به گزارش خبرنگار ایمنا، صنایع خلاق عملاً در زمره صنایع فرهنگی قرار دارد و مواد اولیه آنها خلاقیت فردی یا جمعی انسان است، این صنایع نیازمند خلاقیت، مهارت و استعداد است و پتانسیل بالایی برای تولید ثروت و شغل از طریق بهره‌برداری از مالکیت معنوی دارد.
ابعاد صنایع خلاق را می‌توان در رسانه (رادیو و تلویزیون، نشریات مکتوب، بازی‌های رایانه‌ای، انیمیشن، فناوری اطلاعات)، طراحی (دکوراسیون، صنعتی، مدو لباس، تبلیغات فضای مجازی، نرم‌افزار، گرافیک)، هنر و فرهنگ (هنرهای تجسمی، عکاسی، هنرهای نمایشی، موسیقی، تئاتر، سینما، صنایع دستی، میراث فرهنگی و ابنیه تاریخی) و گردشگری خلاق خلاصه کرد.
از جمله ویژگی‌های صنایع خلاق؛ گسترش دانش و اطلاعات، بهره‌وری در خلاقیت و نوآوری، به اشتراک گذاشتن تفکر مهارت‌ها و استعدادهای فردی، بروز جذابیت‌های فرهنگی، فناوری و میراث معنوی همچنین تسریع در انتقال دانش و اطلاعات به شمار می‌رود.
صنایع خلاق مؤلفه‌ها و ارزش‌های گوناگونی دارد که از جمله آنها می‌توان به ارزش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد.
ارزش های اقتصادی این صنایع نیز توسعه اقتصاد محلی و شهری، مولد اشتغال و ثروت اقتصادی، مکان‌سازی و برندسازی شهر و منطقه، تمرکز بر فعالیت و تولید خلاق به عنوان هدایت‌گر اقتصاد و فرهنگ، احیای اقتصاد منطقه‌ای با ترکیب منابع محلی، تاریخی و هنری با خلاقیت طول ارزش اقتصادی کالا و خدمات، فراهم نمودن حضور در عرصه های رقابت، بازآفرینی شهر و منطقه، ایجاد ارزش افزوده و اقتصاد خلاق است.
سرمایه اجتماعی، ارتقای کیفیت‌های زندگی، کمک به پیشرفت جامعه و تصویر آینده آن، مولد ثروت اجتماعی، شکل گیری طبقه خلاق، بازآفرینی و انسجام جامعه در مناطق شهری، پایداری و توسعه اجتماعی، شالوده زندگی از مؤلفه های ارزش‌های اجتماعی این گونه صنایع است.
اما ارزش‌های فرهنگی که این دسته از صنایع می آفریند و گویا وجه تمایز آنها از دیگر صنایع است نیز شامل؛ تعامل فرهنگی، تنوع فرهنگی، مکان‌سازی و برندسازی شهر و منطقه، جذب گردشگری مجازی انتقال محتوای فرهنگی، آموزش و پرورش هنر و فرهنگ، توجه به میراث فرهنگی، تاریخی، بومی و محلی، افزایش مصرف فرهنگی و در نتیجه انباشتگی جو فرهنگی و ارتقای سرمایه‌های فرهنگی است.
موفقیت صنایع خلاق به عوامل کلیدی از جمله تجاری‌سازی ایده و فناوری، بسترسازی برای تکمیل چرخه علم تا فناوری، معرفی و گسترش توانمندی‌های پژوهشی، ایجاد ارتباط بین دانش و صنعت، فرصتی برای گسترش همکاری‌های داخلی، بین‌المللی و جذب سرمایه گذار برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری بستگی دارد.
با توجه به اهمیت نقش صنایع خلاق در ثروت‌آفرینی و افزایش اشتغال، نخستین نمایشگاه صنایع خلاق از ۲۹ آذرماه تا یکم دی ماه سال جاری در نمایشگاه اصفهان واقع در پل تاریخی شهرستان برگزار می‌شود.
