به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از وظایف کلیه ها بیرون راندن مواد زاید از طریق ادرار است، اما کلیه عملکردهای مهم دیگری مانند تنظیم سدیم، پتاسیم و کلسیم بدن را نیز به عهده دارد، همچنین هورمون های اصلی مانند هورمون محرک خونسازی نیز در کلیه ساخته می شود و برخی از هورمون ها مانند ویتامین D در کلیه فعال می شود.
بیماری کلیوی تا مدت ها بی علامت است، یعنی پیش از ایجاد هر گونه شکایت، موجب تخریب قسمت عمده ای از فعالیت و عملکرد کلیه می شود. اما با انجام آزمایش های ساده و ارزان ادرار و خون می توان این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد. بیماری کلیه انواع و علل متفاوتی دارد که میتوان آنها را به سه دسته ارثی، مادرزادی یا اکتسابی تقسیم کرد، در واقع بیماریهای کلیوی به اختلالهایی گفته میشود که به کلیهها یعنی دو اندامی آسیب میزند که هورمونهای معینی را تولید و میزان مواد شیمیایی را در خون تنظیم میکنند.
آنچه در زیر می خوانید گفتوگوی خبرنگار ایمنا با فیروزه معین زاده، فوق تخصص نفرولوژی، درباره بیماری های کلیه و علائم تشخیصی آن است.
کلیه در کدام قسمت بدن قرار دارد؟
دو کلیه دو عضو داخلی بدن است که در دو طرف ستون مهره ها قرار گرفته و دارای طولی حدود ۱۲ سانتی متر و عرض شش سانتی متر است و از طریق دو لوله به مثانه راه پیدا می کنند و از طریق آن ادرار دفع می شود.
فعالیت کلیه در بدن چیست؟
کلیه ها مواد زائدی که به دنبال سوختوساز در بدن به وجود می آید را به صورت ادرار خارج می کند، اما عملکردهای مهم دیگری مانند تنظیم سدیم، پتاسیم و کلسیم بدن نیز از دیگر وظایف کلیه است؛ ضمن اینکه کلیه ها تنظیم اسیدتیه بدن را نیز به عهده دارند تا بدن حالت طبیعی داشته و از حالت اسیدی و قلیای دور باشد. همچنین هورمون های اصلی مانند هورمون محرک خونسازی نیز در کلیه ساخته می شود و حتی برخی از هورمون ها مانند ویتامین D در کلیه فعال می شود.
بیماری های شایع کلیه چیست؟
عفونت ادراری به خصوص در بانوان، سنگ کلیه و نارسایی های کلیه از جمله بیماریهای شایع کلیه است که بررسی های لازم در مورد این بیماری ها باید زیر نظر پزشک انجام شود تا بیمار بهبود یابد.
نارسایی کلیه چیست؟
نارسایی کلیه بیماری خطرناکی است که بر کاهش کیفیت زندگی فرد بسیار اثر گذار است که این بیماری به دو بخش حاد و مزمن تقسیم بندی می شود. افراد به دلیل مصرف دارو، مواد شیمیایی، خونریزی و از دست دادن مقدار زیادی از آب بدن به نارسایی حاد کلیه مبتلا می شوند که نشانه های این نوع بیماری حالت تهوع و بی اشتهایی است، ضمن اینکه راه های تشخیصی این نوع بیماری، آزمایش خون است.
در نارسایی مزمن کلیه، زمانی که فرد به بیماری هایی مانند دیابت یا فشار خون مبتلا شده است به تدریج عملکرد کلیه در این فرد کاهش می یابد بنابراین افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند اصولا پریده رنگ هستند و افزایش وزن پیدا می کنند که باید زیر نظر پزشک درمان شود و گاهی ممکن است در مورد آنها دیالیز یا پیوند کلیه انجام شود.
راهکارهای درمان نارسایی کلیه چیست؟
بیمارانی که به نارسایی حاد کلیه مبتلا شده اند باید عامل زمینهای آن توسط پزشک تشخیص داده و از بین برود، به طور مثال در صورتی که آب بدن بیمار کم شده باشد باید آبرسانی به بدن او انجام شود و یا اگر با استفاده از دارو به این بیماری مبتلا شده باشد باید اثر داروی مصرفی از بین برود، اگر بیمار با استفاده از این روش ها بهبود نیافت و بیماری علامتدار شد انجام دیالیز لازم است.
