به گزارش خبرنگار ایمنا، آمارهای گردشگری ایران همواره دچار ابهام و مشکل بوده است و هیچ‌گاه سازمان میراث فرهنگی اعلام نکرده است که آمار گردشگری با چه معیاری به دست می‌آید. پلیس گردشگری ناجا در نقاط صفر مرزی و فرودگاه‌ها به عنوان متولی شمارش تعداد گردشگران و اعلام آن به سازمان میراث فرهنگی معرفی‌شده است.
سازمان‌های گردشگری در دنیا تعریف خود را از گردشگر دارند، تعریف سازمان جهانی جهانگردی جامع‌ترین تعریف در دسترس برای شناخت گردشگر است؛ بر اساس این تعریف گردشگر کسی است که برای حداقل یک شب در محل مورد نظر اقامت داشته و سودآوری اقتصادی برای محل داشته باشد. ناجا هیچ‌گاه اعلام نکرده که تعداد گردشگران بر چه اساس و با چه تعریفی جمع‌آوری می‌شود.
با قدم زدن در مکان‌های توریستی شهر اصفهان می‌توان متوجه افت محسوس تعداد گردشگران خارجی بر خلاف آمار اعلام شده، نسبت به مدت مشابه سال قبل شد هر چند در هفته‌های اخیر تعداد گردشگران افزایش نسبی داشته است. در میان تمام این پستی و بلندی‌های صنعت گردشگری شاید فعالان این حوزه از جمله تورگردانان و تورلیدرها همچنین هتلداران بیشتر از دیگران بتوانند از وضعیت گردشگری کشور بگویند.
چرا لیدرها بیکار هستند؟
لیدرها و راهنمایان تور در هر کشور از اولین مواجهه‌شوندگان با گردشگران به شمار می‌روند. زندگی این افراد بر مدار حضور گردشگران می‌چرخد در سالیان گذشته با برنامه‌های سازمان میراث فرهنگی و همچنین برگزاری آزمون تورلیدری تعداد زیادی راهنمای رسمی تور به بازار کار وارد شدند. راهنمایان تور با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند از جمله نبود ساماندهی و نظارت مناسب و همچنین مشخص نبودن نرخ ثابت که سطح رقابت کاذب در این حرفه را بسیار بالا برده است، اما تمام این نقص‌ها زمانی خود را نشان می‌دهد که شاهد حضور گردشگر در شهرها و ملزم به ارائه خدمات به آن‌ها باشیم.
مهدی توکلی از راهنمایان تور در اصفهان درباره اوضاع حاکم بر گردشگری شهر به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نسبت به مدت مشابه سال گذشته آمار گردشگران خارجی نصف شده است، میزان مسافر خارجی بعد از عید نوروز بسیار افت کرد البته خوشبختانه در یکی دو هفته اخیر با توجه به وضعیت مطلوب آب و هوا و افت ارزش ریال و ارزان درآمدن سفر برای خارجی‌ها شاهد رشد ورود گردشگران خارجی به کشور هستیم. اما باید این نکته را در نظر گرفت که افت ارزش ریال یک شمشیر دو لبه است و بسیاری از گردشگران به خاطر اینکه ایران مقصدی ارزان‌قیمت است آن را مناسب از لحاظ کیفیت برای گذران تعطیلات خود نمی‌بینند.
این تورگردان با بیان این نکته که نسبت به مدت مشابه سال قبل لیدرها یک دهم فعالیت و درآمد کاری داشته‌اند، ادامه می‌دهد: اگر سازمان میراث فرهنگی مسافر داشته چرا لیدرها و هتلداران بیکار بوده‌اند و مشتری نداشتند؟ با بررسی تعداد پروازها و پرس‌وجو از آژانس‌های مسافربری بزرگ می‌توان متوجه صحیح نبودن این آمارها شد و یا حتی با یک گشت ساده در محدوده میدان نقش‌جهان و جاذبه‌های گردشگری می‌توان متوجه شد که میزان گردشگران خارجی کم شده است.
فصل سفر از سه ماه به سه هفته کاهش یافته است
هتل‌ها و اقامتگاه‌ها از مهم‌ترین بخش‌های یک سفر هستند شاید فرق یک گردش خوب و لذت‌بخش با یک گردش نه‌چندان دلچسب در نوع اقامت باشد، از همین رو هتل‌ها از ارکان مهم گردشگری تلقی می‌شوند. سال گذشته و در زمان پیک سفر در اصفهان با کمبود اتاق و پر شدن هتل‌های چهار و پنج ستاره مواجه بودیم. اما امسال شرایط متفاوت است دیگر خبری از ترافیک مقابل هتل‌ها به علت وجود اتوبوس‌های گردشگران نیست و این اتوبوس‌ها را به ندرت مشاهده می‌کنیم.
