کیفیت زندگی شهری چگونه ارتقا می‌یابد؟

بنیان‌گذار جامعه مهندسی شهرسازی ایران گفت: جامعه شهری ایران با وجود رشد اجتماعی و اقتصادی بسیار، در دست یافتن به زمینه‌های "بهبود کیفیت زندگی" واقعا ناکام مانده است.

احمد سعیدنیا در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در ۱۰۰ سال گذشته به تناسب تغییر شرایط اجتماعی، اقتصادی و همچنین تحولات سیاسی و تجربیات علمی، شهرسازی مراحل زیادی را از نظر "محتوا" و "رویه" طی کرده و به "برنامه‌ریزی توسعه" تبدیل شده است؛ برنامه‌ریزی شهری یکی از ارکان مدیریت شهری است، از این رو پیوند میان "محتوا و رویه" ارتقای کیفیت زندگی شهری یا به عبارت امروزی "شکوفایی شهری" را تضمین می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه مدیریت شهری برای پاسخگویی به مسائل و چالش‌های توسعه شهری، اجباراً به برنامه‌ریزی روی آورده است، تاکید کرد: مدیریت شهری بدون عقلانیت برنامه‌ریزی، قادر به کنترل، هدایت و نظارت بر توسعه و عمران شهری نخواهد بود؛ همچنین بدون برنامه‌ریزی، آینده مطلوبی برای شهرها نمی‌توان تصور کرد؛ با توجه به این ضرورت‌ها، هر چقدر مسائل شهری و خواسته‌های مدیریت شهری ساده‌تر یا پیچیده‌تر شود، برنامه‌ریزی نیز ساده‌تر یا پیچیده‌تر خواهد شد.

سعیدنیا با بیان اینکه مدیریت و برنامه‌ریزی از طریق اهداف کلی "توسعه" با همدیگر مرتبط می‌شود، گفت: برنامه‌ریزی توسعه فیزیکی به معنای خاص "شهرسازی" و توسعه کالبدی و فضایی و مدیریت توسعه شهری به معنای عام "بهبود کیفیت زندگی شهری" در محتوا، عملکرد و روش، همکار و خویشاوند یکدیگر به حساب می‌آیند و به واسطه همین وجه مشترک، به یکدیگر نیازمند هستند و جدایی آنها از یکدیگر، به کیفیت محیط شهری آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد می‌کند.

وی تاکید کرد: "پویش فراگیر توسعه" وضعیتی است که در دنیای مدرن پدید آمده و تمام ارکان زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شهرها را فرا گرفته است.

بنیان‌گذار جامعه مهندسی شهرسازی ایران تصریح کرد: در ایران دستاوردهای سخت افزاری توسعه، یعنی "مدرنیزاسیون" بیش از وجه نرم‌افزاری آن، یعنی "حکمروایی خوب" سبب تحولات بزرگی در شهرها و زندگی شهری شده است؛ بنابراین شهروندی به اندازه شهرسازی تحول نیافته و در نتیجه در بطن فرهنگ شهرنشینی گُسستی پدیدار شده است و جامعه شهری ایران به علت فقدان مشارکت در تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی برای توسعه شهری، در رنج است.

سعیدنیا با بیان اینکه جامعه شهری ایران با وجود رشد اجتماعی و اقتصادی بسیار، در دست یافتن به "بهبود کیفیت زندگی" واقعا ناکام مانده است، اظهارکرد: پی بردن به چگونگی این گُسست و دست یافتن به راهبردهایی برای پیوند میان مدیریت و برنامه‌ریزی شهری در ایران، مستلزم شناسایی سیاست‌های مدیریت شهری و روند شکل‌گیری روش‌های برنامه‌ریزی شهری ۱۰۰ سال اخیر در ایران است.

وی با تاکید بر اینکه مقایسه دو مفهوم رشد و توسعه، به عنوان دو روی یک سکه می تواند مفهوم "شکوفایی شهری" را توضیح دهد، گفت: نظریه "شکوفایی شهری" به معنای "توسعه همه جانبه" زندگی شهری از سال ۲۰۱۲ از سوی سازمان اسکان بشر ملل متحد مطرح و در چارچوب این نظریه، روش‌های جدیدی برای شکوفایی شهری ارائه شده است.

مؤلف کتاب سبز شهرداری‌های کشور خاطرنشان کرد: شکوفایی شهری روشی برای کاهش اثرات منفی رشد بی‌رویه کالبدی و دست یافتن به توسعه اجتماعی، اقتصادی است و شامل ابعاد مادی و غیر مادی متعددی است که بر پایه اصول مشارکت اجتماعی برای تعیین آینده شهر خود و تعلق خاطر به محیط زیست شهری و محیط طبیعی شهرها، چارچوب چشم‌اندازهای بهبود بخش برای جامعه شهری آینده را پیشنهاد می‌کند.

سعیدنیا با بیان اینکه مسیر رسیدن به شکوفایی شهری، فرایند پیچیده‌ای است که جز از طریق افزایش نقش شهروندان در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، تحقق نخواهد یافت، افزود: البته نقش دولت‌ها به ویژه دولت‌های محلی و به عبارت دیگر شهرداری‌ها، در فراهم آوردن شرایط مساعد برای توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زمینه ساز شکوفایی شهری است و این مهم بدون کمک دولت در تامین زیرساخت‌ها و به ویژه برنامه‌های توسعه و قانونمندسازی سرمایه‌گذاری امکان‌پذیر نیست.

وی ادامه داد: "مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه شهری" به عنوان دو رکن توسعه شهری عمل می‌کند و ضعف یکی باعث ناتوانی دیگری خواهد شد، از این مهم‌تر فقدان تعامل میان آنها، سبب اختلال و آشفتگی در توسعه شهری می‌شود و مشکلاتی از نوع تناقض و تضاد پدید می‌آورد، بنابراین این دو رکن باید به طور همزمان مد نظر قرار گیرد.

کد خبر 363083

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.