از جمله مزیت‌های نخستین نمایشگاه صنایع خلاق همزمانی آن با اجلاس توجیهی عضویت در شبکه جهانی شهرهای خلاق، امکان استفاده از فرصت‌های ارتباطی در پاویون ویژه سرمایه‌گذاری با حضور سرمایه‌گذاران و کارآفرینان حقیقی و حقوقی، امکان ارائه دستاوردها، توانمندی‌ها و نوآوری‌ها در صنایع خلاق، برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی مرتبط با توانمندسازی و توسعه صنایع خلاق، حضور نمایندگان شهرداری‌های کلان شهرها با هدف شناسایی ایده‌های نو در حوزه مدیریت شهری، ارائه مشاوره و کلینیک‌های تخصصی جهت توسعه کسب و کار در صنایع خلاق، امکان معرفی صنایع خلاق به لایه های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی همچنین برگزاری گردهمایی متنوعی از صنایع خلاق برای اولین بار در کشور و برقراری ارتباط میان این صنایع، سرمایه‌گذاران و ایده‌پردازان است.
نمایشگاه می تواند مرکزی خلاق باشد
«علی یارمحمدیان» مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان اصفهان در این باره می‌گوید: مطالعاتی که توسط انجمن نمایشگاهی صنعت جهانی انجام شده، بیانگر آن است که شهرهای بزرگ تفاوتی در شهرنشینی ندارند، اما شهرهایی موفق هستند که برای خود برند ایجاد کنند، البته اصفهان شهری تاریخی و باستانی است و برند فرهنگی دارد.
وی با بیان اینکه سرمایه خلاق از سه عامل نشأت می گیرد که برآیند آنها صنایع خلاق را ایجاد می‌کند، اظهار می‌کند: اولین عامل خلاقیت، انسان‌های خلاق، دومین عامل مراکز خلاق (به عنوان مکانی که انسان‌های خلاق استعدادهای خود را در آن شکوفا می‌کنند) و سومین عامل فعالیت‌های مدرن و خلاقانه است که سرمایه خلاق را ایجاد می‌کند.
یارمحمدیان تصریح می‌کند: نمایشگاه به عنوان محلی که خوشه‌های مختلف در آن گرد هم می‌آیند، می‌تواند مرکزی خلاق باشد.
مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان اصفهان ادامه می‌دهد: از دیدگاه محققان شهرهای خلاق را می توان در چهار دسته شهرهای تکنولوژیک و نوآور همچون برلین در زمینه تجهیزات الکترونیک، شهرهای فرهنگی و فکری همچون وین و لندن، شهرهای فرهنگی فناورانه و شهرهای فناورانه سازمانی مثل شهر پاریس تقسیم بندی کرد.
وی ادامه می‌دهد: کارشناسان برای جذب سرمایه‌گذاری در شهرها دو ویژگی «دارایی برند» و «ارزش برند» را حائز اهمیت می‌دانند که اگر شهری از این ویژگی‌ها برخوردار باشد، سرمایه‌ها به آن سرازیر و باعث رونق اقتصادی خواهد شد، همچنین کیفیت شهرنشینی، سطح زندگی مردم، سرانه درآمد مردم شهر، شهرت فرهنگی شهر، مسائل فرهنگی و تبلیغات نیز از دارایی‌های برند است.
یارمحمدیان با بیان اینکه مطالعاتی که توسط انجمن نمایشگاهی صنعت جهانی انجام شده، بیانگر آن است که شهرهای بزرگ تفاوتی در شهرنشینی ندارند، اما شهرهایی موفق هستند که برای خود برند ایجاد کنند، خاطر نشان می‌کند: در این زمینه شرکت نمایشگاه‌ها تلاش کرده به سمتی حرکت کند تا برندی برای شهر اصفهان ایجاد کند، از این رو نخستین نمایشگاه بین‌المللی صنایع خلاق را از تاریخ ۲۹ آذر تا اول دی ماه ۹۷ برگزار می‌کند.
وی با بیان اینکه اصفهان یکی از شهرهای خلاق یونسکو به شمار می‌رود، می‌گوید: یونسکو در بخش‌های صنایع دستی، هنرهای بومی، فیلم، رسانه‌ای، طراحی و ادبیات موسیقی هر شهر را در یک موضوع به عنوان شهر خلاق معرفی کرده است، به عنوان مثال در ایران شهر رشت به عنوان شهر خلاق غذاهای محلی و اصفهان به عنوان شهرخلاق صنایع دستی و هنرهای مردمی شناخته شده است.
