به گزارش خبرنگار ایمنا، دیپلماسی گردشگری بر قوانین و حقوق گردشگران که از سوی سازمان جهانی گردشگری تعیین شده است، تأکید می‌کند که بهبود این مؤلفه، می‌تواند تصویر ایران را به‌عنوان کشور مقصد گردشگری بهبود بخشد و به افزایش ثبات و صلح در منطقه منجر شود. یکی از الزامات توسعه گردشگری در پیش گرفتن سیاست‌های خارجی متناسب با دیگر کشورها بوده که این امر در حوزه دیپلماسی بین‌المللی و البته دیپلماسی گردشگری قرار می‌گیرد حوزه گردشگری به تنهایی حوزه‌ای وسیع و فراگیر است و کسانی که در زمینهٔ دیپلماسی عمومی تخصص دارند، متخصص دیپلماسی گردشگری نیستند و بیشتر از زاویه سیاسی و رسانه‌ای به گردشگری می‌نگرند، حال آنکه گردشگری علاوه بر ابعاد تجاری و اقتصادی و رسانه‌ای، دارای ابعاد صنعتی و فرهنگی نیز است.
علیرضا متقیان مدرس دوره‌های گردشگری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در بعد فرهنگی و اجتماعی هنگامی که افراد یک منطقه یا ناحیه‌ای مشاهده کنند که گردشگران، نویسندگان و پژوهشگرانی نسبت به پیشینه تاریخی محل آنها کنجکاو هستند علاوه بر تقویت روحی و روانی زمینه بازگشت به هویت و اصالت خویش را پیدا می‌کنند.
وی ادامه داد: از زاویه دیگر هنگامی که گردشگر به منطقه‌ای بیاید جدای از درآمدزایی باعث می‌شود تا مسئولان در زیباسازی، گردآوری و مرمت آثار و نیز تقویت موزه‌ها اقدام کنند و شرایط رونق منطقه را فراهم آورند که این عامل خود موجب ارتقا سطح زندگی و فراهم آوردن زیرساخت‌های اولیه از قبیل آب، برق ، تلفن، امکانات بهداشتی و پزشکی و...خواهد شد.
دیپلماسی گردشگری و ضرورت توسعه ملی
متقیان در ادامه گفت: میزان مبادله پولی در صنعت گردشگری سالانه صدها میلیارد دلار است. پس کاهش میزان ورود گردشگران تبعات بسیاری داشته و علاوه بر از دست رفتن دهها میلیون دلاری که به‌صورت ارز وارد کشور می‌شود، باعث از بین رفتن هزاران شغل مرتبط، خالی شدن هتل‌ها، از رونق افتادن بسیاری از اماکن دیدنی، شرکت‌های گردشگری، رستوران‌ها و حتی سبب افت دیپلماسی فعال در حوزه گردشگری که می‌تواند به روند توسعه ملی کمک کند، خواهد شد.
متقیان اظهار کرد: باید دیپلماسی گردشگری را پدیده‌ای مختص و مولود عصر فناوری به‌حساب آورد. این نوع دیپلماسی به معنای واقعی زبان ارتباط با افکار عمومی است و اصلی‌ترین ابزاری است که دولت‌ها برای اقناع افکار عمومی به آن چشم می‌دوزند. به همین دلیل سالانه دهها گروه از میان دانشگاهیان، نخبگان، مؤسسات خیریه و صاحبان مشاغل و حرفه‌های مختلف با عطش به دست آوردن تصویر و شناختی از فرهنگ، زندگی و کلاً سرگذشت ملت‌های دیگر راهی سفر می‌شوند.
