به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان سمیرم، محسن صالحی متولد ۱۱ آبان ۱۳۶۹ اولین و تنها استاد کامپیوتر نابینایان در شهرستان سمیرم بوده که با وجود بی مهری ها باز هم با تلاش فراوان به هدفش دست پیدا کرده است.
به سراغ این جوان پرتلاش و نابغه رفته ایم تا رمز موفقیت وی را با تمامی فراز و نشیب ها بدانیم با اندکی پرس‌وجو از آشنایان و طبق اطلاعاتی که در دست داشتیم این استاد زبردست را در آموزشگاه کامپیوتر که در مرکز شهر قرار داشت پیدا کردیم، با درخواست از مسئول آموزشگاه برای هماهنگی با وی پس از چند روز موفق شدم اجازه مصاحبه بگیرم و به کلاس وی برویم، محسن در حال آموزش به کارآموزان بود که با هماهنگی مسئول آموزشگاه به کلاس رفتم.
شاید باورش سخت باشد که با اولین قدمی که به درون کلاس این جوان گذاشتیم حضور ما را احساس کرد و پس از معرفی خود از وی مصاحبه‌ای گرفتم.
محسن از کودکی‌خود برای ما می‌گفت، از شور و شوق کودکانه‌اش که تا ۲ سالگی پا به‌پای دیگر هم سن و سالانش در کوچه و خیابان به بازی مشغول بوده که از اینجا به بعد مصاحبه ما و حرفهای خودش را باهم می‌خوانیم.
از چندسالگی متوجه مشکل جسمی خود شده اید؟
تا ۲ سالگی کسی از مشکل چشم من اطلاعی نداشت به‌این‌علت که نوع بیماری به‌گونه‌ای است که عامل اصلی و فراگیر آن ازدواج‌های فامیلی بوده و تا قبل از من کسی در خانواده ما با این مشکل مواجه نشده بود اما پس از دوساله شدن من با مشاهده رفتارهای گاهی غیرعادی که دربازی‌های کودکانه، خانواده‌ام مشاهده می‌کردند مرا به کاشان بردند پزشک بردند و پس از معاینات، پزشکان تشخیص نوعی بیماری چشمی به نام RP دادند، بیماری که شامل ۸۵ نوع متفاوت بوده و در سن‌های مختلف با اشکال و میزان دید مختلف بروز می‌کند و تاکنون در هیچ جای جهان درمانی برای آن پیدا نشده است.
در دوران کودکی و نوجوانی فقط در تاریکی و شب با مشکل مواجه بوده اما متأسفانه کم‌کم با افزایش سن میزان بینایی من نیز تحلیل می‌رفت و مشکلات من روزبه‌روز بیشتر می‌شد تا اینکه در سال ۹۴ این مشکل به اوج خود رسید و در حال حاضر قدرت بینایی من تنها در حد تشخیص نور است.
با توجه به اینکه تا سال ۹۴ قدرت بینایی خود را از دست نداده بودید تحصیلاتتان را تا چه مقطعی ادامه داده اید؟
من تا سال ۹۳ که می توانستم با چشمم ببینم تحصیلاتم را تا پیش‌دانشگاهی در رشته علوم تجربی ادامه دادم ولی متأسفانه به علت عدم آشنایی با خط بریل و افت بینایی و بسیاری موضوعات دیگر در کنکور شرکت نکردم و تحصیلاتم را در مقطع پیش‌دانشگاهی رشته تجربی به اتمام رساندم.
چرا با تمام مشکلات به سراغ رشته کامپیوتر رفته اید؟
من از کودکی علاقه زیادی به کامپیوتر داشتم و در کنار تحصیل کار با کامپیوتر رو هم به‌صورت حرفهای و خودآموزی بدون حضور هیچ استاد یا معلمی دنبال کردم تا جایی که بسیاری از همشهری‌ها که من را می‌شناختند کار تدوین فیلم چه مراسم‌های عزاداری محرم و چه جشن ها و مراسم های شاد رو به من می‌سپردند.
