تنش های مربوط به پرونده هسته ای ایران و تحریم های آمریکا مسیر پرفراز و نشیبی را طی می کند که حاصل آن برای بازار سرمایه عدم اطمینان است. حجم بالای اتفاقات مرتبط با این موضوعات در یک هفته، دشواری تصمیم گیری اقتصادی در این شرایط را نشان میدهد. از اعلام بررسی معافیت چین توسط آمریکا برای خرید بخشی از نفت ایران تا موافقت ضمنی ایران با حضور آمریکا در مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در صورت لغو تحریم‌ها، توقیف نفتکش ایرانی در تنگه جبل الطارق، اعلام گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام و افزایش سطح غنی سازی به بالاتر از ۳.۶۷ درصد، مذاکره تلفنی روسای جمهور ایران و فرانسه و اعلام مسافرت مشاور رئیس جمهور فرانسه به ایران جهت فراهم کردن زمینه مذاکرات بیشتر بین طرف‌های حاضر در این پرونده، اعلام تشکیل جلسه شورای حکام آژانس انرژی اتمی جهت بررسی کاهش تعهدات ایران و بسیاری تحولات ریز و درشت دیگر؛ همه و همه از رخدادهای این هفته هستند که برآیند همه آنها خاتمه نیافتن این موضوع در کوتاه مدت است.
همچنین افزایش قیمت محصولات تولیدی شرکت‌ها هنوز به نقش محرک خود برای رشد سهام آنها ادامه میدهد. در جدیدترین نمونه ها شاهد اطلاعیه‌های شرکت های سیمانی جهت افزایش قیمت ۳۷ درصدی سیمان خاکستری، خبرهای پراکنده از آزادسازی نرخ فروش اوره داخلی و تلاش های جسته گریخته برای تعیین نرخ سنگ آهن در بورس کالا هستیم. مورد اخیر از آن جهت اهمیت دارد که می تواند بخشی از شکاف قیمت فروش ۵۵۰ هزار تومان به ازای هر تن به فولاد سازان داخلی با نرخ های جهانی که بالغ بر ۱۵ میلیون ریال است را کاهش دهد.
تغییرات مدیریتی در شرکت های بزرگ و با اهمیت بازار سرمایه همچون خبر انتصاب "ابراهیم عنایت" به سمت مدیرعاملی سرمایه گذاری سپه و "عظیم ثابت" به عنوان مدیرعامل کارگزاری بانک سپه نیز از حواشی مورد علاقه دنبال کنندگان تحولات این بازار است. در عین حال برکناری ناگهانی مدیران عامل در شرکت های نفت سپاهان و بیمه البرز که از قضا به گواه صورت‌های مالی عملکرد خوبی هم داشتند موجبات تعجب سهامداران را فراهم نمود. اگر چه بر اساس قانون تجارت کشور ما سهامداران عمده در مجامع، هیئت مدیره را انتخاب و هیئت مدیره نیز اختیار دارد مدیر عامل را تعیین یا برکنار کند اما تصمیمات دفعتی در دنیای امروز آن هم بدون شفاف سازی دلایل عزل و نصب مدیران جایگزین شده برای سهامداران جزء، پذیرفته نیست و یکبار دیگر لزوم توجه به پیاده سازی اصول حاکمیت شرکتی را یادآوری می کند.
در این هفته پس از مدت ها انتظار بازار، شاهد اعلام خبر عرضه اولیه شرکت پتروشیمی نوری در روز شنبه ۲۲ تیرماه بودیم. قیمت سقف اعلام شده جهت هر سهم ۳۱ هزار و ۲۵۰ ریال، تعداد سهام قابل عرضه ۳۰۰ میلیون سهم معادل ۱۰ درصد از سهام شرکت و سهمیه خرید هر کد معاملاتی ۱۰۰۰ سهم تعیین شده است. با این‌حال بر اساس بررسی های صورت گرفته با توجه به تعداد مشارکت کنندگان در عرضه اولیه پیشین احتمالا هر کد معاملاتی موفق به خرید بین ۵۵۰ تا ۶۰۰ سهم خواهد شد که ارزش ریالی آن بین ۱.۸۵ تا ۲ میلیون تومان خواهد بود. در صورت عرضه موفق سهام این شرکت که پانصد و بیست و چهارمین شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است اگر هر سهم به نرخ ۳۱ هزار و ۲۵۰ ریال فروخته شود ۹ هزار و۳۷۵ میلیارد تومان به ارزش بازار بورس اضافه می شود.
عرضه سهام شرکت های بزرگ زمینه مشارکت سرمایه های خرد در عمران کشور را هر چه بهتر فراهم می نماید. به‌ویژه آنکه سهامداران اصلی شرکت پتروشیمی نوری هر یک درگیر اجرای پروژه های بزرگی هستند که انجام آنها مستلزم دسترسی به منابع مالی است و بهره برداری از هر یک در شرایط فعلی که دولت از لحاظ بودجه‌های عمرانی در مضیقه بوده و کشور نیازمند منابع درآمد ارزی است کمک به سزایی برای کشور در عبور از شرایط سخت فعلی خواهد بود.
