خانه های جلفا، معماری اسلامی مسیحی را حفظ کرده اند

شکوه سادات اعرابی هاشمی مولف کتاب "ارامنه جلفای نو در عصر صفوی" در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: محله جلفا شبیه شهرکی ممتاز در دل شهر زیبای اصفهان است، سنگفرش‌هایی قدیمی و معماری تقریبا دست‌نخورده و نابی دارد. این منطقه خود به میدان بزرگ، میدان کوچک، چارسو، قاراکل، هاکوپجان، سنگ‏تراش‏ها، تبریزی‏ها (یا محلات) و ایروانی‏ها تقسیم می‌شود که اکنون فقط محله‌های ایروانی ها و تبریزی‌ها ساکنان ارمنی دارد. وجود دو حمام و چندین کاروانسرای محله جلفا نشان می‌دهد این محل برای پایتخت صفوی تا چه اندازه اهمیت داشته است.

این نویسنده با اشاره به خانه "داوید" که در محله جلفا قرار داد، ادامه داد: این خانه از آثار دوران صفوی است که در زمان قاجار در قسمت جنوبی این خانه تغییراتی داده شد و دو اتاق و یک ایوان سرپوشیده به آن اضافه شده است.

وی افزود: این ساختمان دارای سالن مرکزی بصورت طاق و چشمه با مقرنس های چند پایه در وسط است. در شرق و غرب سالن اتاق هایی به صورت دو طبقه به چشم می خورند و نمای جبهه شمالی با نقوش هندسی آجری بسیار زیبا تزئین شده است و در قسمت جنوب غربی حیاط خلوت قرار گرفته که دو اتاق در شمال و جنوب آن دیده می شود. این اتاق دارای تزئینات نقاشی بوده که در حال حاضر اثری از آنها دیده نمی شود.

هاشمی با اشاره به اینکه یکی دیگر از خانه های معروف این محله، خانه سوکیاس که در محله تبریزی ها قرار دارد، اضافه کرد: در وسط ساختمان اصلی این خانه تالاری دو طبقه ساخته شده است. وسط این تالار حوض سنگی هشت گوشه کوچکی قرار دارد که اطراف آن رواق هایی در دو طبقه ساخته شده و در داخل طاقچه ها و رواق های پائین نقاشی های مینیاتور از دوران صفوی دیده می شوند که این نقاشی ها به شیوه رضا عباسی است و بسیار هنرمندانه ترسیم شده اند.

مولف کتاب "ارامنه جلفای نو در عصر صفوی" ادامه داد: در کتیبه اطراف طبقه اول تالار، نقوش تشعیری شامل درختان، پرندگان و حیوانات با زمینه طلایی نقاشی شده است.ایوان شمالی توسط سه پنجره ارسی از تالار وسط جدا شده اند. در جهت شرق و غرب این ایوان تصاویری که متعلق به مسیحیان خارجی و همسرانشان است، وجود دارند.

این نویسده خاطرنشان کرد: خانه هایی در این محله وجود دارد که با کمترین دخل و تصرف، ویژگی های اصیل معماری اسلامی مسیحی را حفظ کرده اند. از این قبیل خانه ها می توان به خانه سوکیاس اشاره کرد که در بررسی معماری تاریخی خانه های جلفای نو بسیار اهمیت دارد.