شمشیر دولبه توسعه شهری

استراتژی که شهرهای پساصنعتی بیشتر برای تحریک رشد اقتصادی خود به دنبال آن هستند، شامل دستیابی به اطلاعات و اقتصاد خدمات‌محور است. هدف آن‌ها بازسازی اقتصادشان بر پایه‌ فعالیت‌های خدماتی است که شامل اوقات فراغت و گردشگری و همچنین خدمات ارتباطی، اطلاعاتی و مالی می‌شود.

به گزارش ایمنا، جمعیت زمین هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود و شهرها در آن بزرگ‌تر و بزرگ‌تر. برای توسعه شهرها توجه به نیازهای انسان و برآورده شدن آن‌ها در بستر شهری ضرورت انکار ناپذیری است و در این میان صنعت گردشگری نیز نقشی بسزا در توسعه آن دارد. توسعه شهرها با در نظر گرفتن مسائل مربوط صنعت گردشگری، تاریخ شهر و نوسازی آن درگیر مسائل ویژه‌ای است. «دورا سمولچیک جوردانا» و «زرینکا سوشیلووچ» در مقاله‌ای با عنوان «مسائل خاص در برنامه‌ریزی برای توسعه صنعت گردشگری شهری» به این مسائل پرداخته است. این مقاله را که پیش‌تر در نشریه الکترونیک «شهرگاه» منتشر شده است در ادامه می‌خوانید. شهرگاه نشریه‌ای تخصصی در حوزه مدیریت شهری است.

امروزه صنعت گردشگری نقش بسیار مهمی در توسعه یک شهر دارد. این صنعت نه تنها به عنوان یک مقصد گردشگری، بلکه به عنوان یک محیط خوشایند برای زندگی، نشانه‌ حیاتی تصویر شهر است. در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری در شهرها، نیاز است که به بررسی برخی مسائل خاص  مثل تضاد گزینه‌های مختلف توسعه، مشکلات مرتبط با ترافیک به‌ویژه در مراکز شهر که گردشگری آن را تشدید می کند و فشار بیش از حد بر جاذبه‌های خاص که می‌تواند منجر به تخریب آنها شود، بپردازیم.

با توجه به توزیع فضایی ساختمان ها و جاده‌های درون شهری، که در اکثر موارد فقط مداخلات جزیی در آنها امکان پذیر است، بسیاری از عناصر این پیشنهاد در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری مثل ساختمان‌های تاریخی، موزه ها، تئاترها، در متغیرهای داده شده باید در نظر گرفته شوند. 

ریه‌کا در کرواسی

همانطور که برخی عناصر این پیشنهاد بیشتر در مرکز شهر قرار ندارند، این اتفاق باعث می‌شود که برنامه‌ریزی برای ورود گردشگران دشوارتر شود، به‌ویژه با توجه به اینکه صنعت گردشگری به منظور افزایش رفاه در شهرها در نظر گرفته شده است، فقط به شرطی که شرایط زندگی ساکنان را  برهم نزند.

در عین حال، توسعه گردشگری شهری می‌تواند به حفظ و حمایت از امکانات مختلف، به‌ویژه امکانات فرهنگی که با مشکلات مالی مواجه هستند کمک کند. باز شدن این امکانات روی توریست‌ها، سبب ایجاد بازارهای جدید برای بخش فرهنگ شهر می‌شود و منابع درآمدی اضافه که آنها نیاز دارند را فراهم کند.

واقعیت این است که این مورد می‌تواند نیروی محرکه اصلی برای احیای شهرها یا قسمت‌های مختلف دیگر باشد، به خصوص در طی فرآیندهای موقت که شهرها دستخوش تغییر از مراکز صنعتی به خدماتی هستند.

جذابیت شهر به عنوان مقصدی برای گردشگری


استراتژی که شهرهای پساصنعتی بیشتر برای تحریک رشد اقتصادی خود به دنبال آن هستند، شامل دستیابی به اطلاعات و یک اقتصاد خدمات محور است. هدف آنها بازسازی اقتصادشان بر پایه‌ فعالیت‌های خدماتی است، که شامل اوقات فراغت و گردشگری و همچنین خدمات ارتباطی، اطلاعاتی و مالی می‌شود. این نوع استراتژی روی اوقات فراغت و هزینه‌های مربوط به فراخوان بازسازی شهری برای سرمایه‌گذاری به منظور زیرساخت و روساخت بخش خدمات، تمرکز می کند.

