به گزارش خبرنگار ایمنا، آسیب به محیط زیست در زمان جنگ مسلحانه، اکوسیستمها و منابع طبیعی را به مدت طولانی و فراتر از اتفاقات و درگیریها متضرر میکند و اغلب این خسارات فراتر از محدوده سرزمینهای ملی و نسل حاضر است. بند ۲ ماده ۲ منشور سازمان ملل متحد ملل بیان میکند تمام کشورهای عضو باید از تهدید و یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی هر ایالتی در روابط بینالملل خودداری کنند.
بنابراین از کشورهای عضو سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بینالمللی و منطقهای دعوت میشود هرساله ۶ نوامبر را به عنوان روز بینالمللی برای جلوگیری از بهرهبرداری بیرویه از محیط زیست و منابع طبیعی آن در جنگ و درگیریهای مسلحانه موردتوجه قرار دهند.
موارد زیادی از درگیریهای مسلحانه وجود دارد که سبب وارد آمدن آسیب های جبران ناپذیری به محیط زیست میشود. آتشسوزیهای نفتی که عمداً در طول جنگ عراق در سال ۱۹۹۱ شروع شد، باعث تخریب وحشیانه محیط زیست و آلودگی شدیدِ مناطق درگیر جنگ شد.
صدها حلقه چاه نفت در جنگ کویت در سال ۱۹۹۰، به آتش کشیده شد که منابع آبی و دریایی را به طور گسترده آلوده کرد. این آلودگی، باعث مرگ بیش از ۳۰ هزار پرنده دریایی شد.
در افغانستان، تولید پسته، منبع مهم درآمد بخش بزرگی از جمعیت این کشور بوده است. اما پس از ۳۰ سال جنگ و درگیریهای مسلحانه، بیش از نیمی از درختان پسته در این کشور نابود شده است. علاوه بر این، درگیریهای کنونی در سوریه زمینهای کشاورزی و آب آشامیدنی را آلوده کرده است.
میخائیل گورباچف، رییس جمهور سابق اتحاد شوروی و رییس بینالمللی صلیب سبز میگوید: " درنهایت، اگر میخواهیم یک آیندهای پایدار و صلحآمیز را ایجاد کنیم، این غریزه حفاظت از جهان، باید رهبران جهانی را به بررسی نقش آب در ایجاد صلح در مناطق جنگزده وادار کند."
همچنین اوسکار آریاس سانچز، رییس جمهور پیشین کاستاریکا و برنده جایزه صلح نوبل در این مورد میگوید: "در شرایط پس از جنگ، منابع طبیعی یک کشور یا منطقه میتواند یک ظرفیت و دارایی فوقالعاده باشد. این منابع یک سیستم حمایتی حیاتی برای یک جامعه درگیر جنگ است. حتی زمانی که اختلافات در مورد منابع علت آن جنگ باشد."
تخریب محیط زیست میتواند منجر به درگیری شود. استفاده گسترده از مینهای زمینی میتواند زمین را غیرقابل استفاده کند؛ جنگها و درگیریهای مسلحانه به محیط زیست و منابع طبیعی که جوامع به طور کامل به آنها وابسته هستند، آسیب میرسانند.
افرادی که از خانههای خود فرار میکنند اغلب به اکوسیستمها فشار بیشتری را وارد میآورند. وقتی تعداد افرادی که منابع کمیاب را به اشتراک میگذارند ناگهان افزایش مییابد، تخریب محیط زیست باعث میشود بازسازی و عادیسازی اکوسیستم بسیار سختتر شود.
در بسیاری از کشورها پس از جنگ، حقوق مالکیت و دسترسی عادلانه به زمین پیشنیازی مهم برای ایجاد صلح، به ویژه در مناطقی است که معیشت در درجه اول بر اساس تولیدات کشاورزی و دامداری است.
آلن جانسون سرلیف، رییس جمهور سابق لیبریا و برنده جایزه صلح نوبل معتقد است "در اصلاح مدیریت منابع طبیعی ارزشمند خود، ما راه خود را در مسیری از جنگ تا صلح و توسعه پایدار پیدا میکنیم. ما در این مسیر تنها نیستیم."
تلاش برای پیشبرد رشد اقتصادی از طریق اعطای امتیازات کشاورزی، جنگل داری و معادن به بخش خصوصی، اغلب منجر به جنگ با کاربران زمینهای کوچک میشود. تنشها میتوانند در بین جوامع و درون جوامع در بازپسگیری و یا توزیع مجدد زمین، روند صلح را تضعیف کنند.
ایجاد صلح زیست محیطی، مدیریت منابع طبیعی را در تعارض با پیشگیری، کاهش، حل و فصل و بهبود انعطاف پذیری در جوامع تحت تأثیر جنگ قرار میدهد.
در این توافقنامه از دولتها خواسته شده تا تمامی قوانین بینالمللی مربوط به حفاظت از محیط زیست در جنگ و درگیریهای مسلحانه را اجرا کنند. این قطعنامه همچنین کشورهای عضو را به همکاری در حفاظت از محیط زیست دعوت میکند.
تارجا هالونن، رییس جمهور سابق، فنلاند در مورد نیاز به اقدامات صلحآمیز در زمینه محیط زیست میگوید: "منابع طبیعی باید به صورت سیستماتیک و مؤثر در تلاشهای صلحآمیز در همه سطوح، از شورای امنیت سازمان ملل متحد گرفته تا افرادی که برای کار در کشورهای جنگزده مشخص شدهاند، مورد توجه قرار گیرد."
ترجمه و تنظیم از: مهشید بهزادی- خبرنگار ایمنا
منابع: United Nations Observances | United Nations
نظر شما