زبان؛ آیینه ای برای انعکاس هویت یک جامعه

یک استاد زبان شناس گفت: اگر جامعه‌ای زبان و گویش‌های خود را فراموش کند هویت خود را فراموش کرده و هر فرهنگی بر پایه زبان استوار است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، نشست تخصصی زبان مادری "زبان میراث دیرین" روز گذشته _یکشنبه۵ اسفند_ در مرکز آفرینش های ادبی قلمستان برگزار شد. در این مراسم احمد فاضل، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با بیان اینکه این گرد همایی به مناسبت روز زبان مادری که از طرف سازمان یونسکو نام گذاری شده برگزار شده است، اظهار کرد: زبان در حوزه‌های گوناگون قابل تأمل و مبین شخصیت آدمی است و شان، تفکر، شخصیت و کرامت انسان را در خود جلوگر می‌کند و به واسطه آن ارزش انسان مشخص می‌شود.

وی با بیان اینکه زبان مبین سطح فرهنگی جامعه است، افزود: بدون زبان هویت یک جامعه پنهان می‌ماند و زبان آیینه‌ی انعکاس هویت یک جامعه است. اگر انسان سخن نگوید توانمندی‌های خود را نمی یابد و قادر به ارتباط برقرار کردن نیست.

این زبان شناس اظهار کرد: اگر جامعه‌ای زبان و گویش‌های خود را فراموش کند، هویت خود را فراموش کرده و هر فرهنگی بر پایه زبان استوار است.

فاضل افزود: اصفهان و گز از قدمت بسیاری برخوردار هستند و برخی معتقدند بنای اصفهان از زمان "تهمورث دیو بند" گذاشته شده و در زمان‌های گوناگون زبان زد بوده است. گز نیز شهری کهن است و در کتاب ها ذکر شده که مرکز شهر برخوار بوده است.

فهلویات، زبان شیرین گزی ها

وی در خصوص دیگر شباهت شهر اصفهان و گز گفت: دیگر شباهت شهر  اصفهان و گز ، گویش است. مردم اصفهان در گذشته با زبانی سخن می‌گفتند که امروزه در گز با آن سخن می گویند. تا پیش از دوره صفویه که اصفهان به عنوان پایتخت انتخاب شود، مردم اصفهان به این زبان سخن می‌گفتند که به فهلویات معروف بوده است.

وی افزود: فهلویات زبان شیرینی بوده که گاهی به عنوان زبان پهلویات از آن یاد می‌شده است. آهنگ گویش گزی، شعر گونه و هیچ زمختی در این گویش وجود ندارد. گستره زبان فهلویات بسیار بوده که تحت تأثیر زبان رسمی تغییر کرده است. اما وظیفه ما حکم می‌کند که در مناطقی که این زبان مانده، آن را حفظ کنیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد گفت: غزل‌های اوحدی اصفهانی در قرن هفتم و هشتم در اصفهان سندی برای این ادعا است. ادیب طوسی در سال ۱۳۴۲ مقاله‌ای را در دانشگاه تبریز ارائه کرد که ۴ غزل از اوحدی اصفهانی را در این مقاله بررسی و به زبان فارسی کنونی ترجمه کرد. این غزل‌ها مبین رایج بودن این زبان در اصفهان بوده است.

فاضل با اشاره به آثار مکتوبی که از این لهجه به جا مانده است تصریح کرد: اثری از شاعر درویش، عباس گزی با ۱۳ هزار بیت شعر که به گویش گزی در ۱۵۰ سال پیش سروده شده، موجود است؛ این افتخار بزرگی برای ایران و جهان است. این گویش تمام ویژگی‌های یک زبان را دارد و خصایص دستوری جالبی دارد.

وی با بیان اینکه هنوز در نواحی مختلفی از جهان این گویش زنده است، ادامه داد: اگر زبان را حفظ کنیم، فرهنگمان را حفظ کرده‌ایم و می‌توانیم اهمیت فرهنگمان را در زبان ببینیم.

گویش‌هایی که به فراموشی سپرده می‌شوند

رضا اخوان مدیر منطقه ۴ شهرداری اصفهان با بیان نقش و اهمیت زبان مادری  و گویش‌هایی که در حال از بین رفتن هستند، اظهار کرد: شهر اصفهان میراث تاریخی و فرهنگی بی شماری دارد به همین دلیل همواره نقش هنر در این شهر برجسته بوده و به ادبیات کمتر توجه می‌شود، این در حالی است که ادیبان، شاعران و سخنوران بسیاری در اصفهان زندگی کرده و می‌کنند.

همچنین محمود بخشی، شهردار گز و برخوار در این مراسم با اشاره به گویش این شهر که ثبت ملی شده است، گفت: گز ، شهری است که مردمی فرهنگی، هنرمند و خون گرم دارد.

وی افزود: سه گویش نایینی، خوانساری و گزی در اصفهان در معرض فراموشی هستند. این نشان می‌دهد که کودکان در حال فراموشی گویش‌ها هستند. این گویش‌ها سرمایه ارزشمندی است که باید به آنها توجه کنیم. کسانی که دغدغه این میراث ارزشمند را دارند باید بیشتر این جلسات را برگزار کنند و راهکارهایی برای چگونگی حفظ این میراث ارائه دهند.

به گزارش ایمنا، در این مراسم احمد فاضل، احمدخاکسار، حسین حاج هاشمی، حسین علی محمدی و یوسف خوش نظر،  افرادی بودند که در این آیین برای سرودن شعر به زبان گزی مورد تقدیر قرار گرفتند.

کد خبر 368680

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.