آسمان و ریسمان در بازار ریسمان

گشت و گذار در پیچ و خم بازار قیصریه آدم را به یاد اصفهان قدیم می اندازد، بی آنکه حضور در آن دوران را تجربه کرده و یا حتی گفته های ژان شاردن، ناصر خسرو و دیگران را در سفرنامه هایشان خوانده باشد!

به گزارش خبرنگار ایمنا، می توانی از سمت دروازه دولتخانه صفوی در ابتدای خیابان سپه، پیاده تا میدان امام (نقش جهان) کوچه ها را طی کنی و به میدان پرشکوه نقش جهان وارد شوی. برای من در این هنگامه، مقصد، بازار ریسمان است که در دل بازار بزرگ قیصریه جاخوش کرده است. بازاری در ضلع شمالی میدان پرشکوه نقش جهان که نشانه های نقش بسته بر سردر این بازار گویای نهادینه شده طالع اصفهان در برج قوس است.

بازار قیصریه همه چیز دارد... حتی می توان با قدم زدن در این بازار به گذشته برسی. بازاری که به دستور شاه عباس اول و با معماری شگفت علی اکبر اصفهانی ساخته شد و اکنون با گذشت قرن‌ها همچنان محلی است زنده برای گذر تاریخ که آدمهایش را خوب بخاطر دارد.

قدم زدن در بازار قیصریه، تداعی گر خاطره هایی از جنس یکرنگی است، گویا با ورود به این بازار، تعلیق زمان را حس می کنم و به دنیایی وارد می شوم که اگرچه از تکنولوژی امروز دور بود اما آدمهایش صاف و یکدل بودند. اگرچه دنیای رنگی اکنون را نداشت اما عاشقانه های دنیایش در یکرنگی و بی رنگی بود. تو بگو شاید سیاه و سفید اما یکدست، یکرنگ، یکدل ...

رویاهایم اوج می گیرند در این کهنه بازاری که قلب آن همچنان می تپد. یکی بساط سفرهای قلمکار را گسترده و دیگری حجره اش با ظروف قلمزنی، آذین بندی شده است. در حجره ای خاتم کاری‌ها می درخشد و در حجره ای دیگر مینای آسمانی بر ظروف لاجوردی جلوه نمایی می کند. هرچه پیش می روم هنر است و سنت و شعر و شور و عشق و هیجان... همهمه مردم، فروشندگان، صدای جارچی‌ها و بازهم تعلیق زمانی که مدام تکرار می شود ...

در این بازار بزرگ مسقف با معماری شکوهمند که براستی یک گالری سرپوشیده است، مساجد، جلوه های مذهبی هستند و مدارس، عناصر فرهنگیِ آن و البته سقاخانه ها، حمام ها و قهوه خانه های خاطره انگیز تاریخی نیز از دیگر منشعبات بازار قیصریه اند. در این میان اما از بازار قیصریه بازارهای دیگری ازجمله بازار عربان، ‌ هارونیه، نیم آورد گلشن، مخلص، سماور سازها، مقصودبیک، بازار ریسمان و البته تعدادی دیگر منشعب می شوند که برخی از این بازارها هنوز هم رونق دارند و بازار ریسمان یکی از آن هاست.

بازار ریسمان در محدوده بازار بزرگ اصفهان و در حریم مسجد جامع قرار دارد که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد اما در دوره‌های مختلف زمانی، مورد بازسازی قرار گرفت و ساختار فعلی آن، در دوران صفویه پایه‌گذاری شد. این بازار در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مورد اصابت بمب‌ قرار گرفته بود که پس از تخریب کامل، مجدداً بازسازی شد.

اما... برخی واژه ها خیلی سریع تر از آنچه تصور کنی با تو بازی می کنند! نمی دانم اما بازار ریسمان من را به یاد کتاب آسمان و ریسمان محمدعلی جمالزاده می اندازد! هر زمان که به بازار ریسمان می روم تکرار این تداعی سریع‌تر از تصورم حادث می شود و چه تداعی مبارکی ... اسمان و ریسمان با مجموعه ای از داستان که در هر یک مفهومی بسیار بلیغ و زیبا نهفته است. داستانهایی با نثری بسیار ساده و گاه عامیانه و در عین سادگی، آنچنان پند هایی به آدمی می دهند که شاید سال ها سفر به آدمی نیاموزد! به هر روی ساده بودن و نگاه عامیانه آسمان و ریسمان جمالزاده در بازار ریسمان ناگفته پیداست ...

بازار ریسمان در شهری که هر کوی و برزنش بوی ادب و تاریخ و فرهنگ می دهد، بازاری است ساده، سرپوشیده و سرشار از سنت که بوی تاریخ می دهد و علاوه بر آنکه جلوه ای تاریخی و اقتصادی دارد، تنها به حکم یک تلنگر ادبی ساده، برای من حکم گردشگری ادبی را نیز یافته است و خلاصه آنکه رابطه شیرین بازار تاریخی ریسمان با داستان‌های آسمان و ریسمان تنها به صرف تشابه واژگان، برای من مانند رابطه ورق زر و موهبت آسمانی خامه جمالزاده و شکوه و عظمت معماری علی اکبر اصفهانی است.

شیرین مستغاثی

کد خبر 314839

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.