مکان‌های صنعتی فرسوده قدیمی، انبارها، و بنادر در حال بازسازی هستند تا به هدف جدید که گردشگری است، کمکی کرده باشند. امکانات که در این مناطق بازسازی شده مستقر می شود شامل سینماها، موزه‌ها، شهربازی ها، کارگاه های خلاقانه، تفرجگاه‌های ساحلی و از این دست است. 

تغییر میراث صنعتی به امکانات بخش خدمات، به این معناست که بازسازی شهری بر پایه اهدافی نو، سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک تصویر جدید و جذاب‌تر از شهر را فرا می خواند تا با استفاده از مزایای رقابتی خود اهداف نشاط اقتصادی و گردشگری پایدار را تقویت و تأمین کند. توانایی‌های رقابتی، جذابیت، و تصویری که از آینده‌اش ترسیم کرده است می‌تواند عوامل کلیدی در رونق ابعاد اقتصادی توسعه پایدار گردشگری در شهرها باشد.

تغییر یک فضای صنعتی قدیمی به یک مکان فرهنگی،هنری در تیلبرگ


توسعه شهرها باید بر اساس بیشترین تنوع ممکن فعالیت‌های اقتصادی باشد. یک شهر علاوه بر جذب گردشگر، مهم است که صنعت گردشگری مناطق اطرافش نیز توسعه یابد، زیرا که این شهر به عنوان مرکزیت تدارکات و خدمات گردشگری منطقه منفعت می‌برد. خدمات و فعالیت‌های توسعه یافته در شهرها به طور قابل توجهی به کیفیت تولید گردشگر در منطقه‌ وسیع‌تر و مقاصد همسایه کمک می‌کند. 


برنامه توسعه گردشگری شهر باید به عنوان بخشی از برنامه کلی توسعه اقتصادی و اجتماعی شهر طرح ریزی شود، یعنی تمرکز باید بر یکپارچه کردن توسعه گردشگری با توسعه کلی شهر باشد و همزمان از موقعیت های متناقض بالقوه بکاهد. روند برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهر شامل موارد زیر است:
■ بررسی کردن موقعیت های موجود و نگرش ساکنین به گردشگری

■ تنظیم کردن یک طرح کاربری زمین

■ ارزیابی جاذبه های اولیه و ثانویه (جاذبه های موجود و بالقوه)

■ تجزیه و تحلیل بازار و انتخاب بازارهای هدف

■ طراحی یک برنامه سرمایه گذاری مطابق با فرصت ها و تقاضاهای بازار

■ ادغام اهداف توسعه گردشگری شهری و نزدیک کردن آنها به اهداف اقتصادی و اجتماعی شهر، و همچنین مناطق اطراف شهر

در ساخت امکانات جدید در شهرها، پروژه های چند منظوره مورد توجه قرار می گیرند، به این معنا که امکانات برای ساکنان و توریست‌ها به صورت یکسان در نظر گرفته میشود، تمایلی که باعث افزایش بهره برداری موثر از چنین امکاناتی می شود. 

براساس تحلیل وضعیت های فعلی و مورد انتظار از نگرش های متفاوت در شهرها، میتوان اصول اساسی گردشگری شهری را به این صورت خلاصه کرد: 
■ هتل ها و امکانات اقامتی دیگر باید در مناطق قابل دسترس قرار بگیرند، و محیطی امن و جذاب داشته باشند، و همچنین نزدیک جاذبه های عمده شهر، مراکز خرید، و منطقه مرتبط با امکانات فرهنگی تفریحی باشد.

■ مشخص کردن مکان های توریستی خوب در سراسر شهر، به خصوص برای جاذبه های مسیر پیاده روی و حمل و نقل عمومی با کیفیت خوب که نیازها و انتظارات توریست ها را برآورده کند. در صورت امکان، باید حمل و نقل عمومی خاص برای گردشگران (اتوبوس ها، قایق ها، و غیره برای تورهای گردشگری) و خدمات تاکسی های ویژه را سازماندهی کرد.

■ تهیه کردن طیف گسترده ای از انواع با تنوع محدوده قیمتی برای محل اقامت، امکانات و خدمات گردشگری دیگر در چارچوب متناسب با انواع بخش بندی های بازار گردشگران ورودی به شهر.

