آجیل‌های لاکچری و فروشندگان ناراضی!

به گزارش خبرنگار ایمنا، بازاری که سال‌های گذشته در آستانه شب یلدا،‌ رونق می‌گرفت امسال به گفته فروشندگان به سوی خاموشی می رود، گرانی ارز،‌ تاثیر مستقیمی بر قیمت بخشی از خشکبار وارداتی داشته و از سوی دیگر موجب رونق صادرات این محصولات و کاهش آن در بازار شده است.

کاهش تولیدات در بخش کشاورزی نیز عاملی است که آن را دلیل افزایش قیمت اقلامی مانند پسته می دانند تا محصولی که نام آن با ایران گره خورده برای بخش زیادی از ایرانی‌ها دست نیافتنی شود!

گرانی آجیل اما تنها به زیان مردم نبوده و فروشندگان نیز با کاهش قدرت خرید مردم از این شرایط متضرر شده‌اند. سیدمصطفی بحق، رییس اتحادیه خوارو بار و آجیل فروشان اصفهان گران‌تر شدن قیمت آجیل و خشکبار را متاثر از صادرات این اقلام با توجه به سیاست ارزی دولت عنوان و تاکید می‌کند اولویت دولت تأمین ارز مورد نیاز کشور است و با درآمد ارزی حاصل از صادرات این اقلام، دولت می‌تواند اقلام ضروری‌تر را به کشور وارد کند البته صادرات باعث حمایت از تولیدکننده داخلی نیز می‌شود.

به گفته بحق با توجه به اینکه هزینه تمام شده برخی از اقلام آجیل و خشکبار برای کشاورز بیش از درآمدی است که او از فروش این اقلام در بازار داخلی کسب می‌کند بنابراین کشاورزان نیز تمایل بیشتری به صادرات دارند.

مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی اصفهان نیز پیش از این به خبرنگار ایمنا گفته بود "صادرات آجیل و خشکبار از این استان در هفت ماهه سال ۹۷ به اندازه کل صادرات آن در سال ۹۶ بوده و نوسانات ارزی نیز تنها دلیل این میزان افزایش در صادرات خشکبار و آجیل است."

خزانه دار اتحادیه خوارو بار و آجیل فروشان اما کاهش ۱۶۰هزار تُنی تولید پسته را دلیل اصلی گرانی آن عنوان کرده بود.

کسب و کار لاکچری!

سلمان آزاد صاحب یک واحد صنفی آجیل و خشکبار معتقد است "آجیل فروشی تبدیل به کسب‌و کار لاکچری‌ها شده است در بازار ما کسانی که شغلشان آجیل نیست با خریدهای عمده، بازار را آشفته می‌کنند."

وی یکی از مشکلات آجیل فروشان را یکسان نبودن قیمت در مغازه‌ها عنوان کرده و می‌گوید: "اکنون غیر از گرانی، مشکل اصلی آجیل فروشان این است که برخی همکاران، پسته را از سال قبل با قیمت ۷۰هزار تومان تهیه و انبار کرده‌اند الان به قیمت ۱۷۰هزار تومان می‌فروشند، در صورتی‌که نرخ عمده‌فروشی پسته ۱۷۰ هزار تومان است، بنابراین قیمت‌ها در سه مغازه شهر یکسان نیست."

با افزایش ناگهانی و تصاعدی قیمت‌ آجیل، شکل معامله آن در بازار نیز تغییر کرده است "دیگر نمی‌توان به صورت مدت دار معامله کرد، نقدینگی فروشنده‌ها نیز کفاف خرید نقدی را نمی‌دهد برای مثال یک گونی پسته الان ۱۲ میلیون تومان است، نرخ‌های آجیل صادراتی شده‌ و بعضی از محصولات فقط به دلیل گرانی دلار افزایش قیمت داشته است."

به گفته آزاد کشاورزان دیگر محصولات خود را به بازار داخلی نمی‌دهند، "قبلا که قیمت دلار پایین تر بود، کشاورزان و باغداران ترجیح می‌دادند این محصول را به بازار داخلی بفروشند و فروشنده نیز پرداخت را با چک در نهایت پس از دو ماه انجام می‌داد، اما امروز به دلیل نوساناتی که در بازار وجود دارد کشاورزان معامله چکی قبول نمی‌کنند."

