به گزارش خبرنگار ایمنا، سید محمد قلمکاریان در نشست خبری دستاوردهای فرهنگی ۴۰ سال انقلاب اسلامی که به میزبانی بنیاد فرهنگی بقیه‌الله و دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر برگزار شد اظهار کرد: انقلاب اسلامی الفبایی دارد که در سه ضلع کلی بحث محتوایی مبتنی بر اسلام، مردم و مشارکت آنها و رهبری حکیمانه حضرت امام(ره) خلاصه می‌شود.
رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر با بیان اینکه کتاب انقلاب ما قرآن مجید است، افزود: این بدان معناست که انقلاب اسلامی بر اساس قرآن کریم شکل گرفته است و امام رحمةالله علیه نقش اصلی با رهبری خود در این شکل‌گیری داشته‌اند.
در مقابله با تهاجم فرهنگی و تربیت نیروها منفعل بوده‌ایم
قلمکاریان با تاکید بر اینکه فرهنگ مانند هواست و همه انسانها بدان نیاز دارند، گفت: طبق فرمایش حضرت امام دانشگاه کارخانه انسان‌سازی است و دانشگاه‌ها پس از انقلاب رشد بسیاری داشته‌اند و اساتید انقلابی در این دانشگاه‌ها ظهور یافتند.
وی با اشاره به تغییرات و پیشرفت‌های بسیار در موضوعات درسی اظهار کرد: افزایش تعداد کمی دانشجویان و رشد کیفی دانشگاه‌ها با تولید رشته‌ها و موضوعات جدید در علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی ، هوا و فضا و سلول‌های بنیادی و تولید علم و محتواهای جدید علمی همگی به برکت انقلاب اسلامی بوده است.
رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر اصفهان با اشاره به وجود کم کاری در مبارزات فرهنگی به نسبت هجمه‌های دشمن تصریح کرد: در بحث مقابله با تهاجم فرهنگی و تربیت نیروها، متاسفانه منفعل بوده‌ایم و در دانشگاه‌ها متاسفانه آن انگیزه‌سازی‌ها و بسترسازی لازم که باید صورت می‌گرفت تا جایگاه یک دانشجوی ایرانی را در هر حوزه‌ای مشخص کنیم شکل نگرفت.
قلمکاریان با تاکید بر لزوم فعالیت کارشناسی در حوزه‌های فرهنگی و تربیتی گفت: ایجاد فضای تربیتی مناسب، تربیت افراد رشد یافته و ایجاد سیستم تربیتی استاندارد از خانواده تا آموزش‌وپرورش، حوزه و دانشگاه همگی نیازمند کار کارشناسی ویژه است که باید اساتید دانشگاه‌ها در این زمینه همکاری لازم را داشته باشند.
وی تلاش دشمن برای سنگ‌اندازی در راه انقلاب را بیش از اندازه دانست و افزود: واقعا دشمن برای سنگ‌اندازی پیش راه انقلاب تلاش بسیاری می‌کند و به نوعی کشورهای بسیاری روبروی ایران هستند و در تمام این ۴۰ سال که دشمن با تمام تجهیزات و قوا وارد صحنه شد ما هم باید با تمام قوا وارد می‌شدیم که قطعا رشد و پیشرفت ما نسبت به اول انقلاب خوب بوده اما به هیچ‌وجه تا حد قابل انتظار نبوده است.
رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر اصفهان در خصوص دغدغه تربیت دانشجوی دینی تصریح کرد: دغدغه همه نظام آموزش عالی و قبل از آن مقام معظم رهبری تربیت دانشجوی با تعهد دینی بوده است که وجود برنامه‌های تربیتی سازنده نیازمند زیرساخت‌هایی همچون اساتید توانمند، فضای آموزشی مناسب و بسیاری فاکتورهای لازم دیگر است.
قلمکاریان در خصوص لزوم فرهنگ‌سازی برای بیداری جامعه اظهار کرد: تا وقتی احساس نکنیم تهاجمی وارد شده و دشمن در قلب خانواده‌های ما در حال ورود و نفوذ است نمی‌توانیم کاری کنیم و طبیعتا به این عرصه ورود پیدا نمی‌کنیم.