■ پیاده راه سازی مناطق گردشگری به منظور امکان پیاده روی  در یک سیستم پیاده رو پیشرفته، راه های عبور از پارک ها، و پیاده راه سازی مناطق خرید، تا حد امکان. احتمال اینکه توریست‌ها در مناطق مرکزی و از هتل هایشان به سمت جاذبه های شهر قدم بزنند باید به طور خاص بررسی شود زیرا بسیاری از گردشگران ترجیح می دهند قدم بزنند تا با محیط شهری ارتباط مستقیم برقرار کنند. با این وجود، پیاده راه سازی درمان خودکار برای مشکلات شهر نیست و باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرند تا الگوهای بهینه آن قبل از اجرا مشخص شود.

■ ایجاد چند مسیر توریستی برای گشت و گذار (تور یک ساعته، تور دو ساعته، تور نیم روزه). 

■ بهبود ظاهر شهر با محوطه سازی، سبک های معماری جالب، سیستم پارک و باز کردن چشم اندازها. مطالعات و نیز دستورالعمل مقررات طراحی شهری در بیشتر شهرهای مدرن که فشار زیادی برای توسعه وجود دارد، ضروری است.

■ بهره بردن از مناطق کنار آب با قرار دادن انواع مختلفی از امکانات خرید، میدانگاه‌ها، و مسیرهای قدم‌زنی در کنار آب در جهتی که منظره آب نمایان باشد.

■ حفاظت از ساختمان های تاریخی با بازسازی فضای داخلی برای عملکردهای مدرن، و همچنین حفاظت از مناطق تاریخی. توسعه موزه های کوچک.

■ بهسازی جاذبه های توریستی در صورت نیاز، و کنترل ورود بازدیدکنندگان برای جلوگیری از تجمع افراد که منجر به تنزل محیطی جاذبه‌ها می‌شود.

■ توسعه زیرساخت، خدمات مناسب حمل و نقل، اطمینان حاصل کردن از تامین آب کافی، دفع فاضلاب و زباله های جامد، به‌طوری که بار زیادی بر دوش سیستم زیرساختی نباشد زیرا منجر به مشکلات محیطی می‌شود.

■ ارائه خدمات اطلاعاتی به گردشگران درمورد اینکه چه کاری انجام دهند و چه چیزی ببینند، و در دسترس بودن امکانات توریستی، و قابلیت های چند زبانه در شرکت های گردشگری در صورت لزوم، افتتاح یک مرکز اطلاع‌رسانی گردشگری در مکان‌های استراتژیک، در مناطقی که گردشگران رفت و آمد دارند، و همچنین غرفه‌های اطلاع‌رسانی گردشگری واقع در گوشه‌های خیابان و مشخص کردن چند مامور برای اطلاع رسانی که در خیابان ها قدم می‌زنند، تکنیک‌های مفیدی برای کمک کردن به گردشگران است.

■ اطمینان از امنیت بالای گردشگران، کنترل کردن جرایم در مناطق گردشگری (و همچنین هر جای دیگر) با ارائه امنیت کافی از طرف ماموران پلیس و آگاهی دادن به گردشگران در مورد انجام دادن اقدامات حفاظتی برای پیشگیری از وقوع جرم. 

■ مراقبت های پزشکی سازمان یافته و اطمینان حاصل کردن از خدمات و تجهیزات پزشکی کافی برای گردشگران در دسترس است، از جمله در مکان اقامت گردشگران. 

■ توسعه گردشگری باید به گونه ای برنامه ریزی شود که بتواند به طور مستفیم برای ساکنان محلی سود آور باشد و از سوی همین ساکنین مورد استفاده قرار بگیرد، از بهره مندی ساکنین از محیط شهری شان جلوگیری نکند، و حس خوب ساکنان در مورد شهرشان را تقویت کند. 

■ مشارکت عمومی-خصوصی ضروری است، همانقدر که هماهنگی موثر فعالیت ها به منظور بهبود کیفیت یکپارچگی گردشگری شهر مهم است. لازم است که از نظارت مستمر فعالیت‌های گردشگری اطمینان حاصل کنیم.