آزاد در رابطه با قیمت کشمش سبز می‌گوید: قیمت این محصول سال گذشته کیلویی ۱۸هزار تومان بوده امسال ابتدای فصلِ برداشت، کیلویی دو دلار معامله می‌شد که برابر کیلویی۴۰هزار تومان در کاشمر خرید و فروش شد، بنابراین باعث شد قیمت‌ها افزایش زیادی پیدا کند و کشاورزان دیگر به قیمت کمتر از ۴۰ هزار تومان کشمش را نفروشند.

وی ادامه می دهد: یکی از مشکلات حوزه کاری ما این است که کشاورز حتی با کاهش قیمت دلار قیمت‌ها را کاهش نمی‌دهد و حتی حاضر نیست آن را به قیمت ۳۰ هزار تومان هم بفروشد، بعضی از همکاران ما نیز کشمش را با قیمت بالا خرید کرده‌اند واکنون نمی‌توانند قیمت‌ها را کاهش دهند.

گران خریدن و گران فرختن!

یک آجیل فروش در محدوده میدان طوقچی نیز می‌گوید: مشکلات اقتصادی باعث بالارفتن هزینه‌ها شده است، اجناس را گران خریده‌ام، گران هم باید بفروشم در صورتی که توان خرید مردم کم شده و اینگونه سود ما کم می‌شود.

او معتقد است عمده فروشان اجناس را انبار کرده اند تا صادر کنند. "قبلا حتی با چک سه ماهه نیز می‌توانستیم خرید کنیم اما الان به خاطر اینکه بار را صادر می‌کنند حتی با پول نقد نیز بار را دیر به دست ما می‌رسانند."

خرید و فروش شب چله صفر است!

یک آجیل فروش دیگر در محدوده طوقچی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در حال حاضر اولین ضربه ای که به صنف ما خورده این است که خرید و فروش بازار شب چله به صفر رسیده و کسی که یک کیلو از یکی از اقلام آجیل را می‌خریده است، نهایتا ۱۰۰ گرم از آن را می‌تواند بخرد.

"مشتری‌ها گرانی را از چشم ما می‌بینند وقتی اجناس را گران می‌خریم نمی‌توانیم ارزان به مشتری بدهیم، مسئولان نیز با اینکه قول داده ‌بودند اجناس ارزان می‌شود اما قیمت‌ها تغییر نکرده‌است و ما هنوز اقلام را به قیمت زیاد می‌خریم." این را علی اسدی که در حدود ۱۵ سال در این بازار فعال است، می‌گوید.

برنجی‌زاده، یکی از آجیل فروشان با سابقه سبزه‌میدان است که مغازه‌اش بر خلاف چند مغازه قبلی،‌ شلوغ تر است. با این حال او هم از کاهش فروش گلایه دارد "مردم در شرایط سختی قرار گرفته‌اند، کسی که قبلا بیش از یک کیلو خرید داشت اکنون نهایتا می‌تواند ربع کیلو خرید کند."

او دلیل افزایش قیمت اجناس را کمبود بارعنوان می‌کند و می‌افزاید: برخی مغازه دارها که اجاره بها نمی‌دهند، می‌توانند اجناس را با قیمتی کمتر از سایرین بفروشند.

برنجی‌زاده با اشاره به اینکه انجیر غیر از آمریکا فقط در استهبان تولید می‌شود، می‌گوید: استهبان نیز امسال محصول کمی داشت ضمن اینکه این محصول صادر هم می‌شود، نکته قابل توجه این است زمانی که دلار ۲۰ هزار تومان رسید این محصول را کیلویی ۲.۵ دلار فروختند اما حالا که دلار به ۱۰ هزا ر تومان رسیده، کاهشی در قیمت‌ها نمی بینیم، از طرفی نیز مصرف داخل به دلیل قیمت‌های بالا، کم شده و اکثرا محصول انجیر را صادر می‌کنند.

دخل و خرج با هم جور نیست!

آجیل فروشی که به تازگی در خیابان عسگریه شروع به کار کرده، می‌گوید: برای شب یلدا ۴۳ میلیون تومان نقد از ما وجه دریافت کرده‌اند تا چند قلم جنس به ما بدهند، ما نیز این مبلغ را قرض کرده‌ایم، یک کیسه پسته ۱۱ میلیون تومان است و ما با ۱۰ تا ۱۱درصد سود آن را می‌فروشیم، بازار کشش ندارد که با قیمت بیشتری جنس را بفروشیم.

