ساخت فیلم مستند همواره در ایران مغفول مانده و به همین دلیل در جشنواره فیلم کودک امسال کارگاه های مستند سازی نیز هم پای کارگاه های فیلم سازی داستانی برگزار می شود. "کارگاه آموزش عملی فیلمسازی مستند با رویکرد فیلم توریسم" یکی از این کارگاه ها است که مسیح شریف، مدرس آن این کارگاه را برای خبرنگار ایمنا اینگونه تعریف می کند: فیلم‌توریسم یعنی به شکل طبیعی و غیر تبلیغاتی مخاطب فیلم را ترغیب کنیم که به مکان‌هایی که فیلم در آن ساخته می شود، سفر کند.
شریف ادامه می دهد: فیلمسازی به عنوان یک‌هنر، فعالیتی فرهنگی بوده که برای کودکان و نوجوانان یک امتیاز و مهارت مهم محسوب می شود. برای برگزاری چنین کارگاهی جشنواره فیلم کودک بهترین محل است. در کنار جشنواره باید مهارت های مختلف به بچه ها آموزش داده شود.
وی درباره رویکرد فیلم توریسم می گوید: اگر فیلمی ساخته و در آن نقاطی از شهر اصفهان نمایش داده می شود در حقیقت به این وسیله مخاطبان فیلم را علاقه مند می کنیم تا به اصفهان سفر و از این نقاط بازدید کنند.
این کارگردان و متخصص فیلم توریسم با بیان این نکته که "فیلمی که ساخته می شود، تبلیغاتی یا تیزر نیست که مقصد را توصیف کند" تاکید می کند: این فیلم باید با یک داستان مستقل از موضوع سفر به اصفهان باشد. چون محل وقوع اتفاقات اصفهان است و به صورت ناخودآگاه درلایه های زیرین فیلم نقاطی به تصویر کشیده و دیده می شود، اما هیچ نشانه مستقیمی که رنگ و بوی تبلیغاتی بگیرد وارد جریان نخواهد شد. در لایه‌های پنهان و زیرین یکی از اهداف ساخت فیلم سفر مخاطبان به مقصد است، اما مخاطب هیچگاه به این سیاست و زیرکی پی نخواهد برد.
شریف درباره چرایی برگزاری چنین کارگاهی در کنار جشنواره فیلم کودک، خاطر نشان می کند: کشور ما ظرفیت بالایی در گردشگری دارد ضمن اینکه سینما نیز در دنیا شناخته شده است و استعدادهای هنری نیز هر از چندگاهی در کشور ظهور و ثابت کردند که ایرانی می تواند فیلم خوب بسازد.
وی می افزاید: ایرانی می تواند فیلم خوب بسازد و ایران طرفیت بالایی در گردشگری دارد. هر دو این دو صنعت نقش مهمی در رشد، بالندگی و توسعه کشور دارند. پس چه خوب می شود اگر بتوان این دو را تلفیق کرد، اصفهان نیز به عنوان شهر هنرمندخیز و مقصد اول گردشگری کشور بستر بسیار مناسبی برای آموزش فیلم توریسم است.
نگاه نو در سوژه یابی
همچنین مسیح شریف در کارگاه نیز به هنرجویان می گوید: در سوژه یابی فیلم مستند باید از زاویه ای نگاه کرد که کسی تا به حال به آن توجه نکرده است. سوژه در عین حالی که متفاوت است باید برای پرداخت جذاب نیز باشد. هر فیلم یا اثر جدیدی که ساخته می شود تجربه های جدیدی به دست می آورد.
وی ادامه می دهد: فیلم مستند هم داستان‌گو، اما داستان مستند و حقیقی است. ابتدا باید داستان را در ذهن داشته باشیم، پس از اینکه در ذهن ما شکل گرفت آن را روی کاغذ می نویسیم. سپس زبان نوشتار را تبدیل به زبان تصویر می کنیم. هنری ترین فیلم، فیلمی است که کلام نداشته باشد و مفاهیم از طریق تصاویر منتقل شوند.
این کارگردان استفاده از تصاویر آرشیوی را راهی خوب برای رسیدن به تصاویر مورد نیاز مستند می داند و می گوید: از طریق تصاویر آرشیوی به خوبی می توان به آن چیزی که نیاز است، اما در دسترس نیست رسید.
شریف با بیان این نکته که "مستند هرچه کوتاه تر بهتر و البته ساخت آن سخت تر است" خاطرنشان می کند: فیلم‌ها خصوصا مستند، هرچه کوتاه تر باشد و مفهوم خود را در کم‌ترین زمان ممکن منتقل کند ارزشمندتر است.
نظر شما