به گزارش ایمنا، بیست و نهم خردادماه سالروز درگذشت این شخصیت برجسته و اثرگذار تاریخ معاصر ایران است و به همین بهانه به سراغ خانه ای رفتیم که وی سال ها در آن زیست و در اتاق کوچک آن اندیشه ها و افکارش را بر صفحات سپید کاغذ نشاند. این خانه، از جمله بناهای احداث شده در حد فاصل سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ است که صرفا به لحاظ شخصیت علمی، اجتماعی و ملی وی که مدتی در آن ساکن بوده در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و فاقد ارزش معماری یا تزیینات و طراحی ویژه است. خانه موزه دکتر علی شریعتی در تاریخ ۲۷ مرداد ۸۳ در فهرست آثار ملی ثبت گردید و حالا در یکی از کوچه های خیابان جمالزاده تهران آماده پذیرش علاقمندانی است که به این موزه مراجعه می کنند.
در سال ۱۳۷۷ پس از تصویب لایحه ای در مجلس مبنی بر تغییر کاربری منازل اندیشمندان به خانه موزه، این خانه با اشیاء، مبلمان، و لوازم موجود به قیمت ۱۲۰ میلیون تومان قیمت گذاری و از سوی شهرداری منطقه ۶ تهران خریداری شده بود. این خانه در سال ۱۳۵۲ توسط همسر دکتر شریعتی خریداری شد و تا سال ۱۳۷۶ که توسط شهرداری تهران به مجموعه فرهنگی و موزه تبدیل شد، محل زندگی خانواده شریعتی بود.
دکتر شریعتی به علت دستگیری‌های فراوان، مجموعا ۲ سال در این خانه زندگی کرد. آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب، یک بار پس از آزادی از زندان، برای دادن خبر سلامتی دکتر شریعتی، که ایشان نیز در همان زندان بودند، به این خانه رفتند و با خانواده دکتر شریعتی گفت‌وگو کردند. این خانه از جمله بناهای احداث شده در حد فاصل سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ است که صرفا به لحاظ شخصیت علمی، اجتماعی و ملی وی که مدتی در آن ساکن بوده در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و فاقد ارزش معماری یا تزیینات و طراحی ویژه است. در این خانه‌موزه، نهایت کوشش شده تا اتاق کار شخصی دکتر شریعتی عیناً بازسازی شود.
این خانه که در ۲ طبقه ساخته شده، حیاط آن در سمت جنوب قرار گرفته است. در طبقه اول، آشپزخانه، سرویس‌ها، هال و اتاق پذیرایی قرار دارد و طبقه دوم نیز به همین شکل طراحی شده است. در قسمت شمالی طبقه دوم، اتاق کار و کتابخانه شخصی دکتر شریعتی قرار داشته است. از جمله آثاری که در این بنا نگهداری می‌شود می توان به اسناد و مدارکی از دوران تحصیل، مکاتبات محرمانه ساواک درباره فعالیت های وی و نیز بازنشستگی اجباری وی با سمت معلم اشاره کرد. در کتابخانه موزه، آثار او و نیز کتاب هایی که درباره وی نوشته شده فراهم آمده است. در داخل حیاط خانه شریعتی اتومبیل سرمه‌ای رنگ «مسکوویچ» وی با شماره شهربانی ۳۲۲۵۹- مشهد پارک شده است.
خانه دکتر علی شریعتی در سال ۱۳۷۶ توسط شهرداری خریداری شد و به عنوان موزه و مرکز فرهنگی دکتر علی شریعتی تغییر کاربری یافت. خانه دکتر علی شریعتی در سال ۱۳۸۲ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۹۷۱۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. خانه موزه دکتر علی شریعتی واقع در تهران، خیابان جمالزاده شمالی، نرسیده به خیابان فاطمی، کوچه نادر آماده بازدید علاقمندان است.
علی شریعتی در سوم آذر سال ۱۳۱۲ در روستای کوچک و کویری کاهک از توابع مزینان در نزدیکی سبزوار زاده شد. پدرش محمد تقی شریعتی، موسس کانون نشر حقایق اسلام و مادرش زهرا امینی، زنی روستایی متواضع و حساس بود. پدر پدر بزرگ علی، ملاقربانعلی، معروف به آخوند حکیم، مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده ملا هادی سبزواری محسوب می شد. شریعتی تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان ابن یمین در مشهد در سال ۱۳۱۹ آغاز کرد و به دنبال آن در سال ۱۳۲۵ وارد دبیرستان فردوسی مشهد شد. او پس از اتمام سیکل اول دبیرستان در سن شانزده سالگی؛ با هدف ادامه تحصیل وارد دانشسرای مقدماتی شد. در جریان وقایع ۳۰ تیر سال ۱۳۳۱ اولین بازداشت او رخ داد و این اولین رویارویی او و نظام حکومتی بود. در تاریخ ۲۴ تیر سال ۱۳۳۷ با پوران شریعت رضوی همکلاسی اش ازدواج کرد.
