به گزارش خبرنگار ایمنا، طی دو سال گذشته، دونالد ترامپ نه تنها در عرصه داخلی با تلاش برای حذف بیمه همگانی دوره اوباما مخالفت‌های زیادی را علیه خود برانگیخت، بلکه با اتخاذ سیاست خارجی یکجانبه گرا، خروج از بسیاری توافقات بین المللی معتبر و انجام اقدامات غیر دوستانه و رقابتی علیه متحدان و رقبای بین المللی آمریکا، اعتبار و مشروعیت بین المللی آمریکا را خدشه دار کرد. حال یک روز پس از برگزاری انتخابات جنجالی کنگره آمریکا، نتایج اولیه انتخابات میان دوره ای نشان می دهد که دموکراتها اکثریت کرسی‌های مجلس نمایندگان را در اختیار گرفتند؛ این در حالی است جمهوری خواهان موفق به حفظ اکثریت خود در مجلس سنا شده‌اند. درهمین مورد گفت‌وگویی داشتیم با علی خرم، کارشناس مسائل بین الملل ونماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل و نظر وی را در رابطه با اهمیت این انتخابات و نتایج آن جویا شدیم.
چرا انتخابات این بار کنگره آمریکا بیش از دوره‌های پشین مهم و تأثیر گذار بوده است؟
انتخابات مجلس نمایندگان آمریکا، انتخابات خاص و ویژه ای است و حتی بخش خاکستری جامعه آمریکا که تاکنون در انتخابات شرکت نمی‌کرده این بار از طرف روشنفکران، نخبگان، ورزشکاران و هنرمندان آمریکایی به صحنه فراخوانده شده‌اند تا علیه ترامپ رای بدهند، چرا که مردم این کشور متوجه شده‌اند که چه فرد پوپولیستی گریبانگیر آنها شده است.
اگرچه ترامپ در این دوره کوتاه مدت دستاوردهایی مثل اشتغال زایی داشته، اما این اشتغال زایی در دراز مدت ضربات سهمگینی به منافع و امنیت آمریکا خواهد زد؛ افتخار ترامپ این است که برای مردم ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کرده که آن هم به خاطر قراردادی بامبلغ ۱۱۰ میلیارد دلار باعربستان است، این در حالی است که این قرارداد و اشتغال زایی موجود به قیمت فروش سلاح برای کشتار مردم یمن و سایر نقاط جهان بوده است.
در این انتخابات، انتقاد نخبگان، روشنفکران و مردم آمریکا بیشتر متوجه چه چیزهایی بوده است؟
مردم و روشنفکران آمریکایی متوجه نحوه اشتغال‌زایی مخرب ترامپ شده‌اند و انتقاد آنها بیشتر متوجه این مسأله بوده است؛ این اشتغال زایی در راستای تولید انبوه سلاح به نفع مردم آمریکا نیست و آنها این نکته را به خوبی درک کرده و مطمئن هستند که رییس جمهور بعدی با تحت فشار گرفتن ازطرف افکار عمومی مجبور خواهد شد که این قرارداد با این وضعیت را فسخ کند، در نتیجه ۶۰۰ هزار شغلی که با این روش ایجادشده خیلی زود تمام و مردم بیکار می‌شوند.
آیا دلایل دیگری هم برای مخالفت مردم آمریکا با دونالد ترامپ وجود دارد؟
بله، از دیگر مسائلی که در سطح افکار عمومی آمریکا بازتاب گسترده‌ای داشته، کار صنایع و کارخانه های آمریکایی است که با سوخت فسیلی کار می کنند و اینکه که قرار بودجلوی این گونه صنایع گرفته شود، اما ترامپ نه تنها کارخانه ها وصنایعی را که با سوخت فسیلی کار می کرده را تعطیل نکرده، بلکه حتی آنها را تشویق به استفاده از سوخت فسیلی به قیمت آلوده کردن فضای کره زمین کرده است. بنابراین دستاوردهای کوتاه‌مدت ترامپ درطی این دوسال نتوانست دیدگاه و نظرمردم را نسبت به این مسائل تغییر دهد.
درمیان جمهوری خواهان افراد تندروتر از ترامپ و مایک پمپئو هم هستند که رییس جمهور را سرزنش می کنند که چرا در دوره جدید تحریم‌ها به ایران آسان گرفته و یا اینکه چرا گزینه حمله نظامی به ایران را انجام نداده تا حکومت ایران را سرنگون کند.از دیگر مواردی که در جامعه وذهن زنان آمریکایی بازتاب زیادی داشت، نگاه و رفتار دونالد ترامپ نسبت به زنان است؛ این نوع نگاه و رفتار باعث شد که زنان در آمریکا به جنبش و تکاپوافتاده و تلاش کنند که جلوی کارها واقدامات ناشایست ترامپ برضد زنان را بگیرند، همه این مسائل از دیدگاه مردم آمریکا کافی بود که جدای از مسئله ایران و مسائل جهانی به طورگسترده‌ای دراین رای گیری شرکت کنند.