عفونت اداری چیست؟
به دلیل اینکه مجاری ادراری خانم ها نسبت به آقایان کوتاهتر است بیشتر به عفونت اداری مبتلا می شوند. نشانه های عفونت اداری در افراد شامل سوزش ادرار، تکرر ادرار، تیره شدن رنگ ادرار و درد در ناحیه تحتانی شکم است و اگر عفونت اداری شدید باشد بیمار احساس درد در کلیه دارد و ممکن است به عفونت کلیه مبتلا شده باشد.
عفونت ادراری بسیار آزار دهنده است و اگر درمان نشود به کلیه آسیب وارد می کند، بنابراین بیماران باید برای بهبود خود زیرنظر پزشک دارو مصرف کنند، ضمن اینکه افراد برای پیشگیری از مبتلا شدن به این بیماری باید بهداشت خود را رعایت کنند و اگر فرد، بیماری زمینه ای مانند سنگ کلیه و مجاری ادرای نداشته باشد به واسطه درمان های پزشکی بهبود می یابد البته دوره درمانی افراد با یکدیگر متفاوت است.
علت ایجاد سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه در آقایان نسبت به خانم ها شایعتر است. سنگ کلیه می تواند علامتدار یا بدون علامت باشد؛ افرادی که به سنگ کلیه علامت دار مبتلا می شوند دردهای شدیدی از ناحیه کلیه تا مجرای ادراری حس می کنند، همچنین دردهای این بیماران با استفراغ همراه است و بیمار به دلیل شدت درد اصلا آرام و قرار ندارد و به صورت مداوم حرکت می کند. از جمله دیگر عوامل ایجاد سنگ کلیه، بیماری های ژنتیکی و یا رژیم غذایی است بهخصوص رژیم غذایی که کلسیم و پروتئین های بسیاری دارد می توانند باعث ایجاد سنگ در کلیه افراد شود.
نوشیدن مواد الکلی در بهبود سنگ کلیه موثر است؟
مشروبات و نوشیدنیهای گازدار هیچ اثری بر روی دفع سنگ کلیه ندارد و این افراد باید با استفاده از داروهایی که توسط پزشک تجویز می شود و برای بهبودی بیمار بسیار موثر است، استفاده کنند.
چه زمانی برای درمان سنگ کلیه عمل جراحی لازم است؟
زمانی که سنگ کلیه ایجاد می شود باید اندازه و محل قرار گرفتن سنگ را درنظر گرفت تا شیوههای درمانی آن توسط پزشک به بیمار ارایه شود. غالبا سنگ هایی که کمتراز چهار میلیمتر است، دفع می شود که البته با درد همراه است که در این بین همچنین سنگ هایی که بین چهار تا ۱۰ میلیمتر باشد با استفاده دارو کوچک و دفع می شود اما زمانی که سنگ کلیه بزرگ و حالت شاخ گوزن پیدا می کند نیاز به عمل جراحی دارد.
نوشیدن آب برای بیماران مبتلا به سنگ کلیه تا چه اندازه مفید است؟
اگر کارکرد کلیه مناسب و به دلیل ایجاد سنگ کلیه دچار نارسایی نشده باشد هرچه فرد آب بیشتری بنوشد مناسب تر است، بنابراین فرد سالمی که سنگ کلیه دارد باید به قدری آب استفاده کند تا رنگ ادرار او به آب شبیه شود؛ ضمن اینکه بیمار باید در طول شبانه روز بهخصوص شبها قبل از خواب آب زیادی بنوشد به گونهای که شب در طول خواب بیدار شده و به دستشویی برود، حتی این افراد بعد از هربار دستشویی باید دوبار آب بنوشند تا علاوه بر افزایش ادرار، رنگ ادار نیز شفاف شود.
همچنین ورزش نیز بسیار مناسب است و باید همه افراد ورزش های منظم را در برنامه روزانه خود قرار دهند، اما برخی از بیماران باید ورزش را زیر نظر پزشک خود انجام دهند، ضمن اینکه افراد باید از خوردن سم سفید نمک و غذاهای فست فود خودداری کنند تا از بدنی شاداب و سالم برخوردار باشند.
نظر شما