مدیریت خطی، برنامه ریزی‌های آب را به بن بست می‌کشاند

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: مدیریت خطی به ویژه در وزارتخانه های جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو برنامه ریزی های حوزه آب کشور را به بن بست می کشاند.

مهدی بصیری در نخستین میز گرد خبرگزاری ایمنا که با موضوع بررسی "طرح آبرسانی بن - بروجن" برگزار شد در ابتدا به سابقه به هم ریختن مدیریت آب در کشور اشاره کرد و گفت: از زمان ریاست جمهوری دوره اصلاحات و به پیشنهاد اردکانیان وزیر فعلی نیرو طرحی تصویب شد که منجر به اختلال و نابسامانی در مدیریت رودخانه‌های کشور شد و در نهایت این طرح با شدت بیشتری توسط محمود احمدی نژاد و در قالب اظهارات وی در سفر به استان چهار محال و بختیاری ادامه یافت؛ به گونه ای که وی به مردم چهار محال و بختیاری اجازه برداشت آب از زاینده رود را داد تا جایی که حتی یک وجب از خاک این استان بدون آب نماند.

بصیری ادامه داد: به این ترتیب، طرحی که سال ۸۳ در دوره خاتمی تصویب شد، در دوره احمدی‌نژاد با این گفته که «یک وجب خاک این استان(چهارمحال و بختیاری) نباید بی‌آب بماند و اگر چیزی اضافه آمد به بقیه استان‌ها بدهند» تثبیت و عملی شد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: یک‌دست صدا ندارد و مسئولان مملکت و استان خیلی متوجه فاجعه به‌هم ریخته شدن مدیریت زاینده‌رود نبودند و این مشکل تنها در کشور ما نیست و اکثر کشورها دستخوش اختلال و نابسامانی خشکی رودخانه‌ها هستند.

وی افزود: در کشوری زندگی می‌کنیم که کمبود آب داریم و اگر قرار باشد آب را تنها یک منطقه برای مصارف خود بردارد به جاهای دیگر نمی‌رسد. بررسی مشکل زاینده رود نیز ‌به صورت موردی کارساز نیست. زاینده‌رود یک سیستم پیوسته از سراب تا تالاب است و نیاز به مدیریت یکپارچه دارد. 

بصیری خاطرنشان کرد: بردن آب به سمت کوهستان‌ها باعث وارد شدن خاک به آب می‌شود و آب اضافی را به رودخانه‌ها می‌ریختند که باعث آلودگی آب می‌شد؛ تشکیل خاک با ارزش سطحی در شرایطی مثل زاگرس ۸۰۰ سال زمان می‌برد. خشکی یکی از عوامل خارج شدن رودخانه از حالت عادی است و عوامل متعدد دیگری را نیز به دنبال دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان تأکید کرد: برای استفاده از آب از کلمه آبخیزداری سوءاستفاده می‌شود و می‌خواهند با آبخیزداری مشکل آب را رفع کنند و آب را از جایی دریغ می‌کنند و به جایی دیگر می‌برند و در معرض تبخیر قرار می‌دهند.

وی ادامه داد: آب در دو جا مصرف می‌شود. بیشترین مصرف آب در تبخیر است که از سطح دریاچه، استخر، رودخانه، سطح کشاورزی و ... تبخیر می‌شود و دیگری از تعریق است که از گیاه انجام می شود و باید سعی کنیم این موارد تنها از گیاه انجام شود و تبخیر را به حداقل برسانیم، اما متأسفانه با پروژه هایی مثل آبیاری بارانی که داریم تبخیر را به حداکثر رسانده‌ایم و بهره‌وری آب را کم کرده‌ایم.

بصیری گفت: مدیریت یکپارچه زاینده رود یا هر رودخانه دیگری که از دست می دهیم تبعات بسیار بالایی دارد و در کشور ما که کم آبی داریم باید تبخیر را به حداقل برسانیم و آب را در حاصلخیزترین زمین ها استفاده و از تلفات در طول مسیر جلوگیری کنیم. وقتی آب نداریم باید صنایع را در شهر کم و از توسعه صنایع در شهرها جلوگیری کنیم. مدیریت کلی کشور در زمینه آب مدیریت خطی وزارت نیرو، کشاورزی و صنعت و معدن است و به محیط زیست توجهی ندارند و اتاق فکر نداریم تا برنامه‌ها را بر اساس توسعه پایدار برسانیم.

