به گزارش ایمنا، اعضای این هیئت که همگی جزء اهالی فرهنگ آلمان بودند و در دسته‌های فرهنگی مختلفی ازجمله فعالان حوزه معماری، شهرسازی، موسیقی و فلسفه فعالیت داشتند، ضمن بازدید از اماکن مختلف اصفهان ازجمله عالی‌قاپو، میدان نقش‌جهان و حمام علی‌قلی آقا به بررسی و تفحص در فرهنگ غنی اصفهان پرداختند.
ازجمله اعضای این هیئت آلمانی، بانوی معمار آلمانی، «آریانا اشنوت ولک» بود که اظهارنظرها و صحبت‌هایش در خصوص معماری اصفهان، حاکی از شگفت‌زدگی وی از آثار و اماکن تاریخی این شهر بود. این معمار آلمانی، پیش از پایان بازدید از اصفهان و سفر به وین، در گفت‌وگویی با خبرنگار ایمنا به ابراز عقایدش در خصوص معماری اصفهان پرداخت و به سؤالاتی در این زمینه پاسخ گفت.
سفر خود به اصفهان را چگونه توصیف می‌کنید؟
پیش از هر چیز باید بگویم که قطعاً شگفت‌زده شدم. این بار اول نیست که من از این شهر تاریخی دیدار می‌کنم. پیش‌ازاین نیز در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۲ این فرصت برای من حاصل‌شده بود، اما این موضوع، ذره‌ای از شگفت‌زدگی من نسبت به دیدن دوباره معماری اصفهان نمی‌کاهد.
از کدام‌یک از ابنیه تاریخی اصفهان دیدن کردید؟
نسبت به فرصت محدودی که داشتیم، توانستیم از میدان نقش‌جهان، عالی‌قاپو و حمام علی‌قلی آقا دیدن کنیم. البته من جدای از گروه دوستانم در طول این چند روز موفق شدم سه بار از میدان نقش‌جهان دیدن کنم و هنوز هم احساس می‌کنم این بازدیدها برای پی بردن به عظمت ساختار این مکان تاریخی به‌هیچ‌روی کافی نیست. درک ظرایفی که در فرم معماری و ساختار این میدان به‌کاررفته، بدون شک احتیاج به اطلاع از پیشینه تاریخی مردم ایران و آداب‌ورسوم آن‌ها دارد و نیازمند تحقیقات و تفحص‌های بسیاری است.
چه چیز در خصوص میدان نقش‌جهان بیشتر برای شما جلب‌توجه می‌کند؟
فضای ارتباطی، چیزی که معماری و شهرسازی آلمان در دهه اخیر، بیشتر از همیشه سعی در تمرکز بر آن دارد.
در خصوص فضای ارتباطی بیشتر توضیح دهید.
فرم و پردازش میدان نقش‌جهان به‌گونه‌ای است که قابلیت برقراری ارتباط اقشار مختلف جامعه را به حداکثر می‌رساند. این قابلیت تا حدی مربوط به وجود بازار و اصطلاحاً فضای تجارتی میدان است، اما چیزی که بسیار جلب‌توجه می‌کند، وجود مردم از اقشار و طبقات مختلف با توانایی‌های مالی گوناگون در کنار یکدیگر است. درواقع شهرسازی و مقوله طبقات شهری به سمتی رفته که ارتباط طبقات شهری حضور فیزیکی افراد را در کنار یکدیگر را کاهش می‌دهد، مثلاً یک قسمت از شهر به طبقه مرفه تعلق دارد و قسمت دیگر به گروه‌های پایین جامعه. این ویژگی، باعث دور شدن طبقات جامعه از همدیگر و دامن زدن به شکاف طبقاتی در میان مردم می‌شود. حال آن‌که ظرایف معماری نقش‌جهان و زیبایی آن تا حدی است که اقشار مختلف را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد و باعث می‌شود نسبت به یکدیگر، شناخت بهتری پیدا کنند و ازلحاظ روانی به یکدیگر نزدیک‌تر شوند.
آیا در بازدیدهای اخیرتان از میدان نقش‌جهان، چیز جدیدی نسبت به بازدیدهای قبلی توجه شما را جلب کرد؟
به‌طورکلی با هر بار بازدید از نقش‌جهان، به یادداشت‌برداری و ثبت ظرایف بیشتری از این میدان می‌پردازم، اما چیزی که این بار توجه مرا بیشتر جلب کرد، نه خود میدان، بلکه نحوه مدیریت میدان نقش‌جهان بود. یکی از مسائلی که در بازدیدهای قبلی بسیار مرا آزرده می‌کرد، اجازه عبور و مرور خودروهای سواری بود. این اقدام می‌توانست در صورت تکرار، آسیب‌های غیرقابل‌انکاری به این سرمایه جهانی وارد کند. سوای از این‌که این عبور و مرورها، بازدید از میدان را برای گردشگران ایرانی و خارجی با مشکل روبه‌رو می‌کرد. در بازدید اخیرم از میدان متوجه شدم که اجازه این عبور و مرورها لغو شده و از این اقدام بسیار خرسند شدم، چراکه نقش‌جهان علاوه بر این‌که یک سرمایه برای ایران و ایرانیان است، سرمایه‌ای جهانی است و نگهداری صحیح از آن نیز یک وظیفه‌ای جهانی است.
آیا در خصوص معماری شهری اصفهان در سطح عام، نظری دارید؟
تخصص اصلی من، مربوط به مطالعات معماری شهری است و آنچه در معماری اصفهان در سطح کلان، نظر مرا به خود جلب می‌کند، چشم‌پوشی از فرهنگ ملی و روح معماری اصفهان در ساختمان‌سازی شهری است. احتیاج چندانی به مطالعات در حوزه معماری نیست تا بتوان گفت بسیاری از خانه‌ها و مجتمع‌های تجاری که در سطح شهر قرارگرفته‌اند، هیچ سنخیتی با محیط اطراف خود ندارند و بر اساس استانداردهای صحیح شهرسازی ساخته نشده‌اند. این مسئله نگران‌کننده، نیازمند رسیدگی مسئولان مربوط در این حوزه است.
آیا برای رفع این مشکل پیشنهادی دارید؟
رجوع به استانداردهای به‌روز معماری شهری درزمینه طراحی، زیرساخت و مصالح می‌تواند کارساز باشد، اما پیشنهاد اصلی من برای معماران و سازندگان در اصفهان دقت و تمرکز بیشتر بر اماکن تاریخی شهر و استخراج روح و مفهوم معماری اصفهان از میان نقش و نگار آن‌ها است.
نظر شما