به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، سیکل اول را که می‌گذراند به دانش‌سرای مقدماتی می‌رود و در سن ۱۸ سالگی معلم می‌شود؛ حالا پس از ۳۵ سال تدریس، آقا معلم، با دستانی لرزان و عینک ته استکانی و عصایی بزرگ در دستش، اینجا در خانه سالمندان "رضوان" شهرضا روزگار می‌گذراند.
«هرگز به پدر و مادرم اهانتی نکردم که فکر کنم از نفرین آن‌ها گذرم به خانه سالمندان افتاده است، از فرزندانم هم ناراضی نیستم، اما می‌توانستند بیشتر به پدرشان احترام بگذارند.» با دستانی لرزان عصایش در دست می گیرد و به گوشی از اتاق می رود، با دستمال پارچه‌ای سفیدی که در دست دارد اشک گوشه چشمش را پاک می‌کند و بعد عینک ته استکانیش را تمیز می‌کند، انگار چشم به در دارد.
این روزها سالمندان زیادی مانند آقای موسوی در خانه‌های سالمندان یا منازل شخصی یا کنار فرزندانشان، دوران پیری را می‌گذرانند. همه مشکلات مختلفی دارند، اما مشکلات سالمندان از جنس دیگری است.
تغییر نگرش اجتماعی به سالمندان
نصرالله مردانی، کارشناس علوم اجتماعی در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تغییر نگرش‌ها و باورهای اجتماعی در همه زمینه‌ها از جمله سالمندان، دگرگونی شرایط زندگی مانند آپارتمان نشینی، کاهش درآمدهای خانواده‌های جوان و معضلات معیشتی باعث شده تا جایگاه سالمندان نیز نسبت به گذشته تغییر کند.
وی ادامه می‌دهد: باور پذیری در دوران سالمندی کاهش و به مثابه آن، تعلق خاطر به گذشته افزایش می‌یابد، در چنین شرایطی سالمندان به سادگی دچار افسردگی شده یا رنجیده خاطر می‌شوند.
این کارشناس علوم اجتماعی تاکید می‌کند: تصمیم گیری برای سالمندان نباید یک جانبه، دستوری و شتاب زده باشد، سالمندان باید در تصمیم‌گیری‌هایی که برای آنان می‌شود، حضوری فعال و موثر داشته باشند.
وی اضافه می‌کند: متاسفانه قوانین بیمه‌ای کشور در حال حاضر به گروهی از سالمندانی که در ایام جوانی به هر دلیل از پرداخت حق بیمه محروم شده‌اند، اجازه بهره‌مندی از مزایای بازنشستگی می‌دهد، در حالی که چتر بیمه‌ها باید بر سر همه سالمندان باشد.
مردانی با تکید بر ضرورت پرهیز از رفتارهای شعارگونه درخصوص سالمندان، تصریح می‌کند: جامعه‌ای که به سالمندان خود بیشتر بها می‌دهد در واقع ذخیره‌های ارزشمند سالیان مختلف را حفظ می‌کند.
افسردگی در کمین سالمندان
فضل‌الله مولایی، متخصص طب سالمندی، با تاکید بر ضرورت توجه ویژه به سالمندان، می‌گوید: سالمندی دورانی است که افراد بیشتر در معرض آسیب‌های جسمی و روحی هستند چون توان آن‌ها در مقابله با تهدیدات پیرامونی تا حد زیادی کاسته شده است.
وی پیری را از مهم‌ترین ویژگی‌های جمعیتی ایران در ۱۰ سال آینده می‌داند و تصریح می‌کند: لازم است، مراکز تخصصی خدمات بهداشتی و درمانی و روانپزشکی به این گروه سنی افزایش یابد، زیرا یک سالمند در بسیاری مواقع نمی‌تواند از خدمات اورژانسی و درمانی عمومی استفاده کند.
این متخصص طب سالمندی ادامه می‌دهد: استان‌های شمالی، اصفهان، خراسان رضوی و یزد بیشتر در معرض افزایش جمعیت سالمندی هستند، چون جمعیت جوان و نوجوان در این استان‌ها به دلیل آب و هوا و امکانات رفاهی بهتر، بیشتر بوده است.