کیانی می‌افزاید: مغازه اجاره‌ایست، ما از قبل از عید ۹۷ شروع به کار کردیم اما احتمالا بعد از عید تعطیل کنیم زیرا دخل و خرج با هم جور در نیامده است. فروش ما در بهترین حالت روزی ۴۰۰هزار تومان است و به‌رغم اینکه اجناس ما گران است و با فروش آن باید درآمد خوبی کسب کنیم اما نسبت به زمان  مشابه در سال گذشته فروش ما نصف شده‌است.

"بازار آجیل راکد است، خرید بار هم گران و هم نقدی شده، قبلا ارزان بود و مدت‌دار، قدرت خرید مردم شدیدا کاهش پیدا کرده کسی که حدودا یک میلیون تومان آجیل و حبوبات از ما خریداری می‌کرد الان ۲۰۰ هزار تومان خرید می‌کند، وزن خرید به یک پنجم رسیده است." این را حسن امیدی می‌گوید که هفت سال پیش در خیابان پنج رمضان آجیل فروشی داشته است و ادامه می‌دهد: چهار کارمند داشتیم و الان فقط یک کارمند داریم، زمانی که پسته کیلویی ۵۰هزار تومان بود، فروش ما روزانه به دومیلیون تومان، نیز می‌رسید، اما الان با اینکه قیمت پسته تقریبا چهار برابر شده، فروش ما نسبت به گذشته نصف شده‌است.

حِمّصی که از فعالان با سابقه این حوزه است در گفت و گو با ایمنا می‌گوید: با اینکه قیمت ها افزایش یافته کیفیت بارها کم شده‌است. کشمش سبز مرغوب که سال گذشته ۲۰هزار تومان بود، الان ۶۰هزارتومان شده، کیفیت سابق را نیز ندارد.

وی تاکید می‌کند: با کاهش فروش خرابی بارها بیشتر می‌شود، بار آجیل را نمی‌توان به مدت طولانی انبار کرد و این باعث شده که کمتر از نیاز بازار بار بیاوریم تا خراب نشود.

بازار بی نظارت!

حمّصی با بیان اینکه امسال محصول پسته کم است، می‌افزاید: پسته احمد آقایی الان ۱۲دلار قیمت دارد با دلار ۱۲هزارتومانی می‌شود کیلویی ۱۲۰هزار تومان، اما هفته گذشته این پسته را کیلویی ۲۰۵ هزار تومان خریداری کردم. چگونه است که فقط زمان گرانی دلار، قیمت ها به دلار روز محاسبه می‌شد، پسته فندقی ۹ دلار صادر می‌شود چگونه است که این کالا توسط عمده فروشان به قیمت ۱۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد؟ چرا نظارتی صورت نمی‌گیرد؟

کاهش فروش تنها محدود به خیابان‌های میانی و شمال اصفهان نمی شود و در مناطقی که شرایط درآمدی مردم بهتر است نیز فروشندگان از کاهش فروش شکایت دارند. "فروش ما از نظر وزنی یک چهارم قبل شده چون علاوه بر افزایش قیمت‌ها به نسبت قبل درآمد مردم تغییری نکرده‌است و از نظر درآمدی نیز، درآمد ما نصف شده‌است."

این مطلب را یک آجیل فروش در خیابان شیخ صدوق شمالی می‌گوید و تصریح می‌کند "خشکسالی امسال روی کیفیت محصولات تاثیر بسزای داشته‌است، کیفیت محصولات کم اما قیمت‌ها زیاد شده، معلوم است که مردم دیگر رغبتی برای خرید ندارند.

وی کیفیت انجیر، کشمش سبز، برگ هلو و زرد آلو، توت خشک و پسته را بسیار کم عنوان می‌کند و می‌گوید: مردم امسال ترجیح داده‌اند هزینه ای که برای آجیل قرار بود در نظر بگیرند را در جای دیگری خرج کنند.

باطنی معتقد است فارغ از اینکه دلار چه قیمتی دارد، امسال برداشت محصول پسته ۱۵درصد برداشت سال گذشته بود و این خواه ناخواه باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد و آنقدری که کاهش محصول تاثیر داشته افزایش قیمت دلار تاثیر نداشته‌است.

وی می‌گوید: در این زمان از سال همیشه ما فرصت سر خاراندن نداشتیم اما اکنون تعداد مشتری‌ها بسیار کاهش یافته است.

گزارش از: فرشته بابایی- خبرنگار سرویس اقتصادی ایمنا