نرخ بیش از ۱۲ هزار تومان برای دلار، منشا روانی دارد

عضو سابق هیئت علمی دانشگاه اصفهان گفت: قیمت فراتر از ۱۲ هزار تومان برای دلار معمولا به دلیل شوک‌های روانی است.

هوشنگ شجری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: بخشی از نرخ ارز جنبه‌ پولی و مالی آن است که معمولا از نرخ تورم و مقایسه آن با کشورهای خارج محاسبه می شود. به طور کلی اگر تورم موجود در کشور بیشتر از تورم جهانی باشد ارزش پول ملی متناسب با آن کاهش یافته و سبب افزایش نرخ ارز می شود.

وی افزود: اما بخشی از تغییرات نرخ ارز نیز مربوط به شوک‌های روانی است که ریشه‌های پولی و مالی ندارد ولی به دلیل انتظاراتی که در مردم به وجود می آورد خود به خود نرخ ارز را تغییر می‌دهد؛ شوکی که باعث به وجود آمدن انتظار تورمی در مردم می‌شود، اثر همان تورم را دارد. ضمن اینکه با حرکت به سمت آرامش نیز قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

شجری تصریح کرد: نرخ طبیعی دلار بر اساس محاسبات انجام شده بین ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان است. نرخ فراتر از ۱۲ هزار تومان، معمولا به دلیل شوک‌های روانی مانند اخبار نامساعد (نه الزاما به وقوع پیوستن آن) است و شایعاتی که باعث ایجاد شوک شود.

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: چنین شوک‌هایی که « میرا» نام دارد ابتدا یک اثر شدید در بازار به وجود می آورد سپس به تدریج اثر آن از بین رفته و به کف قیمتی نزدیک می‌شویم.

شجری خاطرنشان کرد: اگرچه بازار ارز، بازار آزادی نیست اما بر خلاف برخی از اخبار، قدرت مانور بانک مرکزی در آن زیاد نیست. قدرت مانور بانک مرکزی بر اساس میزان ذخیره ارزی آن است که گاهی بخشی از این ذخیره به منظور کنترل قیمت‌ها در بازار تزریق می‌شود.

بانک مرکزی قدرت کنترل کامل بازار ارز را ندارد

وی افزود: بعید است در حالی که درآمدهای نفتی کشور به حدود یک چهارم کاهش پیدا کرده میزان تزریق ارز در بازار، زیاد باشد؛ البته ممکن است گاهی بانک مرکزی به منظور کنترل نرخ ارز دست به تزریقاتی در بازار بزند، اما این مقدار چندان زیاد نیست که بتواند کنترل کامل بازار را در دست گیرد.

عضو سابق هیئت علمی دانشگاه اصفهان اضافه کرد: این وضعیت مربوط به کشوری است که دارای ذخیره عظیم ارزی باشد و به وسیله آن بتواند در بازار جولان دهد؛ در حال حاضر بانک مرکزی از چنین قدرتی برخوردار نیست.

وی ادامه داد: بنابراین کنترل اصلی نرخ در این بازار در دست عرضه و تقاضا است. مسئله دیگر این است که بخشی از تقاضا که اصطلاحا تقاضای سفته بازی نامیده می‌شود ( تقاضای ارز به عنوان سرمایه) باعث تغییر در قیمت ارز و افزایش آن می‌شود.

شجری همچنین در خصوص تغییرات اخیر قیمت ارز متاثر از رخدادهای بازار نفت، گفت: قیمت نفت به دو بخش تقسیم می‌شود که شامل عرضه و تقاضای واقعی است که به طور معمول نرخ‌ها را تعیین می‌کند و دیگر شوک‌های روانی، پیرامون این بازار است.

وی تصریح کرد: به طور مثال ممکن است عبور نفت از تنگه هرمز با مشکلاتی همراه شود، اما تنها پیش بینی این موضوع (نه الزاما به وقوع پیوستن آن) باعث می‌شود شرکت‌های بزرگ برای خرید نفت، قبل از گرانی آن در پی این پیش بینی، خریدهای خود را افزایش داده که باعث افزایش قیمت نفت می‌شود؛ پس از مدتی نیز که جو آرام شده و عبور نفت از تنگه مشکلی پیدا نکرد، قیمت نفت کاهش یافته و به وضعیت سابق خود باز می‌گردد.

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: بر اساس عرضه و تقاضای کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک، قیمت نفت به طور طبیعی بین ۵۵ تا ۶۰ دلار برآورد شده است، یعنی اگر شوکی در میان نباشد به طور معمول محدوده نوسان قیمت نفت در این دامنه خواهد بود اما زمانی که شوکی به وجود می آید باعث افزایش قیمت نفت می‌شود.

شجری افزود: همچنین اگر به طور مثال کشورهای عضو اوپک به دلیلی، سهمیه تعیین شده خود را تغییر دهند توازن موجود در این حوزه را بر هم زده و باعث تغییر در قیمت نفت می‌شود.

کد خبر 383773

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.