به گزارش خبرنگار ایمنا، حمیدرضا طراوت در نشست تخصصی "مترو اصفهان و حفاظت از آثار میراث فرهنگی و جهانی" که در حاشیه نمایشگاه حمل و نقل پاک برگزار شد با بیان اینکه اقدامات مورد نیاز حفظ آثار تاریخی که بر عهده سازمان قطار شهری قرار دارد، انجام شده است، اظهار کرد: اکثر شهرهای تاریخی جهان مثل رم، بارسلونا، پاریس، دارای خطوط گسترده مترو هستند و اگر این شهرها بیشتر از اصفهان آثار تاریخی نداشته باشند، کمتر هم ندارند.
وی افزود: مهم‌ترین نکته‌ای که همیشه از سوی برخی افراد مطرح می‌شود این است که شاید نوع خاک، ساختمان و برخی موارد دیگر در این شهرها با شهر اصفهان متفاوت باشد و یا اینکه شرایط اجرایی در این شهرها امکان‌پذیر باشد اما در اصفهان امکان اجرا وجود نداشته باشد.
مدیر تحقیق و توسعه و مشاور امور میراث فرهنگی سازمان قطار شهری اصفهان ادامه داد: شهرهای رم، بارسلونا، پاریس از لحاظ جنس خاک و مصالح به کار رفته در قطار شهری مقاومت زیادی داشته و نمونه‌های آن‌ها را می‌توان در اصفهان پیدا کرد. به طور مثال خاک شهر رم خیلی ضعیف‌تر از خاک اصفهان است اما با این وجود این شهرها حدود هفت یا هشت خط مترو دارد و یکی از مهم‌ترین خطوط مترو شهر رم خط سه این شهر است که که از نزدیک ۱۱ اثر باستانی این شهر می‌گذرد.
وی افزود: رم نزدیک به ۲۰ سال در حال احداث خط سه است و با مشکلاتی که ما مواجه هستیم آن‌ها هم روبه‌رو هستند.
اقدامات حوزه احداث قطار شهری تاییدیه میراث را دارد
وی گفت: خطوط مترو استانبول نیز از نزدیک آثار تاریخی این شهر می‌گذرد و مدت ۱۰ سال است که قطار شهری استانبول به اتکای نیروهای متخصص امریکایی و اروپایی احداث شده است.
طراوت با اشاره به مهم‌ترین اقدامات انجام شده توسط میراث و قطار شهری خاطرنشان کرد: نقشه راه نوشته شده است و کمیته ای پنج نفره متشکل از سه کارشناس از میراث فرهنگی، یک کارشناس از استانداری و یک کارشناس از شهرداری تشکیل شده و قرار است که هر اقدامی در چهارباغ انجام می گیرد به این کمیته پنج نفره ارجاع شود تا پس از بررسی‌های فنی به تایید برسانند. ضمن اینکه ۱۷ نفر از مسوولان کشور نقشه راه را امضا کرده و کمیته پنج نفره را تایید کرده‌اند.
وی افزود: هر اقدامی که از سال ۹۳ تا کنون در حوزه احداث قطار شهری به انجام رسیده است بدون استثنا تاییدیه میراث فرهنگی کشور و استان را دارد.
طراوت تصریح کرد: همچنین هر اقدامی که در ایستگاه امام حسین(ع) و انقلاب انجام شده به صورت ۲۴ ساعته زیر نظر کارشناسان میراث فرهنگی بوده است. در مجموع قبل از شروع هر اقدامی عملیات اجرایی باستان‌شناسی صورت گرفته است و می‌توان گفت که یکی از بزرگ ترین باستان‌شناسی های شهری در اصفهان انجام شده است.
۹ میلیون تومان برای حفظ میراث تاریخی خط یک چهارباغ
طراوت گفت: تا کنون نزدیک به ۹ میلیارد تومان به صورت مستقیم در خط یک خیابان چهارباغ بابت حفظ آثار میراث فرهنگی هزینه شده است.
وی در مورد یک شایعه مبنی بر اینکه سازمان یونسکو گفته است از خط یک مترو استفاده نکنید، تاکید کرد: مطالعات قطار شهری اصفهان و تعیین مسیر خطوط، با همکاری سازمان ملل تحت عنوان "UNDP" برنامه توسعه سازمان ملل، انجام شده است. سازمان با همکاری استانداری اصفهان طراحی خطوط مترو اصفهان را انجام داده‌اند. خطوط مترو اصفهان توسط شرکتی زیرنظر سازمان ملل انجام شده است.
مشاور امور میراث فرهنگی سازمان قطار شهری اصفهان گفت: نوع فرش به کار برده شده تمامی ارتعاشات را تا سطح استاندارد پایین آورده و به یک سوم حد مجاز رسانده است. باستان‌شناسان در ایستگاه امام حسین(ع) آبراهه تاریخی را حین عملیات اجرایی پیدا کردند که این آبراهه طبق آخرین استانداردها حفظ شد و در حال برنامه‌ریزی هستیم تا به صورت حضوری یا از طریق تلویزیون قابل بازدید باشد.
