علی خرم، در ارزیابی عملکرد ترامپ در نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت به خبرنگار ایمنا گفت: دونالد ترامپ یک رهبر و رییس‌جمهور متعارف نیست. وی دارای خصوصیات خاص شخصیتی است که در بسیاری از موارد نمود بیرونی این خصوصیات در تصمیم‌سازی‌های وی نه تنها به ضرر خود او و دولتش، که به ضرر وجهه آمریکا در سطح افکار عمومی جهانی می‌شود.
وی افزود: عدم هماهنگی بین ترامپ و اطرافیانش نیز نشانه‌ای دیگر از تزلزل در اتخاذ موضع واحد و وجود چند دستگی بین اعضای کابینه آمریکا بود. بارزترین نمود این نا هماهنگی در ارائه دستور جلسه اخیر شورای امنیت از سوی نمایندگی آمریکا در شورای امنیت و موضع‌گیری شخصی ترامپ در حساب توییتری خود مبنی بر ردّ تصمیم هیئت نمایندگی آمریکا در این شورا بود.
خرم تصریح کرد: نخست بنا بود که موضوع اصلی جلسه، درباره ایران و نقش منطقه‌ای این کشور در خاورمیانه باشد و همچنین قرار بود از ریاست جمهوری و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی برای شرکت در این جلسه دعوت شود؛ شاید فکر می‌کردند که از درون حاکمیت ایران با حضور روحانی و ظریف در جلسه شورای امنیت موافقت نخواهد شد و بالطبع این مسئله به نکته قوت و حتی بردی تبلیغاتی برای آمریکا و هم‌پیمانانش بدل خواهد شد.
این استاد روابط بین الملل خاطر نشان کرد: البته بعد که حضور نمایندگی ایران در این جلسه مورد حمایت شخصیت‌ها، جریان‌ها و گروه‌ها از جمله اینجانب قرار گرفت و اینگونه استدلال شد که قطعاً ایران می‌تواند در چنین جلسه‌ای از حقوق خود حمایت کند و نباید در این زمینه نگرانی وجود داشته باشد. نمایندگی آمریکا برای امتناع از دعوت از مقامات ایرانی، تصمیم گرفت دستور جلسه را عوض کند و بر آن شد که موضوع جلسه را «خلع سلاح هسته ای و شیمیایی در سطح جهان» قرار دهد.
وی افزود: پس از آن بود که ترامپ شخصاً و بر خلاف خواست مشاوران و نمایندگی آن کشور در سازمان ملل متحد دستور جلسه را دوباره «مقابله با ایران» تعیین کرد. این به خوبی نمایانگر آشفتگی در تصمیم سازی در سطوح بالای سیاست‌گزاری در آمریکا و در رأس آن شخص دونالد ترامپ است.
خرم گفت: ترامپ در این جلسه بیش از آنکه بخواهد به سیاست‌های مهم جهانی بپردازد، بیشتر جهت ارضای حس خودشیفتگی که از نظر بسیاری متخصصین به میزان خیلی بالایی شخصیت وی را تحت تأثیر قرار داده؛ همچنین به رخ کشیدن «رییس بودن» در شورای امنیت، این جلسه را برگزار کرد. البته این رفتارهای ترامپ از نظر بسیاری شخصیت‌های جهانی و حتی بین هم حزبی‌های خودش، در شأن مقام ریاست جمهوری ایالات متحده نبوده و همانطور که دیدیم، موجب تضعیف جایگاه جهانی آمریکا در مهمترین شورای سیاست‌گزاری جهان، یعنی شورای امنیت شد.
