نیاز کشور به فعالیت‌های داوطلبانه در حوزه تغذیه، آموزش و سلامت

به گزارش خبرگزاری  ایمنا به نقل از مهر،آراسب احمدیان مدیرعامل موسسه محک در کنفرانس «سازمانهای مردم نهاد و کار داوطلبانه» که به مناسبت چهاردهم آذرماه، روز داوطلب، دیروز به همت شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه با حضور اساتید دانشگاه، صاحب‌نظران و فعالان حوزه اجتماعی و نهاد مردمی برگزار شد، گفت: کارشناسان می دانند که ۲۰ سال است موضوعی با عنوان منابع انسانی در دانشگاهها در حال تدریس است در حالی که من هیچ وقت ندیدم که در کنار موضوع منابع انسانی، به منابع انسانی داوطلب اشاره شود.وی ادامه داد: همیشه منابع انسانی در ازای انجام کار، مورد توجه قرار می گیرند، در حالی که در تعاریف سازمان ملل، دو قید، کار داوطلبانه بودن و بدون اجبار، برای منابع انسانی در نظر گرفته می شود.

شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه ۱۳۰ عضو دارد

همچنین فیروزه صابر، مدیرعامل شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه، درباره شبکه ملی به عنوان برگزارکننده کنفرانس گفت: این شبکه تیرماه سال ۹۲ شکل گرفت، سه سال به صورت غیررسمی فعالیت می کرد و از اردیبهشت سال ۹۵، به طور رسمی فعال شد، این شبکه ۱۳۰ عضو دارد و هدف اصلی آن، کمک به توانمندی اعضا و ایجاد همگرایی میان خیریه ها و همچنین کمک به تحکیم موقعیت سازمان های مردم نهاد در ایران است.

فرشاد مومنی، عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی هم در این کنفرانس تاکید کرد: در طول تاریخ بشر، با همه پیچیدگی های مفهومی که با آن مواجه بودیم، دو ساز و کار بیش از همه مورد توجه بوده، یکی بازار و دیگری فرمان یا دولت. در تمام طول تاریخ هم این دو ساز و کار، با هم در رقابت بودند تا ببینند کدام یک صلاحیت بیشتر و توانایی بالاتری دارد. به هر حال یک جمع بندی وجود دارد و آن این است که بشر ناگزیر است به یکی از این دو ساز و کار، اتکا کند، اما در تعاریف آمده که نمی توان به اعتبار شکست بازار یا دولت، آنها را رها کرد، تنها راه آن هم، تقویت نهادهای مدنی است، یعنی اگر ما نهاد مدنی قدرتمندی داشته باشیم، می تواند دولت و بازار را، زیر ذره بین برده و درماندگی آنها را به حداقل برساند. می شود امید داشت که ماجرای توسعه به شکل قابل قبولی جلو رود. 

وی به تحولاتی که از اوایل دهه ۱۹۸۰ در جوامع ایجاد شد هم اشاره ای کرد و افزود: جوامع شاهد رشد یک پدیده جدید به نام بخش غیرانتفاعی بودند که البته منحصر به کشورهای صنعتی بود. مضمون این بخش کار داوطلبانه است، فعالیت های مسئولانه مشخص که تنها تفاوتش با کار اقتصادی، تعلق نگرفتن درآمد بود، اما این باعث نمی شد که بدون مسئولیت انجام شود. ایجاد این پدیده به انقلاب دانایی گره می خورد، یکی از ویژگی های انقلاب دانایی، اشتغال زدایی آن است که اتفاقی بی سابقه در طول تاریخ به شمار می رود، در این اتفاق، کار به معنای شغل، کمترین اهمیت را پیدا می کند و احساس عزت نفس، تعلق به محیط و احساس مفید بودن، پیشگیری از سرخوردگی های روحی و جسمی از پیامدهای آن است. ماجرای فعالیت های داوطلبانه در کشورهای صنعتی، ماجرای واکنش خردمندانه و اعتلا بخش به خصلت اشتغال زدایی است.

مومنی به روند توجه به فعالیت داوطلبانه در ایران اشاره کرد و ادامه داد: کار داوطلبانه در ایران هم به اعتبار خصلت توسعه نیافتن کشور و رانتی بودن اقتصاد، ماجرای خودش را دارد. بخش اعظم کار داوطلبانه در ایران، به عنوان یک نیاز حیاتی مطرح است و با آنچه در کشورهای صنعتی دنبال می شود، فاصله زیادی دارد. بر اساس ارزیابی های موجود، ما بیشترین ضربه را از ضعف حس ملی خورده ایم، این یک پدیده عجیبی است که واکاوی نشده است.

 عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، با بیان اینکه رانتی بودن اقتصاد سیاسی ایران، حس ملی را در کشور تضعیف می کند و هیچ جامعه ای از این طریق توسعه پیدا نکرده است، گفت: در کشور ما به طرز فاجعه آمیزی، تجربه همکاری جمعی ضعیف است، نمونه آن را در بنگاه های اقتصادی می بینیم، در ایران بیش از ۹۰ درصد این بنگاه ها یک نفره است، به هر حال مناسبت های رانتی، فرهنگ رانتی خودش را هم ایجاب می کند. در دانش توسعه گفته می شود دو تنگنای حیاتی و سرنوشت ساز وجود دارد که قابل مقایسه با تنگناهای دیگر نیستند، یکی دانش ضمنی و دیگری ظرفیت های سازمانی. ظرفیت های سازمانی از دل شیوه های همکارانه، انباشته می شود. سازمان های فرهنگی و اجتماعی می توانند با پر کردن این خلاء بزرگ، بخشی از بار سنگین را به دوش بکشند، چون هزینه فرصت فعالیت در این حوزه ها، کمتر از فعالیت در حوزه های سیاسی است. نیاز به فعالیت های داوطلبانه، در کشور، به وضع اضطرار رسیده است.

نیاز کشور به کار داوطلبانه در حوزه تغذیه، آموزش و سلامت

مومنی خاطرنشان کرد: نیاز ما به فعالیت های داوطلبانه به طرز حیرت آوری بالا رفته است، یکی از دلایل آن این است که دولت از مسئولیت های حاکمیتی اش طفره می رود. ما شاخصی به اسم سهم بودجه آموزش و پرورش نسبت به تولید ناخالص داخلی داریم، یعنی میزان تعهد دولت به مسئولیت هایش در حیطه آموزش و پرورش. این شاخص در استاندارد میانگین جهانی در سال ۲۰۱۱ حدود ۴.۴ درصد بوده است، البته این را هم باید اضافه کرد که میانگین جهانی هیچ وقت شاخص ایده آلی نیست و از میان بیش از ۲۰۰ کشور برآورد می شود که ۱۷۰ تا ۱۸۰ کشور شرایطی مانند کشور ما و یا حتی بدتر دارند، اما این شاخص برای ایران چقدر است؟ ۳.۲ درصد.

وی افزود: میانگین این شاخص در کشورهای با درآمد اندک، ۴.۱ درصد است. یعنی ما با کشورهای با درآمد اندک هم فاصله زیادی داریم. در شاخص دیگر هم که در حوزه سلامت است، اعداد نشان می دهد که اوضاع ما در زمینه سلامت از آموزش و پرورش هم بدتر است. نیاز ما به انجام فعالیت های داوطلبانه در زمینه های تغذیه و آموزش و سلامت، به وضعیت اضطرار رسیده است.