نرگس عطریان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت بازی و تأثیر همبازی در رشد شخصیت کودکان اظهار کرد: بازی فعالیتی هدفمند و لذت بخش بوده و برخی از نیازهای کودکان را رفع می‌کند. بازی حقوق اصلی و لازمه زندگی کودک است و از بروز رفتارهای ضداجتماعی پیشگیری می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه بازی، بستر و شرایط زندگی واقعی کودک را فراهم می‌کند، افزود: در واقع بازی آموزش غیر مستقیم زندگی کردن و مهارت زندگی بزرگسالی را به کودک ارائه می‌دهد.
عطریان تصریح کرد: بازی تاثیرات زیادی در زندگی و شخصیت کودکان دارد و در درمان بسیاری اختلالات کودکان کمک کننده است. در بازی می‌توان بسیاری از درمان‌ها را برای اختلالات افسردگی، بدبینی، بیش فعالی، خجالتی بودن و اضطراب کودکان داشته باشیم.
این متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری معتقد است که بازی باعث تخلیه هیجانات مثبت و منفی کودکان می‌شود. بازی یک فعالیت ذهنی و جسمی است که هدفمند اتفاق می‌افتد و همراه با کسب لذت و علاقه‌مند بودن به شرایطی است که کودک در داخل آن قرار می‌گیرد.
عوامل تأثیر گذار در شخصیت کودکان
وی با بیان اینکه بازیها ابعاد مختلف رشد درکودکان را محقق می‌کنند، گفت: بازی باعث رشد ذهنی، هیجانی، اخلاقی، جسمانی و اجتماعی کودکان می‌شود. زمانی که کودک را در موقعیت بازی قرار می‌دهیم باید سه ضلع یک مثلث یعنی نوع بازی، اسباب بازی و همبازی بچه‌ها در نظر گرفته شود.
عطریان ادامه داد: همه این سه ضلع در رشد شخصیت کودکان تأثیرگذار است و رسیدن به اهداف مورد نظر را محقق کرده و زمینه کسب لذت را برای بچه‌ها ایجاد می‌کند.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری تاکید کرد: همبازی یکی از شاخص‌های اساسی در بازی کودکان است و به معنای شریک بودن و همپا بودن کودک دیگر در بازی است. در علوم روانشناختی سالم‌ترین انسان‌ها سازگارترین آنها هستند و میزان سازگاری فرزندان را در گروه و در بین همبازی‌های آنها می‌توان تشخیص داد.
وی تصریح کرد: شناخت واقعی ویژگی‌های فرزند در اجتماع اتفاق می‌افتد و میزان سازگاری فرزند زمانی مشخص می‌شود که در گروه و در بازی با همبازی‌های خودش قرار می‌گیرد، داشتن یک رابطه صمیمی با همبازی‌ها منجر به افزایش احساس اعتماد به نفس کودک می‌شود و همبازی می‌توانند در شکل گیری اخلاق و شخصیت کودک و زندگی آینده او بسیار مؤثر باشد.
به گفته عطریان؛ سن کودکی سن تقلید است و همبازی در نوع رفتار کودکان بسیار مؤثر است و کودکان به شدت از همبازی‌های خودشان تقلید می‌کنند و دلچسب بودن بازی و حرکت‌های آن بیشتر از طریق همبازی‌ها منعکس می‌شود و علاوه بر این شادی، نحوه کمک کردن، همدردری و درک احساسات دیگران را برای کودکان ایجاد می‌کند و تعامل با همبازی‌ها به آرامی زمینه استقلال کودک از والدین را فراهم می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه بازی‌هایی را که کودک به میزان متعادل و متعارف نیازمند است برای او در نظر گرفت، افزود: بایستی والدین کودک را در مرکز بازی قرار دهند و یک گروه بزرگ‌تر از خود او را برای شناساندن دنیا به عنوان همبازی‌های اجتماعی در نظر گیرند.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری بر این باور است که بازی با بزرگترها باعث می‌شود که کودک احترام به والدین و بردباری و افزایش صبر را بیاموزد و در عین حال بچه هنگام بازی با بزرگترها حرف شنوی بیشتری را دارد. علاوه بر بازی با بزرگترها می‌طلبد که کودک با بچه‌های کوچکتر از خودش هم بازی کند و در این بازیها مهربانی و مروت را می‌آموزد و هر کدام از این بازیها باید به اندازه لازم باشد و افراط در هر گروه شخصیت و رشد اجتماعی کودک را مختل می‌کند و موجب می‌شود که دنیای شاد کودکانه خودش را فراموش می‌کند.
وی تاکید کرد: علاوه بر بازی با گروه بزرگسالان و کوچکترها بایستی کودک بیشترین زمان بازی را با گروه همسالان و همتایان داشته باشد. گروه همسالان باعث می‌شود تا آموزش‌هایی را که والدین به صورت مستقیم و سرزنش آمیز برای مثال درمورد غذا خوردن و یا مسائل اخلاقی و تربیتی به کودک می‌آموزند بتواند به طور غیر مستقیم و در کنار دیگران همبازی‌ها و همسالان بیاموزد.
عطریان با بیان اینکه حرکت نمایشی در بازی‌های کودکانه و با همبازی‌ها می‌تواند در تربیت اصولی نقش داشته باشد، افزود: علاوه بر این در بازی با همبازی بچه یاد می‌گیرد علاوه بر اینکه باید از حق خود دفاع کند به رعایت حقوق دیگران هم توجه داشته باشد.
اهمیت حفظ تعادل در فرایند بازی
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری خاطرنشان کرد: در بازی کردن و فرایند بازی باید اصل تعادل حفظ شود. با توجه به اینکه اجتماعی شدن کودکان از چهار سال به بالا اتفاق می افتد همین جامعه پذیری باعث درمان بسیاری از اختلالات در کودکان می‌شود. در رعایت این اصل بایستی والدین سعی کنند کودکانی که تا حدودی تکمیل کننده رفتارهای فرزندان آنها هستند با کودکشان همبازی شوند.
وی با بیان اینکه اجتماعی شدن کودکان با مشارکت بازی‌های گروهی تقویت می‌شود، اظهار کرد: هنگامی که فرزند بی میل به گروه پذیری بوده و خجالتی است باید والد برای برقراری تعادل در بازی شرایط بازی در گروه و شجاع و جسور بودن را برای او فراهم کند.
عطریان تصریح کرد: اما علل بی میلی کودکان نسبت به بازی‌های گروهی ناشی از یک سری مؤلفه‌ها است، برای مثال کودکانی که ضعف جسمانی و بینایی دارند معمولاً در برابر سایر اعضای گروه کم می‌آورند و می‌طلبد که والدین حتماً به سلامت جسمانی بچه‌ها برای شرکت در بازی‌های گروهی توجه کنند تا آنها با نداشتن ضعف جسمانی گرایش به فعالیت گروهی را پیدا کنند.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری گفت: بعضی از کودکان در سن خردسالی دچار تنبلی چشم و کم بینایی می‌شوند و همین عامل در بازی نکردن کودکان در جمع و فعالیت‌های اجتماعی بسیار مؤثر است. بیش فعالی، لکنت زبان، تحقیر، ترس از تمسخر و تحقیر شدن، اختلالات اجتماعی و اوتیسم و از سوی دیگر لوس بودن و پر توقع بودن بچه‌ها باعث می‌شود که آنها از انجام بازی‌های دسته جعی و گروهی پرهیز کنند.
نظر شما