به گزارش خبرنگار ایمنا، عبدالرضا کبیری در نشست تخصصی «بررسی سیلاب‌های اخیر ایران» با بیان اینکه شکستن سدهای سیل بند و خاکریزها سبب افزایش بحران و تلفات ناشی از سیلاب می شود، اظهار کرد: در پی سیلاب‌های اخیر گزارشی مبنی بر شکستن سدهای کشور وجود نداشت، اما شکسته شدن برخی سیل‌بندها و انواع سازه‌ها در خوزستان بیانگر این است که بی توجهی در ساخت و سازها سبب مشکلات و تلفات بسیاری می‌شود و باید دقت کرد.
وی افزود: شکست سازه‌های هیدرولیکی با وقوع سیلاب به دلیل نبود دقت در طراحی مناسب سازه‌ها است که می‌تواند بر تشدید ویرانگری سیلاب اثرگذار باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید مدیریت صحیح سدها برای جلوگیری از شکستن آنها را مورد بررسی قرار داد، ادامه داد: سیلاب خسارات زیادی را به جوامع بشری تحمیل کرده است، بر اساس آمار سازمان ملل طی یک دهه گذشته حدود ۲۱ میلیارد دلار خسارت ناشی از سیل، حدود ۱۸ میلیارد دلار خسارت ناشی از زلزله در جهان برآورد شده و حدود ۷۰ درصد اعتبارات مربوط به بلایای طبیعی برای جبران خسارت ناشی از سیل و طوفان اختصاص یافته است.
کبیری اضافه کرد: در آیین نامه‌ها و مقررات مهندسی، ایمن سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله الزامی شده است در حالی که این مهم در خصوص سیلاب وجود ندارد، ۲۵۰ درصد خسارات ناشی از سیل در پنج دهه گذشته در کشور ما افزایش یافته اما این روند برای زلزله کاهشی بوده است.
روند توسعه در ایران، محیط زیست و منابع طبیعی را قربانی کرد
عضو هیئت علمی دانشکده عمران دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح کرد: متاسفانه روند توسعه در ایران، محیط زیست و منابع طبیعی را قربانی کرد و با این روند توسعه خسارات ناشی از سیل در کشورمان افزایش یافته است.
وی با اشاره به راهکارهایی برای مقابله با سیلاب و کاهش خسارات ناشی از آن، اظهار کرد: می توان ظرفیت سازه های هیدرولیکی را بالا برد تا سیلاب بدون خسارت عبور کند و در نهایت تخلیه سیلاب انجام شود در همین حال باید در نظر گرفت که کشور با کمبود آب مواجه است تا دوماه پیش ایران با خشکسالی و کمبود منابع آب دست و پنجه نرم می کرد اینکه برای مقابله با سیل بیشتر سازه‌های ما بیشترین حجم سیل را رد کنند و نتوان هیچ بهره ای از آب شیرین ببرند، ساده ترین راهکار مقابله با سیلاب بوده و در حقیقت سیاست سیل زدایی را پیش گرفته ایم.
کبیری با تاکید بر اینکه باید برای بهره برداری از آب سیلاب، هزینه بیشتری در خصوص سازه‌های هیدرولیکی در نظر گرفته شود، افزود: پایین بودن قدرت ریسک پذیری مدیران، طراحان و قطعی نبودن وقوع سیلاب‌های ناگهانی در حوضه‌های آبخیز ویژه کشور طی سال‌های گذشته، توپوگرافی حوضه، زمین شناسی، مهندسی خاک، تخریب برخی سازه‌های دیگر و همچنین توزیع یکنواخت بارش ها از جمله علل بی توجهی به سازه‌های هیدرولیکی در سال‌های اخیر ایران برای مقابله با سیلاب بوده است.
وی با بیان اینکه سیل پدیده طبیعی اما قابل کنترل است، به خسارات ناشی از سیل در استان لرستان اشاره کرد و گفت: برآورد اولیه خسارات در این استان حدود ۱۵ میلیارد ریال است با ۱۴ نفر کشته، 7200 واحد مسکونی تخریب شده، آسیب ۵۷ پل و نابودی ۳۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و ۲۵۰ کیلومتر جاده و ۵۵ مدرسه که تنها گوشه ای از خسارات بوده است.
این استاد دانشگاه عوامل انسانی و نبود مدیریت صحیح در حوضه، بی توجهی به مسائل هیدرولیکی آبراهه‌ها و برداشت‌های غیر اصولی از رودخانه‌ها، تغییر کاربری اراضی و حریم رودخانه ها برای توسعه شهری و روستایی، ناآگاهی مردم و برخی مسئولان و بی توجهی مردم به هشدارها و پیش بینی ها مبنی بر وقوع سیل و نبود اتخاذ تدابیر مناسب با پدیده سیلاب را از جمله عوامل تشدید کننده خسارات ناشی از سیل عنوان کرد.
یکی از دلایل غفلت‌ها، خشکسالی‌های طولانی مدت بود
کبیری با بیان اینکه فارغ از بحث کارشناسی نحوه برخورد مدیران کشور متفاوت است، افزود: باید برای پیشگیری خسارات سیلاب‌ها در آینده، مطالعه و اجرای طرح‌های سازه ای سیل، ساماندهی، لایروبی و حفاظت رودخانه، پاکسازی و حذف موانع موجود در حریم و بستر رودخانه‌ها و اصلاح مسیر متناسب با روش حفاظت، احداث سدهای مخزنی با در نظر گرفتن همه جنبه های مطالعاتی و زیست محیطی، بهسازی و افزایش ظرفیت آب و حفاظت پایه پل ها مورد بررسی قرار گیرد.
عضو هیئت علمی دانشکده عمران دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: سیلاب‌ها به رغم خسارت‌هایی که وارد کردند اطلاعاتی برای مدیریت سیل در اختیار قرار می دهند که در خصوص روند کنونی سدسازی بازنگری و روش ها با توجه به تغییر اقلیم خشکسالی و ترسالی بومی سازی شود.
وی خاطر نشان کرد: متاسفانه از برخی ظرفیت‌ها در کشور استفاده نشده است، بسیاری از سازه‌ها برای مقابله با سیل وجود دارد که در کشور ما مغفول مانده و صرفا وقتی بحرانی اتفاق می‌افتد به تاثیر وجود سازه‌های مختلف مقابله با سیل و سیل‌بندهای رایج و حتی اتوماتیک در دنیا پی می‌بریم، شاید یکی از دلایل این غفلت‌ها، خشکسالی‌های طولانی مدت بوده است.
نظر شما