیشتر از قبل است و به آینده فرزندان فکر می‌کنند، اما پدران و مادران گذشته در مورد آینده بچه‌ها فکر نمی‌کردند و اعتقاد داشتند" هر آنکس که دندان دهد نان دهد".
وی با بیان اینکه افزایش سطح تحصیلات در جامعه منجر به کاهش رشد جمعیت می‌شود، افزود: امروز وضعیت جمعیت در ایران از روسیه و کشورهای اروپایی هم بدتر است، چرا که افراد برای فرزندآوری فکر می‌کنند و آینده آنها را مهم می‌دانند و دلیل این امر همان افزایش آگاهی است.
قرایی مقدم باروری زنان را مهم دانست و تصریح کرد: زنان به باروری و افزایش جمعیت حسابگرانه می‌اندیشند و همه آنها را به باروری ترغیب می‌کنند بازهم عملاً علاقمند به این کار نیستند.
وی با تاکید بر اینکه کارشناسان معتقدند افزایش آگاهی باعث کاهش باروری شده است، اظهار کرد: دلایل دیگری در کنار تحصیلات جوانان و حسابگری زنان تاثیرگذار است که شادی و نشاط جامعه، لذت طلبی، سطح امیدواری به آینده، ترس از آینده و وضعیت اقتصادی از جمله این دلایل است.
رشد جمعیت ۱.۳ درصد است
این جامعه شناس با بیان اینکه امروز دیگر مانند رسوم گذشته داشتن فرزند زیاد افتخار نیست، خاطرنشان کرد: با وجود همه دستورات افزایش جمعیت رشدی در این امر نداشته‌ایم و تنها ۱.۳ درصد رشد جمعیت ماست و این برای یک کشور ناچیز و حتی رشدی منفی است.
وی با تاکید بر اینکه برای افزایش جمعیت نیازمند تأمین سطح متناسبی از رفاه و آرامش برای مردم هستیم، تصریح کرد: نبود امکانات، تورم اقتصادی، تجردگرایی، همباشی سیاه، کاهش ازدواج و ترس از آینده همگی از عواملی است که مردم را به آینده بی اعتماد کرده و علاقمندی به افزایش جمعیت را در آنها از بین برده است.
قرایی مقدم نرخ بیکاری قشر دانشگاهی را ۲۷ درصد دانست و افزود: با رشد بیکاری بالای ۱۲ درصد در یک جامعه و نداشتن مسکن چگونه قشر جوان می‌توانند به فرزندآوری فکر کنند در حالی که حتی به ازدواج هم فکر نمی‌کنند و این وظیفه دستگاه‌ها و نهادهای ماست که زمینه امکانات اولیه‌ای همچون اشتغال و مسکن را برای مردم فراهم کنند و بعد از ایجاد این زیرساخت‌ها موضوع افزایش جمعیت را به طور جد دنبال کنند.
نظر شما