پس به نظر شما، شرکت گسترده مردم در این انتخابات و رای‌گیری به نوعی دهان کجی به سیاست‌های داخلی دونالد ترامپ بوده است؟
مردم آمریکا متوجه شدند که با چه کسی روبرو هستند و شرایطشان چیست و اینکه قرار است به کجا برسند، بنابراین با این دیدگاه و بینش در انتخابات شرکت کردند که البته تاکنون سابقه نداشته به این تعداد رای دهندگان در انتخابات کنگره شرکت کرده باشند، حتی چنین اقبالی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ازطرف مردم این کشور نشان داده نشد. هدف مردم از چنین شرکت گسترده‌ای تصاحب سهم بیشتری از ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان آمریکا توسط دموکرات ها بود تا از این طریق فضای سیاسی آمریکا تغییر کند.
در مجلس سنا که یک سوم آن به رای گذاشته شده یعنی ۳۵ نفر؛ مردم تمایل دارند از این تعداد اعضای حزب دموکرات بیشتر شده و دوباره همان فضای احترام آمیز دوره اوباما در داخل و خارج برای آمریکا به وجود بیاید؛ از این رو در آمریکا شاهد فعالیت‌های جدیدی هستیم که بتواند دونالد ترامپ را از کار برکنار یا حداقل وی را زمین گیر کند تا کمی شرایط و فضای سیاسی تغییر کند.
آیا دشمنی ترامپ ودولت وی با ایران در رویکرد و توجه مردم آمریکا به انتخابات میاندوره‌ای کنگره دخیل بوده است؟
متاسفانه خیر؛ در داخل آمریکا در میان طیف نمایندگان جمهوری خواه افراد تندروتر از ترامپ و مایک پمپئو هم هستند که رییس جمهور را سرزنش و نقد می کنند که چرا در دوره جدید تحریم ها به ایران آسان گرفته است و باید تحریم‌های بسیار سخت‌تری انجام می داد و یا اینکه چرا گزینه حمله نظامی به ایران را انجام نداده تا حکومت ایران را سرنگون کند،باید توجه داشته باشیم که با این چنین وضعیت و دیدگاه‌هایی ازطرف نمایندگان کنگره نسبت به ایران مواجهه هستیم.
متاسفانه در طی این سالها وضعیت به گونه ای شده که دولت مردان آمریکایی هرچه بیشتر برضد منافع ایران اقدامات عملی انجام داده وحرف بزنند و موضع بگیرند، بیشتر محبوب می شوند و این برای ایران یک فاجعه است.چراچنین دیدگاهی درسطح سران و نمایندگان جمهوری خواه آمریکا نسبت به ایران دیده می شود؟
متأسفانه قضیه این است که برخی در ایران سر جای خود نشسته و منتظرند که آمریکایی‌ها برای منافع ایران تلاش و اقداماتی انجام دهند؛ در حالی که همه جهان یاد گرفته و فهمیده اند چگونه باید چیدمان صحنه و فضای بین المللی را به نفع کشورشان تغییر دهند. اسرائیلی ها، اعراب، عربستان، چینی‌ها، هندی‌ها و ارمنی‌ها همه این کار را انجام دادند، به جز ایران؛ در حالی که ما هم باید مثل سایر کشورها فضا را به نفع خودمان تغییر می‌دادیم و نمی‌گذاشتیم بین حاکمان، سران، دولت مردان و نمایندگان آمریکا تا این اندازه در دشمنی با ایران چشم و هم چشمی باشد.
متاسفانه درطی این سالها وضعیت به گونه ای شده که دولت مردان آمریکایی هرچه بیشتر برضد منافع ایران اقدامات عملی انجام داده وحرف بزنند و موضع بگیرند، بیشتر محبوب می شوند و این برای ایران یک فاجعه است. در ایران هیچ‌کس به این موضوع فکر نمی کند و توجهی هم ندارد و مردم ایران هم نمی دانند چرا و از کجا این همه بلا برسر آنها نازل می‌شود؛ در چند روز گذشته نمایندگان مجلس آمریکا به ترامپ انتقاد کرده اند که تحریم‌های ضد ایرانی کم است و هنوز نظر آنها را تامین نکرده ، این دیدگاه آمریکایی‌ها برای ایران بد وفاجعه باراست.
ایرانی‌ها باید لابی و فعالیتهایی انجام می دادند تا کسانی در داخل دستگاه حکومتی آمریکا و یا بین نمایندگان به فکر ایران و ملت ایران باشد؛ باید در میان نمایندگان مجلس و سنا؛ کسانی را داشتیم که از این همه تحریم‌های ناجوان مردانه بر ضد مردم ایران ناراحت شده و بگویند چرا این همه اعمال ضد انسانی علیه مردم ایران انجام می شود، مگر گناه مردم ایران چیست که باید این همه تحریم‌های مهلک و کشنده را تحمل کنند، اما متاسفانه دیدگاه نمایندگان مجلس و کنگره آمریکا این است که هرچه تحریم وسختی بر مردم ایران تحمیل شود، باز هم کم است.
