بهره‌گیری از «مشارکت» در طرح جامع شهر با رویکردی نو

به گزارش خبرنگار ایمنا، رییس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان در این نشست گفت: در مرکز پژوهش های دوره چهارم شورای شهر موضوع آمایش شهری مطرح شد، اما مسکوت باقی ماند، از این رو در دوره پنجم از ابتدا، اعضای شورای شهر موضوع آمایش شهری را در دستور کار خود قرار دادند و وزارت راه و شهرسازی نیز همزمان، اصفهان را به عنوان پایلوت طرح‌های جامع برگزید؛ در یکی از جلسات معاون وزیرراه و شهرسازی تفاهم نامه‌ای بین شورای شهر، شهرداری و وزارت خانه منعقد گردید تا اصفهان پایلوت باشد و در نهایت مشاور توسط راه و شهرسازی انتخاب شد.

شیرین طغیانی با تاکید بر اینکه یکی از محوری ترین موضوعات برنامه جامع رویکرد نو، مشارکت است، ادامه داد:  البته طی کردن فرایند مشارکت شاید مسیر سختی باشد، اما به نظر می‌رسد علی‌رغم تمام سختی‌ها چاره‌ای جزء این نداریم ؛ در واقع در طرح جامع شهر اصفهان مشارکت با رویکردی نو پر رنگ می‌شود، زیرا تجربه نشان داده هرگاه برای انجام امور «مشارکت» وجود داشته نتایج خوبی به همراه داشته است.

وی افزود: در این راستا شورای راهبری با ترکیبی از نمایندگان دولت و با اکثریت نهادهای عمومی و غیردولتی شکل گرفته و دو هفته یک بار جلسات خود را تشکیل می‌دهد.

رییس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان اظهارکرد: براساس تصمیمات شورای راهبری مقرر شد با توجه به دسته‌بندی موضوعات، زیرمجموعه کمیسیون‌ها با عنوان «موضوعات کانونی» در دستور کار قرار گیرد، البته نظرات کارشناسان و صاحب نظران نسبت به موضوعات گرفته شد و مشاور نیز براساس وظیفه برنامه جامع، ایده های ذی‌نفعان و ذی‌نفوذان را دریافت و برای ساماندهی و تبدیل به برنامه‌شدن اقدام می‌کند؛ جلسه امروز که در ادامه برنامه جامع شهر منطقه اصفهان تشکیل شده، براساس تصمیماتی بود که در شورای راهبری گرفته شد.

طغیانی با بیان اینکه رویکرد مشارکت کاری بسیار سخت و دشوار است، گفت: این مسیر حتما آزمون و خطاهایی خواهد داشت، اما به نظر می‌رسد که چاره‌ای جز دریافت نظر تمام ذی‌نفعان و ذی‌نفوذان نداریم؛ حداقل ۶۰ جلسه در خصوص حوزه‌های کانونی برنامه‌ریزی شده و پس از ایام نوروز سلسله جلسات دیگری نیز وجود دارد که سطح مشارکت مردمی متمرکز بر این بحران به شدت افزایش پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: مدیریت شهری در این زمینه کار سختی در پیش دارد، اما تجربه نشان داده هرگاه برای انجام امور مشارکت داشتیم ، نتیجه آن بسیار بهتر از نبودن مشارکت بوده است.

خسارات سنگین متروکه بودن خانه‌های قدیمی

در ادامه این جلسه مدیر دفتر فنی شرکت آب و فاضلاب ا ستان اصفهان گفت: اصول شهرسازی ایجاب می‌کند که ابتدا زیرساخت خدمات ایجاد شود و سپس احداث و توسعه بافت و کالبد شهر صورت گیرد.

سید محسن صالح افزود: نخستین مشکل بافت فرسوده این است که تقدم و تأخر رعایت نشده است، لذا در راستای خدمت‌رسانی آب و فاضلاب در محدوده بافت فرسوده مهمترین مشکلات را می‌توان شامل فرسودگی فیزیکی شبکه و کاهش کارایی تأسیسات آب و فاضلاب، اتمام دوره برخی طرح‌های آب و فاضلاب در محدوده بافت فرسوده و جوابگو نبودن ظرفیت تأسیسات قدیمی برای خدمت‌رسانی عنوان کرد که نیاز به بازنگری هیدرولیکی دارد.

وی ادامه داد: وارد شدن گاه و بیگاه خسارت به زیرساخت‌ها و مشترکان به جهت مشکلات اعلام شده و حضور نیافتن برخی مالکان در ابنیه قدیمی  از جمله مشکلاتی است که هزینه‌های زیادی را به شرکت آب و فاضلاب تحمیل می‌کند؛ به عنوان مثال ترکیدگی کنتور آب در خانه قدیمی متروکه منجر به آب گرفتی ملک و ایراد خسارت به مالک و همسایگان می شود.

