محمدعلی ناجینیا در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکهفضای مجازی این روزها، تبلوری از دنیای واقعی را به نمایش میگذارد، اظهار کرد: در فضای مجازی افراد فرصت دارند بدون هویت واقعی باورهایی غیر از باورهای حقیقی خود را به نمایش بگذارند، تا "توجهطلبی"هایی که در دنیای واقعی امکانپذیر نیست از دیگران دریافت کنند.
وی اضافه کرد: فضای مجازی فرصتی ایجاد میکند که برخی کاربران احساسات خودشان را به شیوهای متفاوت و حتی شاید بهتر است بگوییم انحرافات روانی خودشان را به شیوهای قابل باورتر یا اثرگذارتر به نمایش بگذارند.
خشونت عامل بقای حیات است
این روانشناس در خصوص ریشههای خشونت در فضای مجازی تصریح کرد: خشم از احساساتی است که افراد با آن به دنیا می آیند و یکی از سه احساسی است که در سیستم روانی تولید میشود، چرا که به هر حال در دنیای روانشناسی تکاملی، خشم می تواند کمک کند تا افراد دوام بیاورند و بقای حیات داشته باشند.
وی با بیان اینکه اساساً در دنیای مدرن امروز در اکثر مواقع فضای مجازی به شیوه غیرمستقیم یا حتی مستقیم ابزاری است برای ناراحت کردن دیگران، اظهار کرد: برخی سبک ارتباطی نامناسبی را برای توجهطلبی انتخاب میکنند که این شیوهای است برای نمایش خود در برابر دیگران و راهی برای تبلور هیجانات است.
ناجینیا با تاکید بر اینکه فضای مجازی توانایی پنهان کردن هویت را دارد، افزود: افراد در این فضا میتوانند سن، جنسیت، ساختار روانی، اعتقادات، خانواده، محل زندگی، مدل رفتاری، تحصیلات و همه فضاهای روانی را به نحو دیگری وانمود کنند و در این فضا ناخودآگاه امنیتی وجود دارد که در پرتو آن خشونتهای بیشتری از نوع لفظی و کلامی، تصویری، برخوردی و مراودهای صورت میگیرد.
وی با اشاره به اینکه در فضای مجازی معمولا هویت افراد مجهول است، گفت: به همین دلیل راحتتر خشونتها رخ میدهد هرچند خشونت در فضای مجازی تبلوری از فضای واقعی را به ما نشان میدهد و اگر در دنیای مجازی آدمهای سوءاستفادهگری داریم این تبلوری از دنیای واقعی است.
خشونت در فضای مجازی متنوع است
این مدرس دانشگاه، دنیای مجازی را برخلاف اسمش بسیار واقعی دانست و گفت: خشونت در دنیای مجازی اساساً فراگیرتر و با تنوع بیشتری صورت میگیرد و حتی دامنه وسیعتری دارد چرا که هویت مجهول کسی که پرخاش میکند با کسانی که از آن پرخاش حمایت میکنند، می تواند به افراد کمک کند تا فضای راحتتری را هم برای خودشان و هم برای تماشاچیان این صحنه فراهم کنند.
وی با بیان اینکه یکی از جذابیتهای فضای مجازی بیسانسور بودن آن است، تصریح کرد: شاید این جمله به ظاهر با جمله قبلی که افراد در دنیای مجازی واقعیتهای خود را پنهان میکنند در تضاد باشد، اما افراد در دنیای مجازی این تناقض را تجربه میکنند که از یک سو هویتهایی که دنیا، اجتماع، دانشگاه، خانواده، محل زندگی به آنها دارد را کتمان میکنند، از طرف دیگر هویتهایی که شاید سالها آرزوی داشتن آنها را داشتند از خود نشان میدهند به همین دلیل دنیای مجازی در کنار مجازی بودن بسیار واقعی است.
فضای مجازی خود واقعی افراد را نشان میدهد
ناجینیا با اشاره به اینکه در این فضا خود واقعی، خود عصیانگر و پرخاشگر افراد تبلور مییابد، اظهار کرد: به همین دلیل این حالت پارادوکسگونه که در فضای مجازی وجود دارد افراد را اینقدر محصور و جذب این فضا میکند تا از هویتی که سالها با آن زندگی کردند و خود را به دیگران عرضه کردند فاصله بگیرند و هویتی متفاوت را تجربه کنند.
وی با تاکید بر اینکه مجموعه این دلایل میتواند فضای مجازی پرآسیب، پرخشونت و انحراف را ایجاد کند، افزود: شاید این فضا قسمت تاریک وجود افراد را به نمایش میگذارد قسمتی که به اعتقاد روانشناسان در فضای روانی هر فرد قسمت تاریکی وجود دارد که افراد از آن در دنیای واقعی فراری هستند.
این خانوادهدرمانگر اظهار کرد: همه اینها میتواند مفاهیم عمیق رواشناختی باشد اما حقیقتی است که افراد با هر سطح تحصیلات در فضای مجازی با آن روبهرو هستند و فضای مجازی میتواند تبلوری از واقعیتهای درونی آدمها باشد چرا که لایههای پنهان وجود آدمها را به نمایش میگذارد و به ما این ایده را میدهد که دنیای مجازی به آرامی واقعیتهایی متفاوتتر از ما انسانها را به نمایش میگذارد.
نظر شما