به گزارش ایمنا، شهرداریها در دنیا متفاوت از شهرداری‌های ایران، تمام فعالیت‌های خدماتی نظیر انشعابات آب، برق، مخابرات و گردشگری را نیز به عهده دارند. واگذاری همه خدمات به شهرداری این امکان را ایجاد می‌کند که شهرداریها به منابع پایدار درآمدی دسترسی پیدا کنند، درآمدهایی که بتوانند برای پیشبرد اهداف توسعه شهری و شاخص‌های رفاه اجتماعی هزینه کنند. با این حال منابع مالی که هم‌اکنون به شهرداری اختصاص داده شده ناپایدار و ناشی از خرید و فروش ملک یا ساخت و ساز است، بنابراین تغییرات شهری بر روی آن اثر خواهد داشت، از سوی دیگر منابع مالی اختصاص داده شده متناسب با انتظاراتی که از این نهاد وجود دارد، نیست. در این میان لایحه درآمدهای پایدار به عنوان راهکار اساسی برای تامین منابع مالی شهرداریها سال‌ها است که مطرح شده اما مسکوت مانده است. مدیریت شهر در دوره جدید قصد دارد با حرکت به سمت توسعه پایدار، درآمدهای پایدار را برای خود رقم بزند. موضوعی که به گفته شهردار اصفهان از طریق مشارکت با بخش خصوصی در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری، مدیریت کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری محقق خواهد شد.
طی سال های مختلف، قوانین پراکنده ای به منظور کسب درآمدهای شهری تدوین شده تا تعیین کننده منابع خاصی برای تامین منابع مالی شهرداریها باشد در حالی که شهرداری ها برای تامین منابع مالی خود به درآمدهای پایدار نیاز دارند. در کشورهای توسعه یافته با توجه به اینکه دولت و زیرمجموعه های آن، صندوق‌های بیمه و نهادهای محلی، ساختار بخش عمومی جامعه را تشکیل می‌دهند، مالیات به عنوان یک منبع درآمد پایدار برای این بخش در نظر گرفته می‌شود، این در حالی است که هر قسمت از بخش‌های عمومی ایران، هزینه‌های خاصی در مقابل ارائه خدمات دریافت می‌کند.
در سال های اخیر با رکود بخش مسکن و کارهای عمرانی شهری، درآمد شهرداری ها که اغلب ناشی از تراکم فروشی و صدور پروانه های ساختمانی بود، به شدت کاهش یافت. پیامدهای این رکود به قدری ملموس بود که برخی از شهرداری ها حتی قادر به پرداخت حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان خود نیز نشدند و مشاهده شد که در برخی موارد کارگران خواستار فروش ماشین آلات شهری برای پرداخت مطالبات خود بودند به دلیل نبود قانون مشخصی برای کسب درآمدهای پایدار و حاکم شدن رکود بر اقتصاد به ویژه در بخش ساخت و ساز که عمده درآمد شهرداریها از این بستر تامین می شد، شهرداریها ناگزیر از حرکت و ایجاد زمینه هایی برای جذب درآمدهای پایدار شدند.
شهرداری اصفهان نیز با تاکید بر دوری از درآمد ناشی از تراکم فروشی، قصد دارد شهر را با مشارکت بخش خصوصی و کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری اداره کند. شهردار اصفهان در توضیح چگونگی تحقق درآمدهای پایدار، توسعه پایدار شهر را مسیر رسیدن به درآمدهای پایدار به عنوان یک هدف اصلی مورد توجه مدیریت شهری عنوان می کند.
قدرت الله نوروزی معتقد است: کسب درآمدهای پایدار نباید به قیمت تخریب زندگی آیندگان تمام شود در نتیجه تاکید می کند که شهرداری به دنبال تامین منافع مردم در این دوره و تضمین حقوق آنها در آینده است. درآمدی که استمرار و تداوم نداشته باشد، توسعه شهر را به همراه نخواهد داشت. از همین رو مدیریت شهری اصفهان درصدد است از تراکم فروشی به دلیل آنکه درآمد پایداری نیست، فاصله بگیرد.