طراوت ادامه داد: از آنجایی که عملیات های باستان‌شناسی بسیاری در مرکز شهر انجام شد به درخواست میراث فرهنگی پایه‌های کاخ جهان نما که خارج از ایستگاه مترو بود شناسایی و حفظ شد و در حال حاصر به‌صورت سایت موزه شهری نگهداری می‌شود.
سیستم آنلاین مستمر برای تنظیم ارتعاشات بلندمدت
طراوت گفت: برای اطمینان از سیستمی که ادعا شده ارتعاشات را کنترل می‌کند. ارتعاشات طی چندین مرحله سنجیده شده است و همه مراحل ارتعاشات زیر حد مجاز بوده است، اما مساله‌ای که اهمیت دارد، ارتعاشات در بلند مدت است. سیستم آنلاین مستمر برای این منظور است که نشان دهیم اگر پنج سال آینده خطوط مترو استهلاک پیدا کرد این سیستم آنلاین هشدار دهد.
مدیر تحقیق و توسعه و مشاور امور میراث فرهنگی سازمان قطار شهری اصفهان در خصوص اینکه قظار شهری چگونه از کنار سی‌وسه پل رد شده است، تصریح کرد: اشتباه و تصوری که همه افراد دارند این است که قطار شهری در خیابان چهارباغ به صورت مستقیم از زیر سی‌وسه پل رد شده است اما چنین نیست. در واقع مترو سی‌وسه پل را دور زده است و با نزدیک‌ترین فاصله که در پایه جنوبی است ۴۰ متر فاصله دارد و با قسمت مرکزی سی‌وسه پل نزدیک ۹۰ تا ۱۰۰ متر فاصله دارد. میراث فرهنگی در مطالعاتی که داشته درخواست کرد فاصلۀ تونل تا سی‌وسه پل ۲۶ متر باشد در حالی که این فاصله ۴۰ متر شده است.
وی در مورد ترک‌های سی‌وسه‌پل اظهار کرد: ترک‌ها ناشی از مترو نیست بلکه ناشی از بتونی است که ۴۰ سال گذشته بر روی سی‌وسه پل اجرا شده است و در اصل درزهای انبساط و انقباض است و ترک نیست و برای عبور ماشین‌ها و کامیون مقاوم‌سازی شده است.
تایید نحوه اجرا و عملیات تونل خط یک مترو از سوی یونسکو
طراوت خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۱۳ هیاتی از ایکوموس به نمایندگی از یونسکو به ایران آمد و تمام موارد قطار شهری را بررسی کردند. طبق گزارشات هیات ارزیابی صراحتاً نحوه اجرا و عملیات تونل خط یک در محور چهارباغ تأیید شده و تمام مواردی که مدنظر داشته‌اند در این خط اجرا شده است و گزارشی به یونسکو ارایه و سپس به تصویب رسید و خط یک قطار شهری در سال ۲۰۱۳ از دستور کار یونسکو خارج شده است.
وی افزود: سال ۲۰۱۳ به دلیل دغدغه‌ها و تجاربی که بر روی خط یک مترو داشتیم یونسکو درخواست کرد که در مورد خط دو نیز بررسی‌های لازم انجام و گزارشات به یونسکو ارایه شود. در برنامه‌ریزی‌هایی که برای خط ۲ انجام شد از کارشناسان ایکوموس و از مسوول سازه‌های تاریخی دعوت کردیم تا به عنوان نهاد عالی، اتفاقات انجام شده را بررسی کنند.
خط دو مترو میدان امام(ره) را دور زد
مشاور امور میراث فرهنگی سازمان قطار شهری اصفهان افزود: در سال ۲۰۱۵ گزارشی تهیه و به کمیته میراث جهانی یونسکو ارجاع داده شد که بر اساس آن مسیر خط ۲ مترو دقیقاً از زیر میدان نقش جهان رد می‌شد و به تأیید یونسکو رسید اما باتوجه به اینکه ممکن بود عملیات باستان‌شناسی، مقاوم‌سازی آثار تاریخی و معضلات فرهنگی در این میدان به وجود آید و عملیات احداث خط ۲ مترو به دلیل اقدامات باستان شناسی حدود هفت سال به تأخیر بیفتد بنابراین تصمیم گرفته شد که خط ۲ مترو، میدان امام(ره) را دور بزند و برخلاف تأییدیه یونسکو برای عبور خط ۲ مترو از زیر میدان امام(ره) اما به دلیل طولانی شدن پروژه و افزایش هزینه‌ها ترجیح داده شد میدان امام(ره) را دور بزنیم.
طراوت در مورد سنگفرش‌های تاریخی در ایستگاه‌های مترو، تصریح کرد: سنگفرش‌ها به صورت کامل حفظ، نگهداری و شماره‌گذاری شده است و زمانی که تمامی ایستگاه‌ها به بهره‌برداری برسد سنگفرش‌ها در جای خود به صورت سایت موزه در معرض نمایش عموم قرار داده می‌شود.
نظر شما