این استاد دانشگاه گفت: انسان می‌تواند از دانش دیگران استفاده کند، اما اتفاقات گذشته باید بررسی شود که چرا از تجربه گذشتگان استفاده نمی‌کنیم.

بی‌توجهی استانداران یزد و چهارمحال و بختیاری به مصوبات شورای عالی آب

همچنین حیدرعلی عابدی، نماینده مردم اصفهان در مجلس در این نشست، اظهار کرد: برگزاری این میزگردها روش خوبی برای موشکافی و ارزیابی مسائل است و امیدواریم استمرار داشته باشد.

وی با اشاره به صحبت‌های بصیری و تائید آنها، گفت: تصور کنید قبل از اینکه سد زاینده رود ایجاد شده باشد چه اتفاقاتی در این حوزه رخ می داد؟ قبل از احداث این سد سیل و برف های زیادی را از نقطه سرآب تا پایاب جاری می شد و این سیل ها نهایتا وارد گاوخونی می شده است، جاری شدن سیل ها گرچه تخریب هایی داشته اما باعث می شد تا بسیاری از اراضی سیراب شود، از این رو چاه های شرق اصفهان پُر می شد و اکنون با وجود سد زاینده رود باز هم اراضی شرق اصفهان خشک است.

عابدی اضافه کرد: زمانی که در مجلس بر احداث سد صحبت می شد به وزارت نیرو گفتیم ما مصوبات شورای عالی آب را قبول می کنیم در صورتی که نباید این مصوبات را قبول کنیم! اکنون ما نمایندگان مجلس اصفهان به دنبال دولت هستیم و می گوییم مصوباتی که تصویب کرده اید را اجرایی کنید، در حالی که استاندار چهار محال و بختیاری و یزد نسبت به این مصوبات بی توجه بوده اند اما اصفهان این مسائل را جدی گرفته است.

تغییر مرزهای جغرافیایی برای دسترسی به آب زاینده رود

وی افزود: تنها موضوعی که می تواند شرایط قابل قبولی را برای ما ایجاد کند این است که مدیریت مناسبی بر زاینده رود داشته باشیم، استان چهار محال و بختیاری با مطالعات زیاد و دقیق مرزهای جغرافیایی را تغییر داده از این رو توانستند احاطه‌ای بر روی حوضه زاینده رود داشته باشند، بنابراین نخست باید مرزهای جغرافیایی اصلاح شود.

این نماینده مجلس با اشاره به طرح های توسعه کشاورزی، تصریح کرد: با توجه به این مصوبات، در هر مکانی که زمینی بود اجازه کشت و برداشت از زاینده رود داده شده در صورتی که این شراط دسترسی به آب زاینده رود به صورت کامل در قوانین قید شده است به عنوان مثال برای فعالیت های کشاورزی باید مجوزهای زیست محیطی و ... وجود داشته باشد تا پس از آن اجازه برداشت از آب و فعالیت کشاورزی داده شود.

ذوق زدگی اجرای طرح های کشاورزی

وی اضافه کرد: برخی ذوق زده هستند و می گویند ما آنقدر طرح توسعه کشاورزی و آبیاری داریم اما هیج کسی نمی گوید با بدبخت کردن چه کسانی عده ای دیگر را صاحب کشت و زمین کرده اید؟ اینها ناشی از تفکرات مدیرانی است که بدون توجه به اراضی پایین دست به فعالیت اراضی بالا دست مجوز داده اند.

این نماینده مجلس تصریح کرد: در مناظره استان چهارمحال هم گفتم این استان چه برنامه ای در تامین آب دارد؟ در صورتی که تمام نگاه ها برای تامین آب چهارمحال به سوی حوضه زاینده رود بوده است.

کد خبر 333725

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.