دیپلماسی مکملی برای بهبود گردشگری است
دیپلماسی شهری با ایفای نقش ارتباطی، حال چه در موضوع گردشگری یا هر موضوع دیگری در شهر نقش اساسی در جذب درآمدهای پایدار برای شهرداری‌ها ایفا می‌کند؛ این یعنی چرخ اقتصاد شهری را تا حدودی در دست دارد. مریم نعیمی دانش‌آموخته اقتصاد معتقد است که در شهری مثل اصفهان دیپلماسی در ارتقای گردشگری و جذب اثرات اقتصادی آن و همچنین توسعه درآمدهای پایدار نقش بی‌بدیلی را بازی و یک مکمل برای بهبود گردشگری این دیار به‌حساب می‌آید.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: اگر امروز جابه‌جایی کالا، خدمات، مردم، اندیشه‌ها، سیاست‌ها و... در فرآیند جهانی شدن رخ داده است، جرقه اولیه آن زیر سایه دیپلماسی رونق گرفته است. اتفاقی که تمرکز را از دولت‌های مرکزی برداشت و قدرت شهرهای کشورهای جهان را افزایش داده است.
نعیمی با بیان اینکه نباید فراموش کرد که بازیگر نقش اول دیپلماسی شهری در دنیای کنونی شهرداران هستند، گفت: در واقع دیپلماسی شهری این مهم را یادآوری می‌کند که شهرها فقط مقصدهایی که در آنها جمعیتی با فعالیت اقتصادی، زندگی فرهنگی و تحت کنترل نیروهای سیاسی کنار هم جمع می‌شوند نیست بلکه نقش مهمی را در قالب مراکز فعالیت گردشگری، اقتصادی و اجتماعی بازی می‌کنند و به همین دلیل است که وقتی از گردشگری شهری صحبت به میان می‌آید بلافاصله بحث اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی آن نیز مورد توجه قرار می‌گیرد چون شهر دیگر تحت کنترل یک نیروی خاص نیست.
وی اضافه کرد: اهمیت دیپلماسی در برندسازی از این روست که بسیاری از مردم بدون اینکه به شهر خاصی سفر کرده باشند، به واسطه بازنمایی‌ها و برندسازی‌های مناسب در مورد شهر از طریق دیپلماسی فعال شهری اطلاعات متنوعی دارند یا حداقل چیزهایی درباره آنها شنیده‌اند. به همین دلیل برندسازی مناسب شهر در ارائه تصویر جذاب و مثبت و جذب بیشتر افراد مؤثر خواهد بود، خواه این فرد سرمایه‌گذار باشد یا گردشگر، اما سرمایه را با خود به شهر مقصد و برند منتقل می‌کند.
دیپلماسی شهری بستر برندسازی را فراهم می‌کند
این دانش‌آموخته اقتصاد اظهار کرد: نقش دیپلماسی شهری در اقتصاد شهری آنجا مشخص می‌شود که برای مثال شهری مثل اصفهان وقتی با دیپلماسی شهری به جذب توریست رسید در کنار آن می‌تواند با توسعه مبادلات فرهنگی و تعاملات ملل مختلف زمینه جذب درآمد و اشتغال‌زایی را برای ساکنان خود به همراه داشته باشد که به اشکال مختلف منجر به رشد اقتصادی شهر می‌شود.
نعیمی با بیان اینکه تا به امروز در اصفهان به رویداد دیپلماسی شهری اهمیت کمی داده شده است، گفت: اگر تمام پیش‌نیازهای شهری برای موضوعی مثل گردشگری یا سرمایه‌گذاری فراهم باشد، اما دیپلماسی فعال شهری وجود نداشته باشد تمام آن پیش‌نیازها به نتیجه منجر نمی‌شود و صنایعی چون گردشگری و اتفاقاتی چون حضور سرمایه‌گذار رخ نمی‌دهد.
وی ادامه داد: در واقع دیپلماسی شهری بستر برندسازی برای یک شهر را فراهم و به ارتقای اقتصاد یک شهر کمک می‌کند. ارتباطات جهانی شهر با برقراری روابط دیپلماتیک، موجب تبلیغات گسترده، برندسازی، برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های مختلف، برگزاری مسابقات و نشست‌های متعدد و... نقش مهمی را بر عهده دارد که این امر بر افزایش گردش مالی در شهر مقصد می‌افزاید.
این اقتصاددان افزود: دیپلماسی شهری قدرت دیگری هم دارد و آن این موضوع مهم است که اگر کشورها در عملکردهای سیاسی با یکدیگر دچار چالش باشند، این دیپلماسی شهری است که به واسطه شهرداران در جایگاه افرادی بی‌طرف می‌تواند ادامه همکاری‌ها را پیش ببرد و به‌نوعی مشکلات کشورها را دور بزند. درواقع دیپلماسی موتور محرک گردش اقتصادی یک شهر و حتی یک کشور است.