وی افزود: شاید هیئت حاکمه آمریکا بر این باور بود که برخی از متحدین این کشور از جمله فرانسه و بریتانیا، برخلاف موضع‌گیری‌های منفی قبلی در قبال تصمیمات ترامپ، این بار ملاحظه جایگاه وی در شورای امنیت را کرده و موضعی نرم‌تر اتخاذ کنند؛ البته این پیش‌بینی واقعیت پیدا نکرد و دیدیم که این کشورهای متحد آمریکا به شدیدترین وجه ممکن از برجام حمایت کرده و موضع ریاست جمهوری آمریکا را کاملاً رد کردند. حتی نماینده کشور کویت که خود را نماینده کشورهای عربی معرفی کرد از برجام و ادامه اجرای آن حمایت کرد.
دیپلمات سابق ایران در کشورهای اروپایی گفت: به نظر من هیئت حاکمه آمریکا با دو مشکل روبرو شد؛ نخست اینکه بخشی از اعضای برنامه‌ریز این کشور برای این جلسه قادر به پیش‌بینی نوع و میزان شدت موضع‌گیری دیگر کشورها در مقابل موضع رییس جمهور آمریکا نبودند و در این زمینه سهل‌انگاری شد. مشکل دیگر، خود ترامپ است. برخی اطرافیان تأثیرگذار ترامپ در این باره به وی هشدار داده بودند و برای انصراف او از شرکت در این جلسه تلاش کرده بودند؛ اما همانطور که پیش‌تر اشاره کردم، خصوصیات نامتعارف و جاه طلبی بی حد و حصرش عاقبت کار را به جایی کشاند که همه شاهد آن بودیم.
خرم خاطر نشان کرد: بسیاری بر این باورند که برگزاری چنین جلسه‌ای، به صورت آگاهانه بوده و در راستای اثبات سیاست «یک‌جانبه گرایی» ایالات متحده و شعار همیشگی ترامپ با مضمون «اول آمریکا» بود. در واقع بیشتر برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی داخلی آمریکا و بهره‌برداری تبلیغاتی در انتخابات آینده کنگره این کشور دست به چنین اقدامی زد.
وی افزود: از این منظر می‌توان گفت سخنرانی ترامپ در صحن عمومی سازمان ملل، که از قضا بسیار تندتر و با الفاظی شدیدتر بیان شد، برای این هدف کارایی داشت و کفایت می‌کرد در حالی که سخنان وی در شورای امنیت نسبت به آن بسیار نرم‌تر و بی‌رمق‌تر بود؛ در نتیجه من بیشتر همان جاه‌طلبی شخصیتی رییس‌جمهور آمریکا را علت اصلی این جلسه می‌دانم.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: قطعاً برگزاری این جلسه، بر خلاف خواست آمریکا دست‌آورد بسیار مهمی برای ایران داشت و ثابت کننده حقانیت جمهوری اسلامی و در راستای هدف دفاع از حقوق حقه کشور در برابر بزرگترین منتقدش، یعنی ایالات متحده آمریکا بود. برخی منابع از قصد آمریکا در الغای قطعنامه 2231 شورای امنیت (قطعنامه شورای امنیت در به رسمیت شناختن برجام در عرصه بین‌المللی) در این جلسه و تلاش آن برای تصویب قطعنامه‌ای جدید بر ضد فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای ایران گفته بودند؛ که با ایجاد فضای کاملاً ضد آمریکایی در شورای امنیت، اصلاً مجال مطرح شدن پیدا نکرد، چه برسد به این که رأی‌گیری یا تصویب شود.
خرم افزود: در صورت دعوت از رییس‌جمهوری ایران، روحانی هم می‌توانست همگام با دیگر نمایندگان حاضر در جلسه از حقوق کشور به خوبی دفاع کند. اما حقانیت مسلم ایران به قدری بود که حتی بدون حضور نماینده کشورمان، دیگر کشورها به ناچار بر حقوق ملت ما اعتراف کرده و در صدد دفاع حداکثری از آن بر آمدند. نهایتاً برآیند جلسه شورای امنیت بر خلاف خواست آمریکا مانند خاری در چشم آن کشور نشست.
نظر شما