به گزارش خبرنگار ایمنا، کودکان عامل پیوند نسل‌های گذشته و آینده در هر جامعه محسوب می‌شوند و با توجه به این که قسمت عمده ای از جامعه انسانی ما را تشکیل می‌دهند، تلاش برای ایجاد محیطی مناسب برای رشد کودک و آشنایی با نیازها و سرشت فطری او که در دوران کودکی به آن نیازمند است ضروری بوده در این راستا به تازگی پرداختن به شاخص‌های شهر دوستدار کودک مورد توجه برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران امور شهری قرار گرفته، زیرا تعداد جمعیت کودکان مناطق شهری جهان در حال افزایش است.
خوشبختانه ابتدای سال‌جاری از سوی یونیسف، شهر اصفهان به عنوان «پایلوت شهر دوستدار کودک» در ایران انتخاب شد و پیرو این رخداد، نخستین سمینار بین‌المللی در حوزه شهر دوستدار کودک در تاریخ ۲۵ تا ۲۸ دی‌ماه با مشارکت یونیسف، وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها و دهیاریهای کشور در شهر اصفهان برگزار می‌شود.
به بهانه برگزاری این سمینار بین‌المللی، گفت و گویی را با «سیداحمد حسینی‌نیا» معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان انجام داده ایم کهدر ادامه می خوانید:
ضرورت توجه به کودکان در شهرها چیست؟
"کودک" مهمترین، مظلوم‌ترین، محروم‌ترین و مفغول‌ترین شهروند است که اتفاقاً تاثیرپذیری فوق العاده‌ای از محیط زندگی خود دارد؛ امروزه در دیدگاه‌های توسعه پایدار و کیفیت زندگی، کودکان به عنوان محور توسعه محسوب می‌شوند.
شوربختانه در دهه‌های گذشته علی‌رغم حساسیت این شهرزادگان کوچک، تلاش معناداری در حوزه مدیریت شهری برای بهبود زندگی آنان نشده است و کوتاهی در وظیفه ذاتی شهرداری برای کودکان مشهود است و اکنون با شهرهایی کودک‌ستیز مواجه هستیم. با این شکل کنونی از توسعه و نبود مشارکت کودکان در برنامه‌ریزی شهر، کودکان رفته رفته در تنگنای بیشتری قرار می‌گیرند و این محدودیت‌ها به ویژه محدودیت‌های محیطی اثر مستقیم نامطلوب بر رشد آنها می‌گذارد؛ امروزه صحبت از مخاطبی است که نسل فردای ما به حساب می‌آید و جمعیت آنان نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر (تازه متولد شده تا ۱۸ سال) یعنی بزرگترین جمعیت شهروندان کم‌توان در اصفهان است.
با توجه به انتخاب شهر اصفهان به عنوان پایتخت و پایلوت شهر دوستدار کودک در ایران توسط یونیسف و پیوستن به شبکه رسمی شهرهای دوستدار کودک جهان و همچنین عمل به کنوانسیون بین‌المللی حقوق کودک "مرکز شهر دوستدار کودک اصفهان" با ماموریت ارتقای کیفیت زندگی کودکان در شهرداری تاسیس شد و به تأسی از اصفهان مقرر شد این مرکز در سایر کلانشهرها نیز تاسیس شود؛ بنابراین شهرداری اصفهان در اندیشه یک رنسانس شهری و تغییر همه معادلات به نفع کودکان است و این تلاشی در راستای احقاق حق از دست رفته کودکان است، به نحوی که همواره در کانون توجه مدیریت شهری خواهد بود.
مهمترین شاخص‌ها و مؤلفه‌های شهر دوستدار کودک چیست؟
در واقع مشارکت کودکان در مدیریت شهر، ساختن شهر بر اساس علائق و دیده شدن آنها، امکان ملاقات آسان کودکان با یکدیگر، توسعه زیرساخت‌های مناسب فعالیت کودکان، برقراری ایمنی و امنیت آنها، فراهم کردن امکان بروز خلاقیت و استعدادهای آنان و توانمندسازی کودکان بی‌بضاعت و نیازمند از مهمترین مؤلفه‌های شهر دوستدار کودک به شمار می‌رود.
در ارزیابی‌های انجام شده رویکرد اصفهان در راستای تحقق شهر دوستدار کودک چگونه بوده است؟
اصفهان از منظر ساختار و چارت و طرح از سایر شهرها جلوتر است و تلاش می‌کند به مؤلفه‌های شهر دوستدار کودک نزدیک شده و در سال‌های آینده با بودجه و ضوابط مناسب به شبکه شهر دوستدار کودک بپیوندد.
