امروزه در جهان، به ورزش نه فقط به عنوان ابزاری برای سلامتی، هیجان یا سرگرمی، بلکه به چشم یک صنعت بسیار پرطرفدار و پرسود نگاه می‌شود. از این رو بسیاری از شهرهای جهان، توجه ویژه خود را به یکی از جنبه‌های بسیار مهم گردشگری شهری معطوف کرده‌اند: گردشگری ورزشی.
سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری ورزشی، صرف نظر از منافع اقتصادی مستقیمی که برای شهرها ایجاد می کند، باعث ارتقاء وجهه و تصویر خارجی یک شهر خواهد شد. به همین منظور مدیران و سیاست‌گذاران موفق شهری، توسعه زیرساخت‌ها و تسهیلات ورزشی، و همچنین برگزاری رویدادهای مهم ورزشی را برای رشد بازار گردشگری ورزشی در دستور کار قرار می‌دهند. در این سیاست‌ها در کنار جذب گردشگر برای تماشای رویدادهای ورزشی، اهمیت جذب مستمر و پایدار گردشگران نیز به خوبی دیده شده است.
رویدادهای ورزشی
میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ در نقش جاذبه گردشگری موجب سرازیر شدن بازدیدکنندگان و هواداران ورزشی به یک شهر یا منظقه می‌شود. همچنین پوشش رسانه‌ای و تبلیغات گسترده ای که پیرامون رویدادهای ورزشی مهم صورت می گیرد، باعث شناخته شدن و مطرح شدن هر چه بیشتر شهر یا کشور میزبان نزد مخاطبان اذهان عمومی خواهد شد. میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ مانند مسابقات جام جهانی، المپیک و رقابت‌های قاره‌ای، البته هزینه‌های سنگینی را به میزبانان تحمیل کرده و لازم است تا شهر یا کشور میزبان، بودجه و سرمایه قابل توجهی را از چندین سال قبل از برگزاری مسابقات، برای آماده‌سازی زیرساخت‌ها و امکانات ورزشی مورد نیاز اختصاص داده و برنامه‌ریزی‌های جامعی را برای آمادگی در برگزاری هر چه بهتر رویداد انجام دهند. در مقابل، اما رویدادهای ورزشی، منافع اقتصادی فراوانی را از طریق جذب گردشگران انبوه برای میزبان به همراه خواهد داشت. علاوه بر آن، میزبانی رقابت‌های ورزشی، فقط جنبه مصرفی و کوتاه‌مدت نداشته و در بلند مدت نیز با مطرح شدن نام شهر نزد گردشگران و همچنین ارتقاء تصویر خارجی شهر، آن را به یک مقصد گردشگری مبدل خواهد کرد.
تسهیلات ورزشی
در کنار برگزاری رویدادها باید در نظر داشت که فرآیند بازسازی و ارتقاء چهره خارجی یک شهر به منظور جذب گردشگر، با وجود نمادهای فیزیکی و مکان های تفریحی و گردشگری بزرگ و شناخته شده کامل می‌شود. به چنین پروژه‌هایی عموماً پروژه‌های شاخص (Flagship Projects) نیز گفته می‌شود. توسعه این‌گونه پروژه‌ها در گردشگری به عنوان کاتالیزور عمل کرده و باعث سرازیر شدن بازدیدکنندگان و گردشگران به مکان مورد نظر خواهد شد.
این پروژه‌ها اگرچه به لحاظ مالی و اقتصادی، پروژه‌های سنگینی محسوب می‌شوند، اما اگر به درستی امکان سنجی و اجرا شوند، در میان‌مدت قدرت بازگشت سرمایه داشته و در بلندمدت نیز منافع اقتصادی قابل توجهی به همراه خواهند داشت. به عنوان نمونه ورزشگاه نیوکمپ در شهر بارسلونا سالانه حدود ۵۰۰ هزار بازدیدکننده را به سوی خود جذب می کند.
میادین ورزشی علاوه بر اینکه زمینه‌ای برای تفریح و گردشگری هستند، نمادی از موفقیت‌های یک شهر محسوب می شوند.
نگاهی به اصفهان
برای اصفهان به عنوان یک شهر تاریخی، فرهنگی و دارای زیبایی های شهری و طبیعی، گردشگری داخلی و خارجی همیشه از عوامل موثر ایجاد رشد اقتصادی و فعالیت‌های اقتصادی مولد بوده است. با توجه به پیشینه و افتخارات متعدد ورزشی کسب شده توسط ورزش اصفهان، توسعه گردشگری ورزشی در کنار گردشگری تاریخی و طبیعی از گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری اقتصادی در این شهر خواهد بود.
از جمله رویدادهای ورزشی مهم و بین المللی که شهر اصفهان در سال‌های اخیر میزبانی کرده است می‌توان به مسابقات جهانی ورزش های باستانی، جام باشگاه‌های جهان در رشته کشتی فرنگی، لیگ قهرمانان آسیا در رشته فوتسال و قهرمانی هندبال مردان آسیا اشاره داشت.
برای جذب گردشگر از طریق صنعت ورزش باید این نکته را مد نظر قرار داد که هرچه رویدادهای ورزشی بزرگتر و پرطرفدارتر باشد، تاثیر تبلیغاتی مثبتی که به شناخته شدن شهر میزبان در عرصه بین المللی کمک می‌کند بیشتر و گسترده‌تر خواهد بود. از طرفی دریافت میزبانی رقابت‌های ورزشی قاره‌ای و جهانی چندان راحت نخواهد بود و اغلب لازم است تا شهرها و کشورهای داوطلب، از چند سال قبل درخواست میزبانی خود را به فدراسیون های بین‌المللی مربوطه ارائه دهند.
بدیهی است که شهرها یا کشورهایی شانس بیشتری برای دریافت میزبانی خواهند داشت که علاوه بر برخورداری از امکانات و زیرساخت‌های مورد نیاز، سوابق و افتخارات ورزشی قابل قبولی داشته باشند. برای شهر اصفهان تکمیل پروژه بزرگ ورزشگاه نقش جهان به عنوان یکی مزیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری ورزشی می‌تواند به عنوان یکی از اولویت‌های بسیار مهم، در دستور کار قرار گیرد. برنامه‌ریزی و تلاش برای دریافت میزبانی رقابت‌های ورزشی مهم و پرطرفدار مانند بازی‌های آسیایی، اگرچه چالش بزرگی برای کشور ما محسوب می‌شود، اما با برنامه‌ریزی بلند مدت و تلاش راسخ مدیران و مسئولان برای برطرف کردن موانع ساختاری موجود، دست نیافتنی و دور از ذهن نخواهد بود.
* کارشناس ارشد اقتصاد شهری
نظر شما