به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، افزایش جمعیت شهرها منجر به افزایش تقاضا برای وسایل حمل و نقل عمومی میشود. از این رو در کشورهای موفق در زمینه مدیریت ترافیک، طراحان شهرهای هوشمند به اجرای برنامه‌هایی در زمینه هوشمند سازی وسایل نقلیه روی آورده اند. یکی از این اقدامات، اجرای طرح دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند است. گفتنی است که در چند ماه گذشته این طرح با حمایت شهرداری تهران و یک شرکت خصوصی برای اولین بار در شهر تهران به مرحله اجرا درآمد که در این گزارش با بررسی آن در شهرهای موفق، به مزایا و معایب آن نیز می‌پردازیم.
سیستم دوچرخه اشتراکی (Public Bicycle System)
سیستم دوچرخه عمومی سیستمی است که به موجب آن و در بازه زمانی کوتاه، به صورت رایگان یا با پرداخت وجهی ، دوچرخه در اختیار افراد قرار می‌گیرد. ایستگاه‌های ویژه دوچرخه در نقاط مختلف شهر قرار دارند و به کاربران این امکان را می‌دهد که دوچرخه را از ایستگاهی کرایه کنند و به ایستگاه دیگری تحویل دهند.
سیستم دوچرخه اشتراکی هوشمند (Dockless Bikes)
در سال ۲۰۰۰ فردی به نام Deutsche Bahn پایه گذار روشی نوین در استفاده از دوچرخه های اشتراکی شد. این سیستم شامل دوچرخه و یک قفل است که بر روی دوچرخه تعبیه شده است. این نسل از دوچرخه‌ها معروف به دوچرخه های عمومی هوشمند و یا نسل چهارم هستند. در این سیستم درواقع هیچ ایستگاهی برای پارک و کرایه کردن دوچرخه وجود ندارد و کاربر با نصب نرم افزار مربوط و استفاده از جی پی اس بر روی گوشی هوشمند، نزدیکترین دوچرخه را پیدا و توسط نرم افزار قفل آن را باز می‌کند. در نمونه مشابه قبلی، کاربر از این سیستم برای کرایه کردن دوچرخه و باز شدن قفل آن با پشتیبانی تماس می‌گرفت و در نهایت دوچرخه را در هر مکانی که مایل بود پارک می‌کرد و برای قفل کردنش مجددا با پشتیبانی تماس می‌گرفت.
چین: بزرگترین اپراتور دوچرخه‌های هوشمند
سیستم دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند در کشور پرجمعیت چین به شکل چشمگیری مورد استقبال واقع شده است به شکلی که در حال حاضر دو کمپانی بزرگOfo و Mobike به بزرگترین کمپانی توزیع دوچرخه‌های هوشمند برای استفاده عموم تبدیل شده‌اند. این دو کمپانی میلیون‌ها دوچرخه را در صدها شهر چین توزیع کرده‌اند و در حال حاضر بیش از ۳۰ شرکت خصوصی در این زمینه فعالیت می‌کنند. گفتنی است که در حال حاضر کمپانی Mobike بزرگترین اپراتور دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند است و باعث شده که شهر شانگهای به بزرگترین مرکز دوچرخه‌های هوشمند در جهان تبدیل شود.
در اوایل سال ۲۰۱۷، سرمایه کمپانیMobike حدود ۶۰۰ میلیون دلار برآورده شد. در حالی که در زمان مشابه در سال ۲۰۱۸ با سرمایه گذاری کمپانی‌های مهمی همچون Tencent، سرمایه این شرکت به سه میلیارد دلار رسید! همچنین این کمپانی در اوت ۲۰۱۸ مدل الکتریکی این دوچرخه‌های نارنجی رنگ را وارد بازار کرد.
کاهش ترافیک شهری و آلودگی هوا
دردنیایی که ترافیک و آلودگی هوا به معضلی جهانی تبدیل شده و جان انسانها را به بازی گرفته، تاثیر فرهنگ دوچرخه سواری بر کاهش ترافیک و آلودگی هوا بر کسی پوشیده نیست. کشورهایی مانند دانمارک، هلند و سوئد نمونه بارز کشورهای موفق در زمینه فرهنگ سازی در دوچرخه سواری و کاهش میزان ترافیک و آلودگی هوا هستند. بر اساس آمار، استقبال شهروندان از طرح دوچرخه‌های هوشمند در شهرهایی مانند واشنگتن دی سی و مینیاپولیس تاثیر زیادی در کاهش ترافیک داشته است. همچنین آمارها نشان می‌دهد که با استقبال از این طرح در شهرهای پکن و شانگهای، میزان تردد اتومبیل‌ها به صورت تک سرنشین وبرای مسافت‌های زیر پنج کیلومتر به میزان چشمگیری کاهش داشته و اکثر شهروندان برای انجام امور روزانه خود از طرح دوچرخه‌های هوشمند بهره می‌برند.
توزیع دوچرخه‌های هوشمندِ "بیدود"، (BDOOD) در تهران
شرکت "پاک چرخ ایرانیان" به عنوان اولین و تنها مجری انحصاری دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند با نام تجاری "بیدود" فعالیت خود را در جهت تحقق شهری هوشمند آغاز کرد. در راستای این هدف، توزیع دوچرخه‌های هوشمند به منظور کاهش آلودگی هوا، رفع معضل ترافیک و کمک به محیط زیست در راس برنامه‌های این طرح قرار دارد. دوچرخه‌های نارنجی رنگ "بیدود" که در چند ماه گذشته وارد تهران شدند، از نسل چهارم از دوچرخه‌های اشتراکی محسوب می‌شوند؛ طرحی که استفاده از آن ساده و مهیج است. برای استفاده از این طرح ، ابتدا کاربر ، نرم افزار بیدود را بر روی تلفن همراه خود نصب می‌کند و با استفاده از جی پی اس نزدیکترین دوچرخه را پیدا و استفاده می‌کند.
همانطور که در طی گزارش مطرح شد در این طرح هیچ ایستگاه و کیوسکی برای تحویل گرفتن و یا تحویل دادن دوچرخه وجود ندارد. تمام اتفاقات در نرم افزار نصب شده بر روی گوشی می‌افتد: پیدا کردن، باز کردن قفل و همین طور قفل کردن دوچرخه. این دوچرخه‌ها تایرهای ضد پنچری دارند و از ایمنی نسبتا خوبی برخوردار هستند اما نقدی که به آنها وارد است نداشتن دنده است.
با توجه به شرایط توپوگرافیک (شیب و ارتفاع ) شهر تهران رکاب زدن در مسیرهای سربالایی بسیار دشوار است و ممکن است همین عامل استقبال از این طرح را با مشکل مواجه کند. این در حالی است که دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند حتی در شهرهای اروپایی که نسبتا مسطح هستند، برای سهولت در رکاب زدن دنده دار هستند. مورد دیگر اینکه، اکثر سیستم‌های دوچرخه های اشتراکی هوشمند با مشکل نداشتن کلاه ایمنی مواجه هستند که بی شک نبود کلاه، سلامت و ایمنی دوچرخه سوار را تهدید می‌کند. به همین دلیل شرکت‌ها به دوچرخه سواران پیشنهاد می‌کنند که برای خود یک کلاه تهیه کنند.
گزارش از: الهه جلالی، مترجم ایمنا
نظر شما