به گفته نوروزی درآمدهایی همچون عوارض نوسازی، مالیات بر زمین و مستغلات، همچنین درآمدهای حاصل از فروش خدمات، درآمدهای پایدار است و استمرار دارد، اما درآمدهای ناشی از تراکم یا تخلفات ساختمانی و جرائم ماده صد درآمدهای پایداری نیست، بنابراین نمی توان وظیفه اصلی شهرداری را که خدمات رسانی مداوم به مردم است از طریق درآمدهای ناپایدار انجام داد. در کشورهای پیشرفته که مدیریت یکپارچه شهری حاکم است، مردم نقش اصلی را در تامین منابع مورد نیاز برای اداره شهر دارند.
اصفهان نیز قصد دارد در این مسیر، مردم را در جریان فرآیند تدوین، تصویب و نحوه مصرف بودجه قرار دهد تا شهروندان در تامین درآمدهای شهرداری مشارکت کنند. مشارکت به معنای پرداخت به موقع عوارض است و شهروندان باید بدانند با پرداخت این عوارض، شهرداری قادر خواهد بود خدمات دائمی به شهر و شهروندان ارائه کند.
شهردار اصفهان درآمدهای پایدار را راهی برای افزایش کیفیت زندگی مردم و توسعه سرزندگی شهر می داند و تاکید دارد: در راستای توسعه شهر، می‌توان با مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، گام‌های ارزشمندی برداشت در این مسیر ارائه خدمات عمومی به مردم امری مستمر و دائمی است.
به گفته او درآمدهای پایدار در شهر اصفهان رو به افزایش است و در آینده نیز شاهد ارتقا سطح کیفیت زندگی مردم اصفهان خواهیم بود. با توجه به اینکه ارائه خدمات به مردم تعطیل‌بردار نیست، شهرداری ناگزیر به کسب درآمدهای پایدار است تا بتواند شهر را به خوبی اداره کند. تا زمانی که شهرداری کیفیت و کمیت ارائه امکانات و خدمات در سطح شهر را توسعه دهد اما مردم در استفاده از این امکانات عمومی مشارکت نکنند، منابع درآمدی پایدار برای شهر حاصل نمی شود و استقلال مالی شهرداری ها برای ارتقا کیفیت اداره شهر محقق نمی شود.
مهم‌ترین عامل در توسعه پایدار شهر، منابع پایدار شهری است. با این حال چالش های زیادی در وضعیت موجود درآمد شهرداری ها باعث شده که تکلیف شهرداری ها به خوبی مشخص نباشد. به عنوان نمونه وقتی شهرداری بودجه می خواهد، دولت آن را خودکفا و مستقل می داند و در مقابل برای هر اقدام کوچکی باید از نهادهای دولتی دهها مجوز بگیرد. از این رو تا وضعیت درآمد شهرداری ها روشن نشود، مسائل آنها حل نخواهد شد. طبق مطالعات تجربی و پژوهش های علمی صورت گرفته، مشارکت با بخش خصوصی در احداث پروژه های مدیریت و توسعه شهری و حمل و نقل عمومی، احداث و اجاره مجتمع های تفریحی، توریستی و ورزشی، اقدامات نهادی برای اخذ درصدی از سود سالیانه شرکت های بیمه، معافیت شهرداری ها و سازمان ها و شرکت‌های وابسته به آن از پرداخت مالیات، برقراری عوارض بهینه برای کسب و کارهای جدید اینترنتی و آنلاین، بازیافت زباله های شهری و برقراری سیستم‌های تولید هم‌زمان شهری به همراه تکمیل زنجیره ارزش افزوده در این بخش و اصلاح الگوی مصرف نهاده‌ها در بخش مدیریت شهری برخی از مهم‌ترین کانال‌های ایجاد جریان مالی پایدار برای شهرداریها است از سویی دیگر به دلیل مسکوت ماندن مدیریت واحد شهری در ایران، خود شهرداریها باید نظام و الگوی تامین منابع مالی پایدار برای شهر را طراحی کنند.
دولت نیز باید با پرهیز از تمرکزگرایی، اختیارات و وظایف بیشتری را به شهرداری ها به عنوان حکومت های محلی واگذار کند، تنها در این صورت است که شهرها قادر به اداره خود خواهند بود.
منبع: اصفهان زیبا
نظر شما