■ برخی از موفق ترین شهرهای گردشگری شهرهایی هستند که دارای شخصیت شهری (urban character) جذاب و گاهی چشمگیر هستند که با جاذبه‌های خاص یا عمکردهای دروازه منطقه ای بودن یا پایگاه استقرار منطقه‌ای بودن ترکیب شده است. مکان اصلی شهر، برای مثال یک دریا، دریاچه، یا کنار رودخانه ای بودن به ایجاد یک محیط جالب و جذاب کمک می‌کند. 


تبدیل کارخانه فولاد به شهربازی در شهر اسن آلمان


تاثیرات رشد بیشتر صنعت گردشگری در یک شهر، اساسا بدون در نظرگرفتن تعداد قابل توجه گردشگران محسوس نیست، زیرا گردشگران و ساکنان به یک اندازه از بسیاری از امکانات پیشنهاد شده استفاده می‌کنند. گسترش دادن این امکانات به نفع ساکنان است و در عین حال باعث توسعه گردشگری می شود.

گردشگران برای استفاده از این امکانات هزینه پرداخت می کنند که صرف تعمیر و نگهداری این اماکن شده و این به نفع ساکنین است. امکانات و جاذبه های گردشگری که به عنوان بخشی از استراتژی توسعه گردشگری شهر توسعه پیدا میکند، به راه اندازی فعالیت‌های تجاری که سرمایه‌گذاران را جذب می کند نیز کمک می کند. به طور کلی، گردشگری یک شهر هیچ نوسان فصلی قابل ملاحظه ای ندارد، و این مورد بر اشتغال و عملکرد تجاری تاثیر مثبتی دارد.

یکی از کیفیت‌های یک شهر بعنوان یک منطقه جذاب گردشگری، بخش‌های متنوع و ناهمگون هدفش است. برخلاف مناطق روستایی یا تفریحگاه ها، شهرها گردشگرانی را جذب می کنند که به دلایل بسیار زیادی انگیزه دارند: تاجران، دوستداران تاریخ و فرهنگ، گردشگرانی که به دنبال تفریح و سرگرمی هستند و دلایل زیاد دیگر.

بنابراین، شهرهای بزرگ اغلب گردشگری چند مرکزی را توسعه می دهد، به این معنا که بخش های مختلف شهر بازارهای هدف ژانرهای گوناگون گردشگری را هدف قرار می دهند و با توجه به اولویت و قدرت خرید آن بخش از گردشگران توسعه می‌دهد.

شهرها همچنین می‌توانند انتخاب کنند که کدام نوع از گردشگری شهر را توسعه دهند: گردشگری فرهنگی، گردشگری مبتنی بر رویداد، گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی و تفریحی، گردشگری تجاری، گردشگری برای جوانان، گردشگری آموزشی و غیره.

به این ترتیب، تجارت گردشگری در شهرها می‌تواند با جذب بخش‌های مختلف بازار، گروه های سنی متفاوت، و قدرت‌های متفاوت خرید، از عملیات در تمام مدت سال بهره‌مند شود. اهداف توسعه و ایجاد جاذبه ها نتایج استراتژی توسعه گردشگری یک شهر به عنوان مقصد گردشگری است.

مزایایی که از گردشگری نصیب شهرها می‌شود، متنوع و عبارتند از:

الف) مزایای اقتصادی شامل مشاغل، تجارت خارجی، انگیزه برای توسعه فعالیت‌های دیگر

ب) مزایای اجتماعی شامل تبادل بین فرهنگی، ترویج سبک‌های جدید زندگی، حفظ ارزش ها و آداب و رسوم فرهنگی

ج) مزایای توسعه چون زیرساخت، امکانات تفریحی، مدرن‌سازی

آن برنامه توسعه گردشگری که تلاش می کند از انرژی اقتصادی و توانایی رقابتی شرکت‌های محلی و اقتصاد محلی شهر به عنوان یک مقصد گردشگری حمایت کند، شرکت‌های محلی را برای ادامه همکاری در ترویج گردشگری با اهداف بلند مدت تشویق می کند. 

تئوری توسعه پایدار نیز می‌تواند در توسعه گردشگری در شهرها به کار رود. برخلاف دیگر مقصدهای گردشگری، مسائل عمده توسعه پایدار گردشگری در مقاصد شهری بیشتر با فرهنگ، محیط ساخته شده، و تعامل اجتماعی مرتبط است تا با سیستم های زیست‌بوم‌شناسی. عوامل کلیدی توسعه پایدار گردشگری شهر شامل موارد زیر است:

■ مسئله اصلی پایداری شهری باید بر اساس این حقیقت باشد که اگر چه گردشگران و ساکنین در مناطق عمومی با یکدیگر در ارتباط هستند، منابع شهر باید حفظ شود تا پیش از هرچیزی، کیفیت زندگی مردم محلی ادامه یابد. 

