به گزارش ایمنا، بزرگ‌ترین جشن هخامنشی در ستایش و گرامیداشت "میترا"، جشن میتراکانا است که آغاز سال نو هخامنشی بوده و در نخستین روز ماه مهر یعنی روز "باگایادی" به معنی یاد خدا گرامی داشته می‌شده است. این روز در حال حاضر نیز در میان کشاورزان به عنوان آغاز سال نو زراعی شناخته می‌شود و در تقویم محلی کردان مُکری مهاباد و طایفه‌های کردان شکری با نام "سال وِرز" شناخته می‌شود.
در گذشته‌های دور، زمان اصلی برگزاری جشن مهرگان نیز در این روز بوده و دلیل آن اهمیت مهر یا میترا در میان مردم باستان می‌باشد. مهرگان، جشن نیایش در درگاه ایزد روشنایی، پیمان، دوستی و محبت است که "مهر ایزد" نیز نام داشته و تا اواخر دوره اشکانی بزرگ داشته می‌شده و پس از آن به شانزدهم مهر یعنی مهر روز از مهرماه منتقل گشته، و به جرگه جشن‌های دوازده‌گانه همزمانی نام روز و ماه پیوسته است.
به هرجهت، از دوران هخامنشی تا اشکانی، ایرانیان در نخستین روز از مهر ماه با پوشیدن جامه‌های ارغوانی و با در دست داشتن چند "نبشته شادباش" یا همان کارت تبریک امروزی که با بویی خوش در لفافه‌ای قرار داشته، بر سر سفره‌ای ارغوانی رنگ که در میان آن گل "همیشه شکفته" قرار داشته، گرد هم می‌آمدند. دور این گل را نیز با شاخه‌هایی از درخت گز، هوم یا مورد تزئین کرده و میوه‌هایی ترجیحا سرخ رنگ، انگور، سیب، به و بالنگ بر سر سفره می‌نهادند.
در این سفره مغزیجات، از جمله بادام، پسته، فندق، گردو، تخمه و نخودچی نیز یافت می‌شده که در کنار نانی مخصوص از آمیختن آرد هفت نوع غله و حبوبات شامل گندم، جو، برنج، نخود، عدس، ماش و ارزن پخت قرار داده می‌شدند. همچنین نوشیدنی از عصاره گیاه "هوم" که با آب یا شیر رقیق شده به همراه جام آتش، شکر، شیرینی، خوردنی‌های محلی و بوی‌های خوش مانند گلاب مشاعات این سفره بوده‌اند.
پس از خوردن و آشامیدن، مردم با دسته‌های نوازندگان و خنیاگران به رقص‌های گروهی و پایکوبی می‌پرداخته‌اند و گیاهانی خوشبو و معطر چون اسپند و عنبر و گیاهانی چون هوم را که سبب شعله کشیدن آتش می‌شده به شعله‌های جام آتش انداخته و این گونه، آغاز سال نو زراعی و نیز سال نو خود را با شادی و سرور و نیز ستایش میترا جشن می‌گرفته‌اند. در سالیان اخیر نیز برخی از مردم ایران خصوصا زرتشتیان تلاش کرده‌اند که مراسمی در یادبود این جشن باستانی که تقریبا در ایران رو به فراموشی است، در کشور برگزار نمایند.
یادداشت از مریم زمانی، خبرنگار ایمنا
نظر شما