شریعتی تحصیلات دانشگاهی خود را در مشهد گذراند و تحصیلات عالی خود را در مقطع دکتری در سال ۱۳۴۱ در فرانسه و در رشته ادبیات ادامه داد. در سال ۱۳۴۳ به ایران برگشت و در مرز دستگیر شد. حکم دستگیری از سوی ساواک بود و متعلق به ۲ سال پیش یعنی در هنگام خروج از ایران که به همان دلیل معلق مانده بود و در عین حال لازم الاجرا بود. بعد از بازداشت به زندان قزل قلعه در تهران منتقل شد. اوائل شهریور همان سال بعد از آزادی به مشهد برگشت. او تحت تاثیر سنتهای خانواده اش، بویژه افکار نوگرایانه پدرش محمدتقی شریعتی، قرار گرفت پ دربزرگش آخوند حکیم و عموی پدرش عادل نیشابوری از دانشمندان فقه، فلسفه و ادب به شمار می آمدند. پدرش «کانون نشر حقایق اسلامی» مشهد را بنیان نهاد و از مبتکرین و آغازگران جنبش نوین اسلامی به حساب می آید.
شریعتی از پیرامون به مرکز مبارزه وارد شد و به شاخه مشهد نهضت مقاومت ملی به رهبری سید محمود طالقانی مهندس مهدی بازرگان و یدالله سحابی پیوست. علی شریعتی یکی از سخنگویان و فعالان آتشین این نهضت علیه سلطه و استثمار غرب در ایران بود. فعالیتهای بیدارگرانه اش باعث دستگیری او در سال ۱۳۳۶ و انتقال فوری اش به زندان قزل قلعه در تهران به مدت هشت ماه شد. پس از قبول شدن در بورس تحصیلی، علی شریعتی برای مدتی دست از فعالیت های سیاسی کشید و برای ادامه تحصیلات عالیه به فرانسه رفت. او از این دوران برای مطالعه جدی و نیز فعالیت علنی سیاسی در راه احقاق حقوق بشر و آزادی دموکراتیک در ایران، بهره برداری خوبی کرد. وی اندکی پس از رسیدن به پاریس به گروه فعالان ایرانی نظیر ابراهم یزدی، ابوالحسن بنی صدر، صادق قطب زاده و مصطفی چمران پیوست و در سال ۱۳۳۸ سازمانی بنام «نهضت آزادی ایران» بخش خارج از کشور بنیان گذاشته شد. حدود دو سال بعد شریعتی دو جبهه تحت نامهای جبهه ملی ایران در آمریکا و جبهه ملی ایران در اروپا را تأسیس کرد. در جریان کنگره جبهه ملی در ویسبادن (جمهوری آلمان فدرال) در اوت ۱۹۶۲، با توجه به قدرت فکری و قلمی اش، بعنوان سردبیر روزنامه فارسی زبان جدیدالانتشار ایرانی در اروپا یعنی «ایران آزاد» انتخاب شد. اولین شماره این نشریه در ۱۵ نوامبر ۱۹۶۲ منتشر گردید. این نشریه دیدگاه های روشنفکران ایرانی خارج و نیز واقعیت های مبارزات مردم ایران را منعکس می کرد.
شریعتی از آبان ماه ۱۳۵۱ تا تیر ماه ۱۳۵۲ به زندگی مخفی روی آورد. ساواک به دنبال او بود و از تعطیلی حسینیه ارشاد به بعد، متن سخنرانی های شریعتی با اسم مستعار به چاپ می رسید. در تیر ماه ۱۳۵۲، علی شریعتی در نیمه شب به خانه اش مراجعه کرد و دو روز بعد به شهربانی مراجعه و خودش را معرفی کرد. بعد از آن روز به مدت ۱۸ ماه به انفرادی رفت. وی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در حالی که سه هفته از سفرش به انگلستان می گذشت، در ساوتهمپتون از دنیا رفت. دلیل رسمی مرگ وی حمله قلبی اعلام شد. دکتر شریعتی وصیت کرده بود که وی را در حسینیهٔ ارشاد دفن کنند، ولی در قبرستانی کنار آرامگاه حضرت زینب(س) در شهر دمشق به خاک سپرده شد./
نظر شما