وی با تاکید بر لزوم توجه خانواده‌ها و اساتید به موضوعات روز جامعه گفت: باید تغییرات نسبت به بیداری جامعه صورت بگیرد و باید به جایی برسیم که افراد ایده‌ها و افکار خود را مطرح کنند تا آینده بیداری جامعه اسلامی رقم بخورد و به گفته مقام رهبری ما به آینده خوشبین هستیم هرچند باید تلاش خودمان در تغییرات را بیشتر کنیم چرا که خداوند متعال فرموده‌اند: سرنوشت هیچ قومی را تغییر نخواهیم داد مگر اینکه آن قوم خود بخواهند.
حوزه‌های علمیه در ارتقای علم و فرهنگ جامعه موثر بوده‌اند
حجةالاسلام سید محمدرضا علاءالدین، استاد حوزه و دانشگاه در ادامه این نشست در خصوص تحولات فرهنگی حوزه‌های علمیه بعد از انقلاب اظهار کرد: حوزه‌های علمیه و روحانیت شیعه فرازها و فرودهای بسیاری داشته و هموراه روحانیت از فتوای میرزای شیرازی تا مشروطه مشروعه شیخ فضل‌الله نوری و استقامت کاشانی و حرکت سازنده امام(ره) در شکل‌گیری انقلاب موثر بوده‌اند.
رییس اداره اسناد و انتشارات معاونت فرهنگی بنیاد شهید اصفهان با بیان اینکه حوزه‌های علمیه همواره پناهگاه مردم بوده‌اند، افزود: همواره سرویس‌های جاسوسی در بلاد مختلف تصمیم بر به ضعف کشیدن این جایگاه داشته‌اند و بسیاری از دسیسه‌ها را بر علیه روحانیت داشته‌اند.
علاءالدین با تاکید بر نقش روحانیت در دفاع مقدس گفت: جمعیت حوزه‌های علمیه اصفهان در سال ۶۰ تا ۶۴ بین ۲ هزار تا ۲۲۰۰ نفر بود که چیزی بیش از یک چهارم آن در دفاع مقدس به شهادت می‌رسند و این میزان شهدای روحانی خود گویای همراه بودن این قشر با مردم و نقش‌آفرینی آنها در صحنه‌های مختلف است.
این استاد حوزه و دانشگاه حوزه‌های علمیه را در عرصه‌های پژوهشی پیشتاز خواند و افزود: تشکیل اتاق‌های فکر و تبدیل شبکه‌های مختلف پژوهشی و تولید محتوا از مباحث فقهی شیعه کار مهمی بوده است که دراین سالها انجام شده است.
رییس اداره اسناد و انتشارات معاونت فرهنگی بنیاد شهید اصفهان دخالت غیرعالمان در حوزه دین را یکی از آسیب‌های این عرصه دانست و گفت: متاسفانه بعد از انقلاب همه خود را متخصص مسائل دینی می‌دانند در حالی که یک فرد عادی بدون تخصص پزشکی قادر به نسخه نوشتن نیست و متاسفانه مهمترین چالش عرصه روحانیت اظهارنظر فرد غیرمتخصص در امور دینی است.
علاءالدین در خصوص تشکیل انجمن‌های علمی بعد از انقلاب گفت: در ۳ دهه اخیر انقلاب بالغ بر ۲۵ انجمن علمی قوی تنها در شهر قم تاسیس شد که همگی به دستور مقام معظم رهبری بوده است و نخبگان داخلی و خارج از کشور در این انجمن‌ها مسلط به مباحث دینی و علمی تربیت شده‌اند و بسیاری از افراد داخلی برای کسب تحصیلات علوم جدید علاوه بر دروس روحانیت که در داخل کسب کرده‌اند به خارج از کشور می‌روند.
وی با بیان اینکه این انجمن‌ها در تولید علوم جدید از قرآن و احادیث فعال هستند، گفت: برای مثال تنها در موضوع روانشناسی بیش از ۶۰ کتاب منطبق با علوم دینی نوشته شده است که همگی به کتب مرجع برای تدریس در دانشگاه‌ها تبدیل شده است.
این استاد حوزه و دانشگاه حوزه‌های علمیه را موثر در ارتقای علم و فرهنگ جامعه دانست و اظهار کرد: حوزه در جایگاهی که باید نقش‌آفرینی کند نقش خود را ایفا کرده و در حال حاضر ۱۶ هزار طلبه در استان اصفهان داریم که این قشر با توجه به تیزهوشی و امکانات مختلف آموزشی جدید تاثیرات خوبی بر تبلیغ دین و ارزش‌های اسلامی داشته‌اند.