نعیمی تصریح کرد: اصفهان با پیشینه تاریخی و صنعت گردشگری قدرتمند خود گام‌های ابتدایی دیپلماسی شهری را به‌خوبی برداشته است و مدیران شهری این دیار باید بر روی غفلت‌های گذشته عرصه ارتباطات بین‌الملل خط بطلانی بکشند و خود احیاگر دیپلماسی شهری اصفهان باشند. دیپلماسی شهری موجب می‌شود تا اصفهان بهتر شناخته و دو خلأ کمبود سرمایه‌گذار و گردشگری بین‌المللی برطرف شود و در چنین فضای رقابتی شهر اصفهان می‌تواند موقعیت بهتری در اقتصاد جهانی داشته باشد.
دیپلماسی گردشگری در جهت بهبود تصویر کشورها
کارشناسان حقوقی معتقدند دیپلماسی گردشگری به‌جز روابط کشورها می‌تواند موجب ایجاد صلح و ثبات در منطقه شده و تصویر ایران را به‌عنوان یک مقصد گردشگری بهبود بخشد.
محمدجواد بابایی وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: امروز گردشگری به‌عنوان یک صنعت شناخته می‌شود که تمامی قشرهای جامعه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. این در حالی است که در یک قرن گذشته تنها قشر مرفه قادر به سفر کردن بودند و همواره شاهد تغییرات این صنعت هستیم. گردشگری تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری روی کشورها می‌گذارد.
وی با اشاره به اینکه دیپلماسی گردشگری وابسته به اقدامات دولت است، اضافه کرد: توسعه سیاسی، صلح و امنیت یا ایجاد صلح یا توسعه اقتصادی را می‌توان در سند گردشگری در نظر گرفت.
بابایی با توصیف دیپلماسی به‌عنوان هدایت رفتار افراد، گروه‌ها و ملت‌ها گفت: این هدایت رفتار تعیین‌کننده چارچوب و دکترین کلی هدایت سیاسی کشور است. با این توصیف‌ها با دیپلماسی گردشگری هم می‌توان گردشگری را به‌عنوان یک صنعت رونق داد و هم می‌توان شاهد ایجاد و تقویت صلح در منطقه بود. از سویی دیگر اگر دیپلماسی گردشگری بهبود یابد می‌توان شاهد رشد و توسعه اقتصادی کشور بود.
او با بیان اینکه با تقویت دیپلماسی گردشگری می‌توان تبلیغات منفی علیه ایران را کاهش داد، اظهار کرد: لازمه توسعه دیپلماسی گردشگری آن است که گردشگری را به‌عنوان یک صنعت بپذیریم و دوم آنکه این صنعت را فعال کرده و توسعه دهیم.
بابایی درباره خلأ قانونی ایران در حوزه گردشگری و لزوم به‌روزرسانی قوانین گردشگری در کشورمان اظهار کرد: برخی کشورها محاکم خاصی را برای گردشگری دارند یا وکلای گردشگری دارند اما در ایران این نوع اقدامات وجود ندارد. یکی از مواردی که انجام آن ضرورت دارد آن است که قوه قضاییه و اداره دادگستری شعب خاصی را در شهرهای گردشگرپذیر ایجاد کنند تا به تخلفات گردشگری رسیدگی شود. قوانین گردشگری ایران مدون و مشخص نیست و به شکل خاصی تدوین نشده‌اند و حتی افراد حقوقی نمی‌تواند به‌راحتی به این قوانین دسترسی داشته باشند.
او در ادامه بیان کرد: باید درباره قوانین و کنوانسیون‌های مختلف حوزه گردشگری که ایران به آنها پیوسته، اطلاع‌رسانی شود و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌عنوان متولی امر موظف است این قوانین را تبلیغ کند و در اختیار همگان قرار دهد.
گزارش از: مهناز مصطفوی_خبرنگار ایمنا
نظر شما