مدیر دفتر فنی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با بیان اینکه عدم امکان خدمت رسانی مطلوب برای انجام اقدامات pm یا سرویس‌های دوره‌ای به دلیل محدودیت عرضی معابر و نبود امکان تردد خودروهای لجستیکی، شلوغی و تراکم جمعیتی زیاد در بافت فرسوده از دیگر مشکلات این بافت ها به شمار می‌رود، تصریح کرد: محدودیت عرض معابر و نبود امکان توسعه یا بهسازی طرح‌های مربوطه به دلیل تراکم زیاد تأسیسات در سطح محدود معابر، پُرهزینه بودن انجام اصلاحات در بافت فرسوده و نامشخص بودن محل تأمین اعتبار، وجود عمده بافت های تاریخی در بافت فرسوده و حساسیت بالای آن ها به دلیل الزامات جرائم و جلوگیری از ایجاد خسارت از دیگر مشکلات بافت‌های فرسوده به شمار می‌رود.

پتانسیل خطر در بافت فرسوده زیاد است

رییس بهره‌برداری شرکت گاز شهرستان اصفهان نیز در این جلسه اظهار کرد: نبود امکان امدادرسانی به موقع و سریع در حوادث به بافت‌های فرسوده، عدم ارائه خدمات و توسعه شهری در راستای رفاه مردم در بافت های فرسوده، ایجاد تلفات زیاد در صورت بروز حوادث طبیعی مانند زلزله و سیل، ایجاد تلفات زیاد در صورت بروز حوادث انسان ساز همچون انفجار و رشد مشکلات و آسیب های فرهنگی و اجتماعی مثل بزهکاری ، مهم‌ترین مشکلات بافت های فرسوده به شمار می رود.

ابوالقاسم عسگری افزود: با توجه به اینکه ۶۵ درصد انرژی استان با گاز طبیعی تأمین می‌شود و در تمام معابر شبکه گاز وجود دارد، می‌تواند پتانسیل خطر در بافت فرسوده وجود داشته باشد، بنابراین باید برای ترمیم و بازسازی بافت فرسوده اقدامات ویژه انجام شود.

وی در خصوص علل و روندهایی که به بروز این مشکلات در بافت های فرسوده انجامیده است، گفت: مهم‌ترین علت نبود عزم جدی به منظور بازسازی و نوسازی بافت فرسوده، نبود انگیزه های مناسب برای مردم در راستای بازسازی بافت فرسوده، عدم فرهنگ سازی لازم در راستای شناسایی مزایای بازسازی و نوسازی بافت فرسوده و نبود برنامه و مقررات لازم در خصوص پیشگیری از توسعه این نوع بافت‌ها است که ادامه روند موجود مشکلات زیادی را در امداد رسانی به موقع در زمان بروز حوادث همچنین رشد اعتیاد و بزهکاری و دیگر آسیب‌های اجتماعی در شهر به وجود می‌آورد.

رییس بهره‌برداری شرکت گاز شهرستان اصفهان در پاسخ به این سؤال که آیا در این حوزه نقاط قوت بالقوه و بالفعل وجود دارد؟، گفت: توسعه گردشگری با بازسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ایجاد درآمد پایدار از طریق توسعه صنعت توریسم در بافت‌های فرسوده رقم می‌خورد.

وی ادامه داد: ثبت جهانی آثار باستانی و ملی واقع شده در بافت‌های فرسوده در سازمان‌های بین المللی، ایجاد اشتغال زایی و توسعه اقتصاد همچنین تحرک در صنعت توریسم با اجرای فرایند بازسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده از جمله نقاط قوت بافت‌های فرسوده به شمار می رود.

عسگری تصریح کرد: پیشنهاد می شود اطلاع رسانی و فرهنگ سازی لازم در خصوص مزایای بازسازی و نوسازی بافت های فرسوده، اعطای وام تسهیلات در راستای بازسازی بافت فرسوده و حمایت همه جانبه دولت و شهرداری در این راستا انجام شود.

امکان بازگشایی معابر در بافت‌های تاریخی وجود ندارد

معاون میراث فرهنگی استان اصفهان با بیان اینکه امکان بازگشایی معابر در بافت‌های تاریخی وجود ندارد، گفت: تجمیع ریزدانه‌ها در بافت‌های فرسوده و تاریخی شهر بسیار حائز اهمیت است؛ حتی در رسانه‌ها و فیلم‌هایی که تولید می‌شود، بیشتر خلاف‌ها و بزهکاری‌ها در خانه‌های تاریخی اتفاق می‌افتد، بنابراین ضرورت دارد در این راستا اقدامات لازم انجام شود.

ناصر طاهری افزود: در محدوده بافت‌های تاریخی آنچه مسلم است ضوابط حفاظت از بافت تاریخی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی تأکید کرد: گاهی در محدوده‌هایی که تاریخی نیستند، ممکن است دانه تاریخی مثل مناره یا آب انبار در محدوده بافت فرسوده وجود داشته باشد که آن هم ضوابط خاص خود را دارد.