کار با کامپیوتر را تا سال ۹۲ ادامه دادم تا اینکه کم‌کم متوجه شدم دیگه توانایی دیدن اطلاعات صفحه‌نمایش را ندارم و نمی‌توانم با کامپیوتر کار کنم، حدود یک سال بدون کامپیوتر سپری کردم و این‌یک سال از سخت‌ترین سال‌های عمرم بود که واقعاً برایم سخت گذشت تا اینکه در سال ۹۳ با مرکزی به نام ۷ تیر در شهر اصفهان آشنا شدم مرکزی که زیر نظر بهزیستی بود و در بحث توان‌بخشی نابینایان فعالیت می‌کرد.
اردیبهشت ۹۳ وارد این مرکز شدم و بعد از ۹ ماه کلاس رفتن در اصفهان و مشکلاتی که برای یک نابینا به وجود می آید زیر نظر نصرالله رضایی که قطعاً همه نابینایان ایران این شخص رو می‌شناسند و به جرات می توانم بگویم بزرگترین خدمت به نابینایان را با آوردن نرم‌افزارهای صفحه خوان به ایران انجام داد و من هم با کمک همین نرم‌افزار (Screen Reader) کار با کامپیوتر رو شروع کردم.
بعد از حدود هشت ماه که این دوره آموزشی هرچند به‌صورت نامنظم برگزار می‌شد، موفق شدم کار با کامپیوتر را به‌صورت شنوایی و نابینایی یاد بگیرم.
وقتی نابینا شده بودم در این دوره علاوه برگرفتن مدرک ICDL سطح ۲ برای اولین بار با عصای سفید که هویت یک نابیناست آشنا شدم و همچنین با سایتی آشنا شدم که توسط خود نابینایان اداره می‌شد، سایتی که به محله نابینایان معروف بود و با شعار استقلال، آموزش و تفریح نابینایان فعالیت می‌کرد.
از اطلاعات و آموزش‌هایی که در سایت نابینایان بود جهت بالا بردن مهارتم در کار با کامپیوتر استفاده می‌کردم تا اینکه تصمیم گرفتم من هم عضوی از این محله شوم، ثبت‌نام کردم و به‌عنوان یک مشارکت‌کننده به جمع اعضای بزرگترین وب‌سایت نابینایان پارسی‌زبان اضافه شدم.
به این موضوع ایمان دارم که مهارت برخی از نابینایان در استفاده از کامپیوتر و وب گردی به حدی بالاست که برای افراد بینا باورکردنی نیست.
با توجه به پشتکار و علاقه فراوان به کامپیوتر در این زمینه چه فعالیتی انجام داده اید؟ بعد از عضویت در محله نابینایان طرح یا ایده جدیدی ارائه داشته اید؟
بله من حدود یک سالی از حضورم در محله نابینایان نگذشته بود که این فکر به ذهنم رسید تا با افزودن پادکست‌های صوتی که جای خالی آن در این سایت احساس می‌شد با ایده‌ای جدید و تازه پروسه ساخت یک ویژه‌برنامه به نام هات گوش کن رو استارت بزنم که خوشبختانه یکی از طرح‌های موفق این سایت است.
اگر بخواهم از روند فعالیت این برنامه هم بگویم باید بدانید که این برنامه در کنار فضای طنزی که داشت سعی می‌کردیم با نابینایان موفق هم گفتگویی داشته باشیم.
من بعد از گذشت سه قسمت از این برنامه فکری به ذهنم خطور کرد که در گام اول فقط به‌عنوان یک شانس روی اون حساب باز کرده بودم ولی با توجه به هدفی که برای افزایش جذابیت فضای محله نابینایان در ذهن داشتم دست به این کار زدم و با دعوت از هنرمندان پادکست‌های صوتی مصاحبه‌ای با آن‌ها گرفتیم که با لطف خدا این ایده جواب داد و در گام اول موفق به مصاحبه با امید جهان و پس از آن در بخش هات گوش کن با امین رستمی خواننده پاپ، کامران نجف زاده خبرنگار وقت صداوسیما در نیویورک، مجید خراط‌ها خواننده پاپ، محمدرضا علیمردانی صداپیشه انیمیشن دیرین دیرین و خانم شوکت حجت صداپیشه شخصیت‌های محبوب کارتونی مثل ایشیزاکی، سگارو و پِپِرو شدیم که تأثیر بسزایی برای ایجاد انگیزه در دیگر نابینایان داشت.