رییس اداره اسناد و انتشارات معاونت فرهنگی بنیاد شهید اصفهان جلسات مذهبی و منبرها و امربه معروف روحانیت را در طول انقلاب موثر دانست و تصریح کرد: اگر همین حد از روشنگری‌های روحانیت نبود مشخص نبود در حال حاضر در چه جایگاهی قرار داشتیم اما دشمن همواره تصورات غلطی از روحانیت را به ذهن مردم می‌دهد تا نقش روحانیت را کم‌رنگ کند.
علاءالدین با تاکید بر اینکه یکی از اهداف انقلاب تحقق عدالت اجتماعی بوده است، افزود: خاستگاه انقلاب ما مسجد و هیئت‌ها بوده است و در این چهار دهه با آزمون و خطا پیش رفتیم و این چهار دهه گذشته مقدمه رسیدن انقلاب به بلوغ برای رسیدن به تمدن موردنظر بوده است و به تعبیر مقام معظم رهبری این انقلاب به بلوغ رسیده است.
رسانه دولتی و حکومتی نمی‌تواند به رویکرد فرهنگی بپردازد
در ادامه این نشست فائزه تقی‌پور دکترای علوم ارتباطات اجتماعی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد خوراسگان در خصوص دستاوردهای انقلاب در حوزه رسانه اظهار کرد: چند چیز را در بحث انقلاب نادیده گرفتیم ما در زمان انقلاب سرمایه اجتماعی خوبی مانند اعتماد، اعتبار و مشارکت مردم داشته‌ایم.
وی با اشاره به اینکه در ترویج و تهییج مباحث انقلابی رسانه‌ها و دیگر عوامل مقصر هستند، افزود: مفهوم سواد رسانه‌ای در سال ۱۹۴۵ وارد کانادا شد اما در کشور ما تنها بیش از ۵ سال نیست که به این موضوع پرداخته شده و این نشانگر پیش نرفتن موضوعات مورد نیاز جامعه بر طبق ورود فناوری‌ها و ابزار رسانه‌ای است.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان با تاکید بر اینکه بعد از انقلاب سیاست‌گذاری خاصی برای فرهنگ، رسانه و آموزش انجام نشد، اظهار کرد: دانشگاه‌های آزاد در بسیاری شهرهای کوچک هویت این شهرها را تغییر دادند و فرهنگ مدرن را به یک شهر کوچک آوردند و اینگونه شهرها را دچار بحران هویت کردند.
تقی‌پور در خصوص ارزیابی خود از رسانه‌های خارجی گفت: رسانه‌های خارجی بر خلاف تصور ما جندان قوی نیستند وقتی رسانه‌ای می‌تواند با ترویج یک مدلباس مخاطب سطحی را جذب کند پس این رسانه چندان رسانه قوی و درجه یکی نیست و ما همواره با ساختن یک دشمن فرضی سعی در قوی جلوه دادن آنها داشته‌ایم.
استاد ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان با بیان اینکه رسانه یک ابزار است که باعث ایجاد گفتمان می‌شود، تصریح کرد: ما هنوز در بخش ابزاری رسانه مانده‌ایم چرا که اکثر رسانه‌های دولتی و حکومتی هستند و رسانه دولتی و حکومتی تنها می‌تواند به دو رویکرد سیاسی و اقتصادی بپردازد و به هیچ‌وجه نمی‌تواند به رویکرد فرهنگی بپردازد.
تقی‌پور با انتقاد از برنامه‌های صداوسیما به عنوان یک نهاد فرهنگی گفت: سریال‌های ما همواره در خدمت اقتصاد هستند تا فرهنگ! وقتی رسانه می‌خواهد مردم را پای صندوق‌های رای بکشاند تنها با ایجاد جو سیاسی و مناظره‌ها این کار را می‌کند اما فرهنگ سیاسی به مردم نمی‌دهد.
وی رسانه‌ها را موثر در تربیت فرهنگی جامعه دانست و افزود: در مباحث کلی جامعه تنها ۲۰ درصد به کار تربیتی پرداخته‌ایم و مابقی ۸۰ درصد بیشتر کار آموزشی کرده‌ایم که اگر این انرژی آموزشی را صرف پرورش می‌کردیم به نظر موفق‌تر می‌بودیم.
استاد ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان با تاکید بر اینکه تربیت انسان خوب موفقیتی بزرگ است، تصریح کرد: راز موفقیت بسیاری از کشورهای دنیا همین تربیت انسان خوب است و متاسفانه رسانه‌های ما تنها به سمت آموزش رفته‌اند و برای پرورش تلاشی نکرده‌اند.