■ دومین سنگ بنای توسعه پایدار شهرها، محیط ساخته شده است.

■ اگرچه یسشتر تصور می‌شود که شهرها مشمول تغییرات مداوم هستند، عنصر پویای گردشگری شهری عمدتا ناشناخته است. صنعت گردشگری به تغییرات در جامعه که نگرش ها و رفتار شهروندان را تحت تاثیر قرار می دهد، واکنش نشان می دهد. تاثیر گردشگری در تغییر و تحول فرآیندهای اجتماعی و اقتصادی غیر قابل انکار است.

■ استراتژی ها برای توسعه پایدار گردشگری و مدیریت شهری در برابر تاثیرات سیاست ها بسیار آسیب پذیر هستند. در حالی که سیستم های ارزشی متفاوتی را منعکس می کند، سیاست های توسعه می‌تواند منبع تضاد باشد، یه‌ویژه با توجه به برنامه ریزی عملکردهای فضایی اولیه.

■توسعه پایدار گردشگری در شهرها باید نقش خاص مناطق باز و فضای سبز در شهرها را در نظر بگیرد. شهرها به ندرت دارای اکوسیستم های طبیعی هستند. هرچند این حقیقت، اهمیت مناطق سبز و نگرش صحیح نسبت به طبیعت را کاهش نمی‌دهد. 

■ فعالیت هایی که در جهت دستیابی و ترویج توسعه پایدار گردشگری در شهرها صورت می گیرد باید شرایط اقتصادی موجود، نیاز به دستیابی و حفظ قابلیت رقابت شهر بعنوان یک مقصد، و سایر فعالیت های تجاری که در داخل شهر رخ می دهند، را در نظر بگیرد.

■ برای توسعه یک شهر و ظرفیت حمل و نقل آن، محدودیت‌هایی وجود دارد، و این محدودیت‌ها در شکل‌گیری و اجرای طرح ها باید در نظر گرفته شود. ضروری است که بین منافع بازدیدکنندگان، ساکنان و بخش گردشگری تعادل برقرار شود.

از این رو، برنامه‌ریزی گردشگری شهر را می‌توان با موفقیت انجام داد، مشروط بر اینکه با طرح‌های توسعه سایر شاخه های اقتصادی هماهنگ باشد، در این صورت ساکنان شهر خواست توسعه گردشگری را می‌بپذیرند و شهر به عنوان یک مقصد گردشگری به طور سیستماتیک مدیریت می‌شود.

تصویر گردشگر اروپا به شدت به شهرهای بزرگش مرتبط است. اگر شهرهای اروپایی هدف اصلی برای گردشگران خارجی نباشد، قطعا بخش اجتناب ناپذیر برنامه سفرشان است. با توجه به تاریخ بلند اروپا و روند سریع شهرنشینی، این شهرها امکانات و خدمات متنوع- در طیفی از میراث فرهنگی و تاریخی، رویدادهای جالب، حمایت از برگزاری کنفرانس های تجاری، آموزشی، و غیره را ارائه می‌دهند.

به‌عنوان بخشی از برنامه ریزی گردشگری یکپارچه برای مقاصد گردشگری پایدار شهری، سازمان جهانی گردشگری مجموعه‌ای از شاخص‌ها را به منظور کمک به متخصصان برای نظارت بر روندها، و یادآوری اصول ذکر شده بالا تعریف کرده است. 


 شاخص‌هایی برای مقاصد گردشگری شهری

مسائل پیشنهاد شده برای تحلیل کردن عبارتند از:

بهبود چشم‌انداز شهر و حفاظت از میراث تاریخی، شرکت‌های پایدار گردشگری، مدیریت محیط زیست، سیستم حمل و نقل عمومی و ترافیک، یکپارچگی اقتصاد منطقه‌ای، ارائه دانش فرهنگی، توزیع جمعیتی و فضایی، نگرش ساکنان محلی به گردشگری. 
شاخص های پیشنهاد شده در جدول بالا نشان داده شده است.

کد خبر 381564

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.