چه انگیزه ای در شما سبب شد تا تدریس را آغاز کنید؟
من در حال حاضر به‌عنوان یکی از ویرایشگران در محله نابینایان بوده و از ۲۹ مرداد امسال با حضور چهار کارآموز مشغول به تدریس کامپیوتر در بحث ICDL۲ به نابینایان هستم و سعی کرده ام تا از نابینایان شهرستانی که مستعد و دارای انگیزه هستند حمایت کنم.
البته این مطلب را باید یادآوری کنم که امروز کسی که حتی فکر کند نابینا نمی‌تواند با کامپیوتر کار کند بی‌سواد است.
مسئولان چه میزان حامی افراد معلول هستند؟
بیشترین سختی مسئولان بهزیستی شهرستان عبور از عرض خیابانی است که رو به روی آموزشگاه ماست تا در این مکان حاضر شوند و تنها با دیدار کوتاهی چراغ امید و دلگرمی باشد برای ما تا کارآموزان امید بیشتری داشته باشند برای ادامه راهشان که متأسفانه تا به امروز مسئولان هیچگاه حاضر نشده اند و این در حالی است که افراد روستایی برای حضور در کلاس روزانه بیش از ۲۰ هزار تومان هزینه رفت آمد آنان می شود.
مسئولین بهزیستی شهرستان می‌توانستند با حمایت و تهیه تجهیزات کار آموزان برگ سبزی را برای خود در کارنامه کاری خود قرار دهند که متأسفانه این اتفاق صورت نگرفته است.
سخن آخر
از خانواده‌هایی که فرزندان معلول یا نابینایی دارند تقاضا دارم به فرزندان خود بها دهید و به آنان ایمان داشته باشید و به آن‌ها اجازه بدهند تا کارهای شخصی خودشان را خودشان انجام بدهند.
مردم نابینایان را جزئی از جامعه بدانند و با خود از آنان یک قدیس نسازند و بدانند، نابینایان نیز همچون دیگر افراد خطا و اشتباه داریم و مردم نابینا را از روی عصای سفیدش می‌شناسند که متأسفانه حتی در بحث تهیه عصای سفید نیز مشکلات بسیاری داریم.
پس از شنیدن صحبت‌های محسن به سراغ مسئول آموزشگاه رفتیم و درباره حضور محسن در این آموزشگاه به گفتگو نشسته ایم.
چه ویژگی‌هایی سبب موفقیت این استاد نابینای جوان شده است؟
محسن صالحی باوجود ضعف در بخش بینایی باپشتکار و تلاش فراوان خود توانسته است شعار خواستن توانستن است را بار دیگر به ثمر بنشاند و روزهای اول حتی باور اینکه او بتواند با کامپیوتر کار کند برای ما سخت بود و حتی خود من با دیدن کارهایی که وی با کامپیوتر انجام می‌داد زبانم بندآمده بود.
محسن به‌گونه‌ای تدریس دارند که به‌هیچ‌عنوان نابینایی وی به چشم نمی‌آید و همکاری این مربی با آموزشگاه ما برگ سبزی در کارنامه آموزشگاه به شمار می‌آید.
بعد از صحبت‌های مسئول آموزشگاه به سراغ رئیس بهزیستی سمیرم رفته ایم تا در خصوص گلایه های که محسن صالحی داشت
در ادامه به سراغ رئیس اداره بهزیستی شهرستان سمیرم رفته ایم تا در خصوص گلایه های محسن گفتگویی داشته باشیم.
زهرا سادات داوودی رئیس اداره بهزیستی سمیرم در رابطه با بحث تأمین هزینه‌های مالی معلولان و روشندلان می گوید: این افراد با توجه به قوانین موجود در این ارگان باید مدارک و گواهینامه‌های خود را به اداره ارائه دهند و ما با انجام فعالیت‌های اداری موردنیاز هزینه‌های پرداختی آن‌ها را پرداخت کنیم.
