مجتبی ناجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: خوشبختانه روزبه‌روز میزان اقبال عمومی از رشته روانشناسی و هم‌چنین مراجعه به روانشناسان افزایش یافته و در زمینه تربیت نیروهای انسانی متخصص نیز پیشرفت‌های بسیاری صورت گرفته است.
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه از نظر تحصیلات آکادمیک بسیاری از دانشگاه‌ها در تاسیس و گسترش رشته روانشناسی گام‌های بزرگی برداشته‌اند، افزود: مراکز مشاوره و خدمات روانشناسی هر روز در حال توسعه است و در استان اصفهان نیز حدود ۲۰۰ مرکز مشاوره در حال فعالیت است.
وی با اشاره به افزایش آگاهی‌های عمومی نسبت به خدمات روانشناختی، تصریح کرد: پیش از این به خدمات روانشناختی به عنوان یک "اَنگ اجتماعی" یا "استیگما" نگاه می‌شد و مردم از اینکه به عنوان کسی شناخته شوند که دچار اختلال روانی است و نیاز به خدمات مشاوره دارد، پرهیز می‌کردند اما امروزه این موضوع کمرنگ شده و مردم به راحتی به مراکز مشاوره مراجعه می‌کنند.
این روانشناس بالینی با بیان اینکه امروزه مردم از اینکه بگویند از نظر روانی، ارتباطی و شخصیتی نیازمند خدمات مشاوره‌ای هستند ابایی ندارند، گفت: جامعه این موضوع را پذیرفته که در یک زندگی طبیعی ممکن است نابسامانی‌ها و ناهنجاری‌های روانی وجود داشته باشد و اینکه در سال‌های اخیر مشکلات و اختلالات ابراز و برای اصلاح آن اقدام می‌شود، یک پیشرفت است.
منشا فردی در بروز آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی
ناجی با بیان اینکه روانشناسی بیش از همه از بُعد فردی به مسایل اجتماعی و بیماری‌ها توجه می‌کند، افزود: روانشناسی عمدتا مسبب مسایل جامعه را فرد می‌داند و به همین دلیل در تمام دنیا و از جمله در ایران زمینه رشد و شکوفایی آن بیشتر است چرا که برخلاف برخی رشته‌ها مانند جامعه‌شناسی که نگاه آن از منظر اجتماعی و نهادهای اجتماعی است و بیشتر ساختارهای اجتماعی را دنبال می‌کند، این علم ساختارهای فردی را دنبال می‌کند.
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان با تاکید بر تاثیر بیشتر عملکرد فردی در این علم، تصریح کرد: روانشناسی در بروز آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی، منشا فردی و خانوادگی را مهم می‌داند و به بررسی آنها می‌پردازد.
ناجی ادامه داد: امروز اطلاعات عموم مردم درباره اختلالات روانی به حدی افزایش پیدا کرده که مردم به خوبی بیماری‌های روانی را می‌شناسند و میزان اطلاعات آنها و حتی افراد غیرحرفه‌ای نیز در این زمینه افزایش داشته است.
این روانشناس بالینی با اشاره به شاخه‌های متعدد روانشناسی افزود: هر یک از این شاخه‌ها در جامعه گسترش پیدا کرده است، برای مثال روانشناسی صنعتی و سازمانی در بازاریابی اجتماعی به منظور عرضه محصولات و خدمات و ارزیابی وضعیت روحی و روانی نیروی انسانی در تولید توسعه داشته است و از سوی دیگر روانشناسی کودک تا حد بسیاری رشد داشته به طوری که در استان اصفهان هم بیش از ۸۰۰ مهدکودک تحت نظارت بهزیستی فعال هستند که با به کارگیری نیروهای روانشناس کودک به ارایه خدمات در این زمینه می‌پردازند.
ناجی با ابراز تاسف از پایین بودن اولویت خدمات مشاوره در سبد هزینه خانواده، تصریح کرد: متاسفانه هزینه مشاوره و خدمات روانشناسی در اولویت اول خانواده‌ها نیست و مانند هزینه‌هایی که در سلامت جسمی می‌شود ضرورت آن احساس نشده است، در حالی که در تحقیقات اخیر ۶۰ درصد مشکلات جسمانی افراد را به اختلالات روانی مرتبط دانسته‌اند.
