به گزارش ایمنا، مناسب سازی فضاهای شهری و معماری برای استفاده آسان‌تر معلولان از امکانات و تسهیلات شهری، مستلزم رعایت اصول و ضوابطی است که در آن ضرورت توجه به نیازهای این بخش از جامعه و استقلال آنها در بهره وری از خدمات و فضاهای یک شهر مطلوب در نظر گرفته شده است. به موجب ماده پنج قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری، وزارت راه و شهرسازی موظف است در تمام طرح‌های آماده سازی و اجرای مجتمع‌های مسکونی به صورت انبوه و نیز طراحی و اجرای شهرهای جدید، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلولیت را رعایت کند. بر اساس ماده سه این قانون، دستگاه‌های متولی صدور مجوز مربوطه مکلف‌اند با رعایت قوانین و مقررات مربوطه، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلولیت و استانداردهای مناسب سازی را در شرایط و الزامات صدور مجوز لحاظ کنند.
با وجود این قوانین اما همچنان شاهد ساخت مجتمع و ساختمان‌هایی هستیم که ضوابط عبور و مرور معلولان در آن لحاظ نشده که این مسئله تا حدودی به ناآشنایی مهندسان، مشاوران، عوامل ساخت و ساز فیزیکی جامعه و همچنین کم توجهی نظام مهندسی به حقوق شهروندی این بخش از جامعه بر می‌گردد.
شعار امسال روز جهانی معلولان بر "توانمندسازی افراد دارای معلولیت و تضمین مشارکت و برابری" آنها در توسعه پایدار تاکید می‌کند این در حالی است که توسعه پایدار بدون تغییر قابل توجه در ساخت و سازها و مدیریت فضاهای شهری امکان پذیر نیست. دولت‌ها و سازمان‌ها و همچنین نهادهای مرتبط با معلولان می‌توانند برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار در قالب یک تیم کار کنند، در این راستا باید در سیاست‌گذاری عمومی و تهیه طرح جامع شهری لزوم دسترسی شهروندان دارای معلولیت به تسهیلات مد نظر مدیران قرار گیرد؛ اما با این وجود هنوز شاهد اخذ تدابیری در جهت الزام به رعایت ضوابط و مقررات معلولان توسط معماران شهر در طراحی ساختمان‌ها و فضاهای شهری نیستیم.
هوتن ایروانی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اردستان در خصوص لزوم بهره مندی همه افراد جامعه از خدمات شهری و زیرساخت‌های شهری در توسعه پایدار به خبرنگار ایمنا گفت: موضوع مورد اشاره در مباحث توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در سال ۱۹۹۲ در کنفرانس ریو، که از مهمترین گردهمایی‌ها با موضوع پایداری است، چند محور عمده در اولویت برنامه‌های پایداری قرار گرفت که یکی از آنها موضوع عدالت اجتماعی و فرصت‌های برابر برای اقشار مختلف بود.
وی ادامه داد: در طراحی شهری، توجه به موضوع به معنای ایجاد فرصت برابر برای همه شهروندان و از جمله معلولان در استفاده از فضاهای شهری است.در مقررات ملی ساختمان ایران که ترجمه ای از ضوابط کشورهای پیشرفته است، رعایت استانداردهای طراحی برای معلولان در کاربری‌های عمومی الزامی است.
این دکترای معماری در پاسخ به این سوال که چه خلأهای قانونی و اجرایی در مباحث شهری و شهرسازی وجود دارد که هنوز نتوانسته‌ایم استقلال معلولان را دراستفاده ازامکانات فضاهای شهری فراهم کنیم، گفت: متاسفانه بیشتر طراحان، مدیران و نهادهای ناظر بر امرساختمان به این الزام قانونی توجهی نکرده‌اند؛ به ویژه که محدودیت‌های اقتصادی ناشی از نگاه سوداگرانه افراطی به صنعت ساختمان و فساد اداری هم به این روند دامن زده است.
وی افزود: به نظر می‌رسد با پیشرفت‌های فناورانه کنونی می‌توان امکان ایجاد فرصت برابر دراستفاده از فضاهای شهری و معماری را برای این دسته ازشهروندان که بخش بزرگی از آنها، سهم به سزایی در دوران دفاع مقدس داشته‌اند را فراهم کرد.
وی راه‌حل را در تغییر نگرش و نحوه مدیریت دانست و گفت: به نظر می‌رسد در دوره جدید مدیریت شهری و معاونت شهرسازی و معماری شهر اصفهان این انگیزه و توان در جهت بهبود این خلأها و اجرای این ضوابط وجود داشته باشد.
نظر شما