دردوره رییس جمهوری پیشین آمریکا، باراک اوباما فرصتی پیش آمد تا نمایندگان دموکرات برای ایران کارهایی انجام بدهند، اما متاسفانه در داخل ایران به جای روی خوش دادن و حمایت کردن از آنها ، این نمایندگان را به سخره گرفتند و به آنها خندیدند؛ می توانستیم از فرصتی که فراهم شده به خوبی استفاده کنیم، درحالی که با ندانم کاری‌های ما این فرصت مغتنم از دست رفت و گرفتار زنگی مستی مثل دونالد ترامپ شدیم.
به نظر شما معافیت هشت کشورخریدار نفتی نشان‌دهنده عقب نشینی آمریکایی‌ها از تحریم‌ها ضد ملت ایران است؟
برخی از افراد وتحلیل گران در کشور به خاطر عدم اطلاع و آگاهی فکرمی کنند که آمریکا ازمواضع خود عقب نشینی کرده و به هشت کشور معافیت داده تا از ایران نفت خریداری کنند؛ در حالی که این طور نیست؛ هرکاری راه حلی دارد و برای اینکه آمریکا بتواند فروش و صدور نفت ایران را به صفر برساند باید تمهیداتی را پیش خود بیندیشد. اینکه قرار است معاملات نفتی ایران به صفر برسد در دوره جرج بوش هم دو سال به طول انجامید، اما به صفر نرسید، بلکه ایران درآن زمان تعداد ۸۰۰ هزار بشکه تولید روزانه داشت.
در هیچ زمانی صادرات نفت ایران را به صفر نمی رسد و هیچ وقت این وعده عملی نمی شود، اما آمریکا به این کشورها ۶ ماه فرصت داده تا بتوانند جایگزین دیگری برای خرید نفت مورد نیاز خود پیدا کنند و ریل خرید خود را تغییر دهند، این جایگزین‌ها روسیه و عربستان هستند. بعد از پایان این مهلت شش ماهه، هشت کشور معاف شده به جای اینکه از ایران نفت بخرند، حتماً از عربستان و روسیه خریداری می‌کنند.
معافیت ۸ کشور نمی تواند یک عقب‌نشینی برای آمریکا و پیروزی برای ایران باشد، آمریکا از مواضع خود عقب نشینی نکرده؛ بلکه این حرف کسانی است که هیچگونه اطلاع و آگاهی از چگونگی فروش نفت ندارند.در بعضی از روزنامه ها و سایت های خبری این طور تحلیل می‌کنند که این برای ترامپ یک شکست محسوب می شود، اما این طور نیست؛ در واقع آمریکایی‌ها در حال برنامه ریزی وتغییر دادن رویه خرید نفت این هشت کشور هستند. در حال حاضر صادرات نفت ایران یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز است، اما اگر به زیر یک میلیون بشکه برسد؛ مثلا ۸۰۰ هزار بشکه در روز این یک فاجعه وتنگنای جدی برای ایران خواهد بود. پس معافیت هشت کشورمی تواند فرصتی برای ایران باشد؛ دونالد ترامپ می تواند با خریداران نفت ایران هماهنگ کرده تا از ایران نفت نخرند.
درواقع معافیت هشت کشور نمی تواند یک عقب‌نشینی برای آمریکا و پیروزی برای ایران باشد، آمریکا از مواضع خود عقب نشینی نکرده؛ بلکه این حرف کسانی است که هیچگونه اطلاع و آگاهی از چگونگی فروش نفت ندارند وگفتن چنین تحلیل‌ها وحرف‌هایی صحت ندارد.
به نظر شما ایران در این موقعیت چه باید بکند؟
هدف آمریکا از چنین اقداماتی زمین‌گیر کردن دولت ایران است؛ البته ما هم راه‌هایی را یاد گرفته‌ایم؛ به هر حال کشورهایی هستند که زیرمیزی به ما کمک می‌کنند. به قول عیسی کلانتری زمانی‌که راجع به آلودگی‌های خوزستان از وی پرسیده شد چه باید کرد؟ در پاسخ گفت باید فقط دعا کنیم، در حال حاضر ما هم باید برای برکناری دونالد ترامپ و اینکه مردم آمریکا موفق شوند این فرد ناباب و زنجیری را مهارکنند، دعا کنیم، اگر این اتفاق بیفتد خداوند تفضل خودش را به ما نشان داده است.
گفت و گو از: آناهید بیدکانی بختیاروند-خبرنگار سیاسی ایمنا
نظر شما