وی با تاکید بر وجود ریشه‌های روانی در بسیاری از بیماری‌های جسمی، گفت: بسیاری از مشکلاتی که افراد پیدا می‌کنند اگرچه ظاهر روانی ندارد اما زیرساخت روانی دارد، برای مثال فردی که به تشکیل خانواده اقدام می‌کند اما دچار تنش‌های زناشویی می‌شود یا در پیدا کردن شغل و یا در ارتباطات کاری خود موفق نیست زمانی که در این مشکلات واکاوی صورت می‌گیرد مسایل روانی را ریشه بسیاری از معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی افراد می‌دانند.
چرا زنان بیشتر به روانشناس مراجعه می کنند؟
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان در خصوص دلیل استفاده بیشتر زنان از خدمات مشاوره‌ای، گفت: اینکه زنان بیشتر از مشاوره و خدمات روانشناسی استقبال می‌کنند به هیچ وجه به دلیل بیشتر بودن مشکلات آنان نیست و تنها دلیل آن این است که زنان نه تنها باید به ترمیم و تقویت وضعیت روحی خود بپردازند بلکه باید وضعیت روحی دیگر افراد خانواده ازجمله همسر و فرزندان را نیز رصد کنند و به همین دلیل زنان اهمیت و ضرورت ارتقای روانی را بیشتر احساس می‌کنند و حتی ممکن است بسیاری از مراجعات زنان به مراکز مشاوره برای مرتفع ساختن مشکل همسر، کودک یا نوجوان آنها باشد.
این روانشناس با رد این نظر که روانشناسی یک علم لوکس و فانتزی است، اظهار کرد: قطعا این امر نظر درستی نیست و در این صورت از یک زاویه به آن نگاه شده است، در صورتی که برای ارتقای سلامت روانی و وضعیت روحی و خلقی افراد همیشه باید تلاش کنیم تا افراد جامعه دچار تنش، عصبانیت و افسردگی نشوند.
ناجی با تاکید بر اینکه روانشناسی مخصوص گروه یا طبقه یا جنس خاصی نیست، افزود: قطعا علاوه بر زنان، مردان نیز به این خدمات نیاز دارند و مشاوره و روانشناسی مخصوص افراد مرفه نیست بلکه تمام اقشار جامعه چه فقیر و چه غنی با مشکلات روانشناختی روبرو هستند و این یک امر طبیعی است.
وی با اشاره به شیوع اختلالات روانی در تمام دنیا، تصریح کرد: با توجه به صنعتی شدن و مشکلات جوامع نوین، بین یک سوم تا یک چهارم دنیا دچار اختلالات روانی هستند و آمار ایران در اختلالات روانی کمتر از متوسط جهانی است و در ایران چیزی حدود ۲۳ تا ۲۵ درصد جامعه از اختلالات روانی رنج می‌برند که باید ساختارهای لازم برای درمان آنها ایجاد شود.
ناجی با تاکید بر نقش مهم خدمات مشاوره‌ای در سلامت جامعه، تاکید کرد: از آنجا که خدمات مشاوره‌ای بعد از خدمات دندانپزشکی از گران ترین درمان‌ها است بنابراین باید برای ایجاد زیرساخت‌های لازم به منظور قرار گرفتن این خدمات، تحت پوشش بیمه‌ها تلاش شود که متاسفانه هنوز این امر محقق نشده است.
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان با اشاره به فعالیت ۲۰۰ مرکز مشاوره در سطح استان اصفهان، گفت: آمار اعلام شده ازسوی انجمن روانشناسی از فعالیت دوهزار روانشناس در استان حکایت دارد که قطعا همه آنها در حیطه بالینی فعال نیستند بلکه بخشی از آنها در حوزه آموزش فعال هستند و تنها بخشی از آنها در مشاوره و خدمات بالینی فعالیت دارند، هم‌چنین در ۲۰۰ مرکز خدمات مشاوره‌ای تحت پوشش بهزیستی در استان نیز به طور میانگین بیش از ۶۰۰ مشاور در حال ارایه خدمات هستند.
نظر شما