مولایی مصرف خودسرانه دارو، عدم مراجعه دوره‌ای به پزشک و آب و هوا و غذای نامناسب را از مهم‌ترین فاکتورهای افزایش ریسک ابتلا به انواع بیماری در دوران سالمندی می‌داند و می‌گوید: آستانه تحمل یک سالمند پایین‌تر از جوانان است، اما بیان دلتنگی و دغدغه‌ها از سوی آنان نیز کمتر است، به همین دلیل افسردگی از شایع‌ترین عوارض دوران سالمندی است.
وی تاکید می‌کند: سالمندان و نزدیکان آنان باید بدانند این دوران شامل عادات غذایی، اخلاق و برخوردها، نیازهای عاطفی، نیازهای دارویی و حتی اجابت مزاج ویژه است و باید برای آن برنامه ریزی شود.
این متخصص طب سالمندی اضافه می‌کند: شرایط سالمندان در سالیان اخیر در کشور بهتر شده، اما هنوز هم لازم است، تغییرات زیادی ایجاد شود.
مولایی مهم‌ترین نیاز سالمندان را برخورداری از حقوق یا منابع درآمد پایدار، کلینیک‌های تخصصی و مراکز تفریحی اختصاصی می‌داند و تصریح می‌کند: بر اساس تحقیقی که در دانشگاه میشیگان انجام شده است، میزان امید به زندگی در سالمندانی که حقوق بازنشستگی مکفی دارند و دورا کهنسالی را در کنار خانواده می‌گذرانند، ۲۰ درصد بیشتر است.
افزایش سالمندان، نتیجه مهاجرت جوانان
علی موسوی، رییس اداره بهزیستی شهرضا با بیان اینکه بر اساس آخرین سرشماری کشور در سال ۹۵ مجموعا هفت میلیون و ۴۰۰ هزار سالمند در سراسر کشور وجود داشته که شامل ۹.۳ درصد جمعیت ایران بوده است، می‌گوید: از مجموع جمعیت سالمندان کشور ۷۲.۴ درصد شهرنشین و ۲۷.۶ درصد روستانشین هستند.
رییس اداره بهزیستی شهرضا با بیان اینکه ۹ درصد از جمعیت استان اصفهان سالمند هستند، اظهار می‌کند: در شهرضا ۱۸ هزار و ۳۱ نفر سالمند وجود دارد که از این تعداد هشت هزار و ۶۴۹ نفر مرد و مابقی زن هستند.
موسوی با بیان اینکه ۱۱.۲۷ درصد از جمعیت شهرستان شهرضا را سالمندان تشکیل می دهند، می‌گوید: میانگین جمعیت سالمند در شهرضا بالاتر از متوسط استانی و کشوری است که نشانه مهاجرت جمعیت فعال به شهرهای بزرگ است.
کانون خانواده، بهترین مکان برای سالمندان
ابراهیم امینی، رییس هیئت مدیره خانه مهر شهرضا معتقد است: «بهترین شرایط برای هر سالمند، گذراندن دوران کهنسالی در کنار خانواده است.»
وی ادامه می‌دهد: ساخت مجموعه خانه مهر در شهرضا، برای دور کردن سالمندان از خانواده‌ها نبوده است، بلکه سالمندان نیز همچون سایر اقشار جامعه باید مکانی ویژه داشته باشند.
رییس هیئت مدیره خانه مهر شهرضا برخورداری از دوران سالمندی همراه با آسایش را حق همه سالمندان می‌داند و تاکید می‌کند: خدمت به سالمندان از وظایف همه بخش‌های جامعه است، زیرا همه آنچه به عنوان سرمایه‌های اجتماعی شناخته می‌شود، حاصل تلاش سالمندان در دورا جوانی و میانسالی است.
امینی با ابراز تاسف از بی تفاوتی و برخورد ناشایست برخی افراد با سالخوردگان، می‌گوید: متاسفانه هنوز فرهنگ تکریم بازنشستگان و سالمندان در جامعه نهادینه نشده است، در حالی که در اسلام، اکرام پیران مانند اکرام خداوند دانسته شده است.
وی تصریح می‌کند: متاسفانه مسئولانی که می‌خواهند یا در گذشته قصد داشته‌اند از همه چیز از جمله بازنشستگان و سالمندان، بهره‌برداری سیاسی کنند، آسیب‌های زیادی به فعالان و خادمان حقیقی این بخش زده‌اند.
گزارش از: عباس صادقی خبرنگار سرویس شهرستان ایمنا
نظر شما