از جمله این پروژه ها اجرای پالایشگاه گازی بید بلند توسط مجتمع پتروشیمی خلیج فارس و اجرای پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس توسط مجموعه های تاپیکو و صندوق بازنشستگی کشوری است. در صورت عرضه کامل سهام قابل عرضه در سقف قیمتی هر یک از سه شرکت خلیج فارس، تاپیکو و سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی به ترتیب ۱۸،۷۶ و ۲۱ ریال به ازای هر سهم از این محل سود شناسایی خواهند کرد. لازم به ذکر است که بر اساس صورت های مالی حسابرسی شده، شرکت پتروشیمی نوری در سال ۱۳۹۷ به ازای هر سهم هفت هزار و ۵۱ ریال سود داشته که پس از عرضه اولیه و در تاریخ ۳۱ تیرماه امسال در مجمع عمومی عادی سالیانه در خصوص میزان تقسیم آن تصمیم گیری خواهد نمود.
عرضه اولیه جدید در شرایطی صورت می پذیرد که از میان چهار عرضه اولیه پیشین تنها نماد جم پیلین با کشف قیمت آزادانه پس از برگزاری مجمع به تعادل رسیده است و سه نماد "دکپسول"، "درهاور" و "سیمرغ" همچنان با صف خرید متقاضیان همراه است. در این میان نماد سیمرغ با بازدهی ۵۰ درصد طی ۱۰ روز معاملاتی جهت برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی متوقف است و مشخص نیست آیا ناظر بازار پس از بازگشایی اجازه کشف قیمت آزادانه به آن را می دهد یا همچون نماد دکپسول به بازی نوسان محدود قیمت و توزیع رانت ادامه میدهد؟
نماد تازه وارد و کوچک دره‌آور در چهار روز معاملاتی پس از عرضه ۲۱.۵ درصد بازدهی داشته و همچنان با صف خرید ۶۰ میلیون سهمی مواجه است در حالی که کل سهام عرضه شده در روز اول ۴۰ میلیون سهم بوده است.
اما نماد شگفتی ساز دکپسول پس از ۲۳ جلسه معاملاتی و بازدهی ۱۷۲ درصدی هنوز با صف خرید همراه است و تلاش های جسته گریخته سهامدار عمده برای عرضه سهم با سنگین تر شدن صف خرید همراه می شود. در همین حال روز یکشنبه در شرایطی که بیش از ۱۱ میلیون تقاضا برای سهم دکپسول در سیستم معاملاتی قرار داشت و اندکی بیش از یک میلیون سهم معامله شد قرارگرفتن ۱۳ دستور خرید مربوط به تنها سه کد حقوقی در میان یک میلیون تقاضای با اولویت انجام بالاتر که منجر به خرید ۶۵۰ هزار سهم توسط این سه کد حقوقی شد بازهم دلیل این پرسش شد که در بازی صف‌ها شرایط برنده شدن چیست؟ در حالی که قرار بر توزیع تصادفی دستورهای وارد شده در سیستم در سقف قیمتی در زمان آغاز پیش گشایش بوده است بر اساس چه ضریبی از احتمال این ۱۳ دستور موفق شده اند ۱۳۰۰ دستور دیگر را پشت سر بگذارند؟ و تأسف بیشتر از اینکه به‌رغم انعکاس موضوع در فضای مجازی هیچ کس خود را ملزم به ارائه پاسخ به این ابهامات نمی‌داند.
اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه در این هفته در خصوص لزوم کاهش ۶۲ هزارمیلیارد تومان از هزینه های دولت به دلیل عدم تحقق درآمدها اگر چه چندان دور از انتظار نبود اما با توجه به بیان آن در ماه های ابتدایی سال موجب ایجاد نگرانی هایی در خصوص تعمیق رکود حاکم بر بازارهای مصرفی شده است. همراه شدن این خبر با شنیده هایی درباره منع بانک مرکزی توسط دولت از انتشار گزارش «مالی و بودجه» که به آمار عملکرد درآمدها و هزینه های بودجه عمومی اختصاص داشت اعتراضاتی را به همراه داشته است. در کنار این اخبار ناخوشایند خبر مثبت بودن تراز تجاری سه ماهه کشور که حاکی از ۱۱.۵ میلیارد دلار صادرات در مقابل ۱۰.۲ میلیارد دلار واردات است نشان از وجود پویایی در فعالان اقتصادی با وجود همه تحریم های خارجی و ناکارآمدی های داخلی است.
از اخبار برگزاری مجامع نیز می توان به مطالبه سهامداران جزء از هیئت مدیره شرکت ها جهت پرداخت سود سهامداران از درگاه شرکت سپرده گذاری مرکزی اشاره نمود که با توجه به ثبت نام سهامداران در سامانه سجام و اطلاع شرکت سپرده گذاری از شماره حساب سهامداران ثبت نام شده این کار به سهولت امکان پذیر است و صرف زمان و پیگیری سهامداران جهت دریافت سود از طریق مراجعه به بانک یا ارسال شماره حساب را کاهش می دهد. اهمیت این موضوع با توجه به تعداد بالای سهامداران خرد در شرکت هایی که عرضه اولیه دارند، بیشتر می شود. دلیل این امر در آگاهی بسیاری از این سهامداران از تقسیم سود و نحوه دریافت آن است.
شاخص کل بورس تهران این هفته را در عدد ۲۴۹هزار و ۶۲۲ به پایان برد که حکایت از جمع بندی مثبت ۶۷۹ واحدی بازار برای این مدت بود، اما امید همچنان پابرجاست.
" این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هر گونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نیست و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده بوده و مسئولیت هر گونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران است."
** کارشناسی ارشد مدیریت مالی و تحلیل‌گر بازار سرمایه و بورس
نظر شما