تقی‌پور در انتقاد به سینمای دفاع مقدس گفت: سینمای دفاع مقدس را در این چهار دهه داشته‌ایم اما با تمام این حجم تولیدات شاید ۴ یا ۵ اثر سینمایی با کیفیت در حوزه جنگ داریم که متاسفانه مابقی هیچ تاثیری در انتقال مفاهیم جنگ و دفاع مقدس به نسل امروزی ندارند.
وی با ابراز تاسف از اینکه در رسانه‌ها بسیاری افراد حذف یا دیلیت می‌شوند، افزود: رسانه امروز به خاطر حکومتی بودن بسیاری از مباحث را نمی‌تواند مطرح کند حتی افراد زیادی را نمی‌تواند مطرح کند و اگر در رسانه‌ها تصویر درستی از جنگ و جامعه نشان داده بودند بچه‌های امروز تصورات بهتری از جنگ و اتفاقات آن داشتند.
تقی‌پور با بیان اینکه رسانه‌ها در برخی موضوعات موفق بودند، گفت: برای مثال در ترویج فرهنگ اهدای عضو ، رسانه‌ها موثر بوده‌اند اما باید بدانیم کشور دارای سرمایه‌های بسیاری است و متاسفانه رسانه‌ها در همه حوزه‌ها به طور برابر کار نکرده‌اند چرا که سیاست‌گذاری رسانه‌های ما دولتی است و فرهنگی نیست.
هنوز رسانه‌ای در طراز این انقلاب نداریم
منصور گلناری، مدیرسابق خانه مطبوعات اصفهان دیگر مهمان این نشست در خصوص تحولات انقلاب اسلامی در طول ۴ دهه گذشته اظهار کرد: بسیاری اوقات میان مباحث معیاری و مصداقی گرفتاریم، در بحث جمهوری اسلامی بحث معیاری است و موضوعی مطرح می‌شود که آیا جمهوری اسلامی هدف بود یا وسیله؟ عده‌ای معتقدند انقلاب هدف بود که به آن رسیدیم و برخی معتقدند وسیله بود که البته پاسخ هر دو به نوعی درست است.
این فعال رسانه‌ای افزود: این بحث که در سال ۵۷ آمار چنین بوده و امروز چنین است به واقع بحثی کلیشه‌ای است و به هر حال پس از پهلوی هم این جامعه روند تغییرات را قطعا طی می‌کرد.
مدیرسابق خانه مطبوعات اصفهان در خصوص نکات مغفول مانده انقلاب تصریح کرد: باید دید برای چه انقلاب کردیم اگر برای افزایش دانشگاه‌ها و برق کشی به روستاها و موارد اینچنینی انقلاب کردیم پس به اینها رسیدیم اما نکته مهم بحث انتظارات است نه تاثیرات که در این زمینه قطعا روحانیت و همه اقشار جامعه تاثیر داشته‌اند.
مدیرعامل انجمن آسیب نخاعی اصفهان با اشاره به اینکه فارغ‌التحصیلان بسیاری در همه عرصه‌ها وجود دارد، افزود: در حال حاضر چرا با اینهمه متخصص اقتصادی باید وضع اقتصاد کشور اینگونه باشد؟ و دانشگاه برای ایجاد تفکر صحیح در بین دانشجویان خود چه کرده است و تنها وحدت حوزه و دانشگاه به یک روز در سال ختم می‌شود که با این عنوان است.
گلناری با انتقاد از کنار رفتن الگوی اسلامی در حوزه و دانشگاه گفت: الگوی غربی جایگزین الگوهای آموزشی اسلامی شده است چرا که در حوزه‌های قدیم طلبه خود استادش را انتخاب می‌کرد و استاد رابطه عاطفی و علمی خوبی با دانشجو داشت.
وی با اشاره به اینکه در بحث آمار ، اعداد و ارقام غرور آفرین است، اظهار کرد: برخی کشورهای دنیا هیچ دشمنی ندارند اما ایران دشمنان بسیاری دارد و به گفته مقام معظم رهبری همین که این انقلاب تا به حال مانده یعنی موفق بوده است.
گلناری با اشاره به اینکه انتظارات به میزان ۴ دهه انقلاب بالاتر از این حد است، افزود: ما انقلاب را در شرایط سختی ساختیم و رسانه‌ها مانند پدری که همزمان در حال سرپناه ساختن و کارهای دیگری برای خانواده است نمی‌تواند به همه عرصه‌ها به طور مساوی توجه کند ، به نظر رسانه‌ها هم همین گونه بوده‌اند.