یارمحمدیان تاکید می‌کند: نمایشگاه صنایع خلاق می‌تواند ظرفیت‌های موجود در شهر اصفهان را به کشور و حتی دنیا معرفی کند.
یکی از ارکان اقتصاد خلاق، صنایع خلاق است
«محمدحسین قورچانی» مدیر مرکز خلاقیت و فناوری‌های نوین شهرداری اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: شهر اصفهان از سال ۹۵ به شبکه شهرهای خلاق یونسکو که در هفت حوزه مشخص، حوزه ادبیات، فیلم، موسیقی، طراحی، رسانه‌ای، خوراک و حوزه صنایع دستی و هنرهای مردمی تشکیل شده، پیوست.
وی تصریح می‌کند: با توجه به توانایی‌های شهر اصفهان و اینکه گستره صنایع دستی آن نزدیک به یک سوم گستره صنایع دستی جهان است، همچنین بازارهای زنده‌ای مثل میدان نقش جهان که به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای صنایع دستی تعداد زیادی از هنرجویان و صاحبان هنر را در خود جای داده است، به شهر خلاق صنایع دستی شهرت یافت.
مدیر مرکز خلاقیت و فناوری‌های نوین شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: شبکه شهرهای خلاق یونسکو به منظور حفظ، نگه‌داری و گسترش میراث‌های محلی و هنرهای سنتی که در شهرهای مختلف وجود دارد، تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه مدیریت خلاقیت و فناوری‌های نوین به عنوان رابط یونسکو و شهرداری اصفهان در حوزه شهر خلاق فعالیت می‌کند و مدیر آن نیز به عنوان رابط اصلی در یونسکو شناخته شده است، اظهار می‌کند: یکی از مهمترین اهداف شهرهای خلاق توسعه پایدار شهری مبتنی بر اقتصاد خلاق است، البته یکی از ارکان اقتصاد خلاق، صنایع خلاق به شمار می‌رود.
قورچانی می‌گوید: تفاوت صنایع خلاق با صنایع غیرخلاق این است که این صنایع از ایده‌های متنوع استفاده کرده، تولید محدود، استفاده حداقلی از منابع طبیعی و غیرطبیعی دارد و نوآور است و به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، این صنایع همچنین تولیدات منحصر به فرد سازگار با روحیات انسانی در مقابل صنایع غیرخلاق که غالباً تکراری و ایستا است، دارد.
وی با بیان اینکه برای آغاز فعالیت در زمینه صنایع خلاق با صرف هزینه‌ای بسیار اندک می‌توان اقدام کرد، تصریح می‌کند: اصفهان ظرفیت‌های زیادی در حوزه‌های مختلف دارد از مکان‌های تاریخی گرفته تا هنرهای صنایع دستی، مکتب موسیقی و حتی انیمیشن که در این باره اصفهان حرف برای گفتن دارد، اما کمی نیازمند اقتصادی‌سازی و کاربردی کردن این ظرفیت‌ها است.
مدیر مرکز خلاقیت و فناوری‌های نوین شهرداری اصفهان اضافه می‌کند: نمایشگاه صنایع خلاق نیز به عبارتی به دنبال اقتصادی کردن مباحث صنایع خلاق است، اینکه ظرفیت‌های موجود را به مخاطبان خود بشناساند تا مباحث اقتصادی شکل گرفته و گسترش پیدا کند.
وی با بیان اینکه ۲۹ آذرماه ۹۷ همزمان با برگزاری نخستین نمایشگاه صنایع خلاق، همایش «شهر خلاق، ترویج و توسعه» توسط مرکز خلاقیت و فناوری‌های نوین شهرداری اصفهان برگزار می‌شود، اظهار می‌کند: همچنین برای شهرهایی که علاقه‌‌مند پیوستن به فرایند شبکه شهرهای خلاق یونسکو هستند، کارگاه‌هایی تشکیل می‌شود که در آن راهکارهای عضویت در این شبکه، نقاط ضعف و قوت شهرها بررسی می‌شود و اینکه آیا قابلیت پیوستن به شبکه شهرهای خلاق را دارند یا نه.
گزارش از: راضیه کشاورز- خبرنگار سرویس اقتصادی خبرگزاری ایمنا
نظر شما