چه کشورهایی در ایجاد ساختارهای دوستدار کودک پیشگام هستند؟
در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا که ایران جزء آن است شهر عمان در اردن و شارجه در امارات دوستدار کودک هستند. آمار کشورهای پیشرو در این زمینه کمتر از ۴۰ کشور است و فرانسه، برزیل، کره‌جنوبی، آلمان، سوئیس و بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی پیشتاز هستند، البته تعدادی از شهرهای ترکیه نیز چند سال پیش به این شبکه پیوسته‌اند. سعی داریم در سال آینده عنوان شهر دوستدار کودک را از یونیسف دریافت کرده و کشور آبی رنگ در حوزه بین‌الملل شویم؛ شهر دوستدار کودک از این جهت مهم است که فصل اول حقوق بشر بوده و کشور ما زیر ذره‌بین حقوق بشر است و این برند می‌تواند کارنامه خوبی در حوزه بین الملل ایران باشد.
زیرساخت‌های لازم شهر دوستدار کودک چیست؟
از جمله زیرساخت‌های مورد نیاز شهر دوستدار کودک توسعه فضاهای بازی مطلوب، ایجاد محله‌‌های دوستدار کودک، توسعه مدرسه‌ها و بوستان‌های دوستدار کودک، برقراری ایمنی کودکان از مدرسه تا خانه همچنین مبلمان‌ها و رنگ‌های مورد علاقه کودکان است. یکی از سیاست‌های اصلی شهرداری اصفهان از ابتدای سال‌جاری توسعه انواع فضای بازی کودکان به ویژه در سطح محلات است و این طرح در تمام مناطق ۱۵گانه شروع شده و یا اجرایی خواهد شد.
طرح‌های مرکز شهر دوستدار کودک اصفهان چیست؟
غالب ماموریت‌های مرکز بین‌المللی شهر دوستدار کودک شهرسازانه است، اما مجموعه‌ای بین سازمانی به شمار می‌رود، از این رو توسعه زیر ساخت‌های شهری و توسعه انسانی و اجتماعی دو وظیفه اصلی این مرکز است و فعالیت‌های آن با تعریف شبکه شهر دوستدار کودک در شهرداری و نهادهای دولتی توسعه می‌یابد.
از جمله برنامه‌ها و طرح‌های "مرکز شهر دوستدار کودک اصفهان" افزایش تعداد و سرانه‌های انواع فضاهای بازی کودکان به ویژه در مقیاس محله‌ای و دسترسی مناسب به آن، توسعه محلات دوستدار کودک، فضاهای گردشگری، تفریحی و فرهنگی ویژه کودکان، ارتقای کیفی فضاهای شهری و محوطه‌های بازی کودکان، تدوین و تصویب ضوابط و قوانین حمایتی از کودکان، برگزاری رخدادها، جشنواره‌ها و نشست‌های ملی و بین‌المللی دوستدار کودک، حمایت حقوقی از همه کودکان شهر به ویژه کودکان آسیب‌دیده اجتماعی و حفظ کرامت انسانی آنها و بهسازی و نظام‌مندسازی مراکز دوستدار کودک شهر است.
از جمله طرح‌ها و برنامه‌های آینده و زودهنگام یونیسف برای مرکز شهر دوستدار کودک اصفهان، معرفی و انتخاب یک خواهرخوانده الگو در در این زمینه جهت استفاده از تجارب آن و همچنین امضاء تفاهم‌نامه سه جانبه بین یونیسف، وزارت کشور و شهرداری اصفهان برای توسعه شهر دوستدار کودک است.
رهبری شهرهای دوستدار کودک بر عهده کدام بخش یا نهاد است؟
پیرو ابلاغ دستورالعمل شهرهای دوستدار کودک از سوی سازمان شهرداری‌ها و دهیاریهای کشور، "گروه شهر دوستدار کودک" ذیل معاونت شهرسازی و معماری در شهرداری‌های سراسر کشور عهده دار ارتقای کیفی زندگی کودکان در شهرها شدند.
معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان در رایزنی با سازمان شهرداری‌ها و دهیاریهای کشور و یونیسف طی جلسات متعدد کارشناسی در تهران و اصفهان، برای کلانشهرها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، واحد سازمانی " گروه " و برای شهرداری‌های زیر ۲۰۰ هزار نفر جمعیت واحد سازمانی" امور" را پیشنهاد کرد که پس از موافقت وزارت کشور دستورالعمل آن توسط شهرداری اصفهان و سازمان شهرداری‌ها و دهیاریهای کشور تدوین و ابتدای آذرماه برای اجرا در سراسر کشور ابلاغ شده است.
مرکز شهر دوستدار کودک به طور آزمایشی در شهرداری اصفهان و تهران طی سال‌های اخیر ایجاد شده بود و پس از تشخیص ضرورت موضوع در وزارت کشور اکنون جز چارت رسمی معاونت‌های شهرسازی شهرها به شمار می‌رود. گروه شهر دوستدار کودک نیز وظیفه برنامه‌ریزی، نظارت و ارزیابی حمایت از مراکز دوستدار کودک و آموزش‌های مرتبط را در شهرداری‌ها بر عهده دارد، البته دو واحد اصلی گروه شهر دوستدار کودک "واحد توسعه زیرساخت‌ها" و "واحد توسعه انسانی و اجتماعی" همچنین دارای چند دبیرخانه است.
گفت و گو از: راضیه کشاورز- خبرنگار سرویس شهر خبرگزاری ایمنا
نظر شما