مدیرعامل انجمن آسیب نخاعی اصفهان با بیان اینکه در حوزه رسانه هنوز رسانه‌ای در طراز این انقلاب نداریم، تصریح کرد: رسانه‌های ما اسیر روزمرگی‌ها شدند، نسل‌ها آمدند و رفتند اما آن ارزشی که باید به وجود می‌آمد ، به وجود نیامد.
وی با انتقاد از کتب رسانه‌ای گفت: متاسفانه در کتاب‌های رسانه‌ای نظریه‌های غربی تدریس می‌شود که جایگزین این مباحث را حوزه و دانشگاه باید تولید می‌کرد که نکرده است.
گلناری با تاکید بر رشد کمی رسانه‌ها بعد از انقلاب گفت: قبل از انقلاب دو یا سه عنوان روزنامه بیشتر و در عناوین هم بیشتر از ۴۰۰ یا نهایتا ۵۰۰ عنوان نداشتیم که امروز از نظر کمی بسیار رشد کرده‌ایم و از نظر عناوین هم به بیش از ۶ هزار عنوان در رسانه‌ها و مطبوعات رسیده‌ایم.
مدیر سابق خانه مطبوعات اصفهان با اشاره به اینکه می‌توانستیم بسیار بهتر از این باشیم، اظهار کرد: همه مولفه‌ها بعد از انقلاب رشد کرده است اما می‌توانستیم بیشتر از این هم رشد کنیم و انقلاب اسلامی یک بستر بود برای ایجاد یک تمدن جدید و مرکب آن جمهوری اسلامی بود.
در انتقال مفاهیم واقعی انقلاب موفق نبوده‌ایم
در ادامه این میزگرد مهدی شاه نوروزی ، معاون فرهنگی بنیاد شهید اصفهان اظهار کرد: همچنان که در این چهار دهه ما مشغول کار فرهنگی بوده‌ایم دشمن هم در حال کار بوده و بیکار نبوده است.
وی در خصوص میزان رشد جامعه نسبت به قبل از انقلاب افزود: جمعیت ایران در سال ۵۷ ، ۳۶ میلیون نفر بود که جمعیت دانشجویی آن زمان ۱۶۰ هزارنفر بود اما امروز که جمعیت ایران حدود ۸۳ میلیون نفر است جمعیت دانشجویی ما بالغ بر ۵ میلیون است که رشد جمعیت دانشجویی تا کنون ۳۰ برابر بوده است.
شاه‌نوروزی با اشاره به افزایش نرخ آموزش عالی به صورت جهشی تصریح کرد: حتی این افزایش بسیار بالاتر از نرم جهانی بوده است و با این حال که کشورهای مهم دنیا بیش از نهایتا ۱۰۰ مرکز دانشگاهی ندارند ایران بیش از ۲ هزار مرکز آموزش عالی دارد که کشور را از رتبه ۷۰ به رتبه ۱۳ در تولید علم رسانده است.
معاون فرهنگی بنیاد شهید اصفهان با تاکید بر اینکه رویکرد آموزش عالی خواص‌گرایانه بوده است گفت: در گذشته همه جامعه نمی‌توانستند به آموزش عالی دست یابند در حالی که بعد از انقلاب این دسترسی برای همه تسهیل شد و آسیب آن البته وجود هزاران تحصیل کرده بیکار است.
وی بزرگترین آسیب نظام آموزشی را مدرک‌گرایی دانست و اظهار کرد: متاسفانه به حوزه کاربردی علم توجهی نشده و مدرک‌گرایی را ارجح بر نفس تحصیل دانسته‌ایم و هموراه سطح کمی آموزش بیش از سطح کیفی موردتوجه بوده است.
شاه‌نوروزی با اشاره به اینکه در حوزه فرهنگ با بضاعت اندک تلاش کرده‌ایم، تصریح کرد: امروز در کنار یک رسانه ملی در کشور صدها رسانه خارجی در حال تخریب هستند و قطعا موفقیت در طول این چهار دهه وجود داشته اگرچه ضعف‌ها و انتقاداتی هم وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه به عمق‌بخشی مباحث دینی توجه نکرده‌ایم، افزود: تا به حال کمتر افراد را به فلسفه مباحث دینی متوجه کرده‌ایم و بیش از آن درگیر مناسک بوده‌ایم و متاسفانه مرز بین فعالیت‌های فرهنگی را با کالا و خدمات فرهنگی اشتباه گرفتیم و باید اعتراف کنیم در انتقال مفاهیم واقعی انقلاب موفق نبوده‌ایم.
نظر شما