وی با اشاره به آمار بالای نابینایان در سمیرم می افزاید: در کل شهرستان ۱۲۸ نابینا وجود دارد که از این تعداد ۳۹ نابینای تحت پوشش بهزیستی قرار دارند و تاکنون رسیدگی های مورد نیاز را انجام داده‌ایم.
داوودی در رابطه با تأمین وسایل آموزشی برای نابینایان ادامه می دهد: بهزیستی با توجه به قوانین و قراردادهایی که دارد به کارآموزان رشته‌های مختلف اعلام شده تا مدارک دوره‌های آموزشی خود را به ارائه دهند تا هزینه آن پرداخت کشود اما در زمینهٔ تهیه وسایل همچون کامپیوتر ما بودجه مصوبی را نداریم.
رئیس اداره بهزیستی شهرستان سمیرم با اشاره به نامناسب بودن فضای عمومی شهر عنوان می کند: بهزیستی مشکلات نابینایان و معلولان را در شهر و شهرستان احساس می‌کند و در بحث مناسب‌سازی مکان‌های عمومی استارت کار را زده‌ایم.
وی همچنین با اشاره به هم‌سطح سازی پیاده‌روهای شهرستان و حذف پله‌های موجود در آن می گوید: فعالیت شهرداری سمیرم در این رابطه خوب بوده امام متأسفانه در پیاده‌روهای سمیرم از مسیرهای ویژه نابینایان استفاده نشده که خود نقطه‌ضعفی در این زمینه هست و ما در حال بررسی راهکارهای موجود برای رفع این مشکل نیز هستیم.
داوودی همچنین ضمن تأکید بر مناسب‌سازی ادارات و ارگان‌های پرتردد شهرستان خاطرنشان می کند: متأسفانه برخی از اداره‌ها، ارگان‌ها و بانک‌های شهرستان فاقد رمپ برای معلولان جسمی حرکتی بوده که ما در جلسات ۶ ماهه و همچنین دوره‌های آموزشی که برای اداره‌ها برگزار می‌کنیم از آن‌ها اقدامات لازم برای مناسب‌سازی را درخواست کرده‌ایم.
وی ضمن تأکید بر آمار بالای معلولان شهرستان تصریح می کند: تعداد ۱۳۶۳ مددجوی تحت پوشش بهزیستی در شهرستان زندگی می‌کنند که از این تعداد ۴۸۹ معلول جسمی حرکتی، ۳۳۸ معلول ذهنی، ۱۱۵ معلول اعصاب و روان، ۳۰۰ خانواده بد سرپرست و بی‌سرپرست و همچنین ۱۲۸ نابینا و کم‌بینا داریم که از این تعداد نابینا ۳۹ نابینای صد در صد و مابقی کم‌بینا هستند.
رئیس اداره بهزیستی سمیرم با اشاره به عدم حضور معلولان در سطح شهر می افزاید: ازجمله دلایل بسیار مهم برای عدم خروج معلولان از خانه‌ها نامناسب بودن فضاهای عمومی بوده و باید برای این مشکل چاره‌اندیشی شود.
رئیس اداره بهزیستی شهرستان سمیرم با اشاره به معلولان روستایی و مشکلات فراوان آن‌ها ادامه می دهد: ما در روستاهای اطراف شهرستان با همکاری و مشارکت دهیاری‌ها با ایجاد صندوق‌های CBR با ایجاد مشاغل خانگی همچون قالی‌بافی، تولید کفش و ... برای ایجاد انگیزه در این افراد گام‌های مثمر ثمری برداشته‌ایم.
وی در بخش پایانی صحبت‌های خود ضمن تأکید بر موقعیت جغرافیایی شهرستان می گوید: شهرستان سمیرم با توجه به کوهستانی بودن و شیب‌های تند موجود در آن به اعتبارات بالایی برای رسیدگی به بخش معلولان نیاز دارد که با این وجود ما خانواده‌های دو معلولی یا چند معلولی را در اولویت رسیدگی قرار داده و برای تغییر مکان زندگی معلولان و تهیه خانه‌های مناسب با وضعیت آن‌ها از خانواده‌های آن‌ها حمایت و وام‌هایی با سود پایین ارائه می‌دهیم.
گزارش از سید محمد مهدی قائم مقامی
نظر شما