هتلداران وضعیت امسال را با سال‌های گذشته قابل مقایسه نمی‌دانند، روابط عمومی یکی از هتل‌های مشهور اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا از کاهش طول فصل سفر به سه هفته می‌گوید و می‌افزاید: حجم گردشگر به شدت کاهش یافته است، اگر در سال‌های گذشته ضریب اشتغال هتل ۹۰ روز بوده، امسال این مدت به دو الی سه هفته کاهش پیدا کرده است. تعداد مسافران هتل‌ها با گذشته قابل مقایسه نیست. اگر امروز دو یا سه اتوبوس توریستی مقابل هتل‌ها مشاهده می‌شود سال گذشته این تعداد پانزده تا بیست اتوبوس بوده است.
وی با اشاره به مشکلات هتل‌ها تصریح می‌کند: هتل‌های چهار و پنج ستاره بسیار وابسته به گردشگران خارجی هستند؛ اما با این حال حتی گردشگران داخلی و مشتری‌های تجاری هتل‌ها هم کم شده‌اند که این مسئله متأثر از وضعیت اقتصادی جامعه است. هتل‌ها در حال حاضر به مشتریان خود تخفیف‌های قابل ملاحظه‌ای می‌دهند که این راهکار هم باعث افزایش تعداد مشتریان نشده است.
آمارها قابل دفاع نیست
در چند ماه گذشته با توجه به افت قابل توجه ارزش ریال ایران، اخبار و مشاهدات زیادی مبنی بر حضور چند ساعته اتباع کشورهای همسایه خصوصاً عراق جهت خرید و انجام معاملات تجاری و یا حتی برخی از کارهای اداری مخابره شد.
محسن یارمحمدیان در گفتگو با خبرنگار ایمنا، آمارها را در کشور قابل دفاع نمی‌داند و تأکید می‌کند: در آمارگیری بسیار ضعف داریم و هیچ یک از آمارهای اعلام شده در کشور قابل دفاع نیستند. این مشکل به قدری گسترده است که آمار تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی با آمار تورم مرکز آمار ایران متفاوت است. در زمینه گردشگری اگر "مسترکارت" و "ویزا کارت" در کشور ما فعال بودند می‌توانستیم با تعداد تراکنش‌ها آمار دقیقی از گردشگران در شهرهای مختلف کشور استخراج کرده و آن را تجزیه و تحلیل کنیم.
معاونت گردشگری اداره کل سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان با بیان این نکته که هیچ‌کس از آمارهای اعلامی نمی‌تواند دفاع کند، ادامه می‌دهد: پلیس مهاجرت ناجا تعریفی از گردشگر ندارد و هرکس که وارد مرزهای ایران شود را در آمار گردشگری به سازمان میراث فرهنگی اعلام می‌کند. برای آمارگیری زیرساخت قوی در کشور وجود ندارد و به دلیل وجود نداشتن مستندات قوی هیچ‌کس نمی‌تواند از آمار ارائه شده دفاع کند، خواه این آمار افزایش یا کاهش گردشگران را نشان دهد.
وی با اعلام اینکه رشد حضور گردشگران خارجی در اصفهان پنج درصد بوده است، تصریح می‌کند: آمار ورود گردشگران خارجی بر اساس اعلام سازمان میراث فرهنگی کل کشور، ۵۱ درصد است اما این آمار در اصفهان پنج درصد است زیرا در چند ماهه نخست سال شاهد حضور گردشگران عرب زیادی در کشور بوده‌ایم که بیشتر مناطق مرزی و شهرهای مذهبی مقاصد این افراد بوده است.
یارمحمدیان تأثیرحضور گردشگران آسیایی و بخصوص چینی‌ها در اصفهان را مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: حضور گردشگران آسیایی نه تنها کاهش ورود اروپاییان را جبران کرد بلکه باعث رشد پنج درصدی ورود گردشگران به اصفهان شد.
وی می‌افزاید: در زمان پیک و فصل سفر در اصفهان که در مرحله اول از فروردین تا اواسط خرداد و مرحله دوم از مهر تا اواسط آذر است، شاهد حضور چشم‌گیر گردشگران هستیم و اکثر هتل‌های ما در این تاریخ‌ها پر هستند.
به گزارش ایمنا، از ارکان مهم و مؤثر در رشد هر صنعتی برنامه‌ریزی برای آن است، برای برنامه‌ریزی درست در هر زمینه و انجام هر کاری، دانستن آمارها اهمیت قابل توجهی دارند. در کشور ما آمارها تبدیل به اهرم‌هایی روانی برای بازی با افکار عمومی و ابزاری برای دلگرم کردن مردم توسط مسئولین شده‌اند. کم نبودند افرادی که با تغییر تعاریف دست به تحریف آمار و ارقام زدند. گردشگری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین صنایع دنیا شناخته می‌شود، گستردگی این صنعت به‌قدری است که چندین صنعت دیگر و مباحث مختلف را در خود جای‌داده است. بسیاری از کارشناسان صنعت گردشگری را راه نجات ایران از اقتصاد آفت‌زده نفتی می‌دانند. برنامه‌ریزی مهم‌ترین رکن برای رشد این صنعت است اما بدون آمار درست و برنامه‌ریزی صحیح تحقق این خواسته امکان‌پذیر نخواهد بود.
گزارش از: یزدان روحانی خبرنگار ایمنا
نظر شما