به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از مراکز پرورش عقرب در دانشگاه آزاد نجف آباد است؛ مرکزی که حتی تعداد زیادی از دانشجویان این دانشگاه نیز از وجودش ابراز بی اطلاعی می کنند و برخی نیز از شنیدن وجود چنین مرکزی در محل تحصیلشان بهت زده می‌شوند.
یکی از این دانشجویان به شوخی می‌گوید: «اگر فرار کنند چه؟ خطرناک نیست؟» دانشجوی دیگری می‌گوید: «حتماً فکری کرده‌اند که هیچ کدامشان از پرورشگاه فرار نکنند.»
دیدار با حسین رحیمی و عرفان پرهیزکار بنیان‌گذاران واحد تحقیقاتی پرورش عقرب دانشگاه آزاد نجف آباد نقطه شروع بازدید از این مرکز است.
این دو دوست که از فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد نجف‌آباد هستند ایده‌های زیادی را در سر پرورانده که یکی از آنها پرورش عقرب و استخراج زهر آن است. سه سال کار تحقیقاتی و سه سال کار اجرایی، باعث شده آنها به جایی که امروز هستند برسند و تا اینجای کار بر بسیاری از مشکلاتی که سر راهشان بوده فائق آیند.
در مرکز تحقیقاتی پرورش عقرب دانشگاه نجف آباد، عقرب‌ها در دو قسمت جداگانه نگهداری می‌شوند. به توصیه مسئولان این مرکز استفاده از ماسک برای مدعوین ضروری است چرا که ممکن است افراد به قارچ‌هایی که در این مرکز پرورش می‌یابد، حساس باشند.
عقرب‌ها حیوانات شب‌زی هستند؛ در روز استراحت و در شب فعالیت دارند و از حضور مدعوین در محل زندگیشان آن هم در روز هنگام، دل خوشی ندارند.
با حمایت مسئول پرورشگاه، "آندرو" را که یکی از گونه‌های موجود در این پرورشگاه است از نزدیک مشاهده می‌کنیم. مقداری شن شسته شده در کف ظرف است و عقرب‌ها هرکدام گوشه‌ای در حال آرمیدن هستند.
بنا بر توضیحات حسین رحیمی، عقرب آندرو، سیاه رنگ است و یکی از گونه‌هایی است که زهرش خاصیت دارویی دارد. در بین تمام عقرب‌های موجود در دنیا تنها حدود ۲۱ گونه عقرب، زهری با خاصیت درمانی دارند که از این ۲۱ گونه، ۱۸ گونه آن در ایران یافت می‌شود. در واقع ایران در این زمینه سرآمد است.
"مزوبوتوس" گونه دیگر عقرب با رنگ زرد است که در این مرکز نگهداری می شود. محل نگهداری دو گونه عقرب از یکدیگر جداست، متصدی آزمایشگاه بر این باور است که عقرب‌ها در مصرف زهرشان صرفه‌جو هستند و هرگز تمام زهر را در اولین حمله به مهاجم یا شکار تزریق نمی‌کنند.
بر روی آکواریوم‌های نگهداری عقرب‌ها برگه سرشماری آنها درج شده تا چنانچه عقربی کم شد برای جستجوی آن اقدام کنند تا آسیبی به کسی وارد نشود.
اما مسئولان این مرکز برای نابودی عقرب‌های گم شده نیز چاره اندیشی کرده‌اند. حسین در این باره می گوید: «قبل از عید نوروز یک عقرب گم شد و هرچقدر گشتیم نتوانستیم آن را پیدا کنیم. به ناچار کل پرورشگاه را خالی کردیم و همه جا را الکل ریختیم و برای لحظه‌ای شعله ور کردیم. عقرب حتی اگر برای یک لحظه در تغییر دمایی این چنینی باشد، از بین می رود. هم چنین عقرب‌ها به شدت به نور آفتاب حساس هستند و اگر بیش از یک دقیقه در معرض آن قرار بگیرند، رطوبت بدن خود را از دست می‌دهند و می‌میرند.»
تهیه پادزهر برای هر گونه گزیدگی در مرکز تحقیقاتی نیز از دیگر پیش بینی های صورت گرفته در مرکز تحقیقاتی پرورش عقرب دانشگاه نجف آباد است هر چند به گفته مسئولان این مرکز، تاکنون نیازی به پادزهرها نداشته‌اند.
به گفته پرهیزکاری عقرب، موجود بی‌آزاری است و در واقع پیش از اینکه شکارچی باشد، شکار است. عقرب‌ها تا زمانی که احساس خطر نکنند، واکنش نشان نمی‌دهند. عقرب‌های کوچک‌تر در اغلب موارد سم قوی‌تری دارند و هرچقدر بزرگ تر شوند چنگک‌هایشان قوی‌تر می‌شود؛ چنگک‌های عقرب امپراطور توانایی قطع کردن انگشت انسان را دارد! هرچند که این قاعده در برخی از گونه‌های عقرب نقض می‌شود.
نبرد عقرب‌ها را در ادامه این بازدید شاهد هستیم، نبردی که بین دوگونه "مزوبوتوس" و "آندرو" شکل می‌گیرد، حسین می‌گوید «انجام این کار خطرناک است چون احتمال دارد دو عقرب هم را نیش بزنند و فردا یکی از این دو دیگر وجود نداشته باشد (به احتمال زیاد آندره، مزوبوتوس را نیش می‌زند) ولی برای دیدن گارد عقرب راهی جز نبرد نیست.
حسین از هرگونه آندرو و مزوبوتوس یکی را انتخاب می‌کند و ما را به تماشای نبرد گلادیاتورها فرامی‌خواند! البته این نبرد خیلی هم خطرناک نیست. عقرب‌ها ترجیح دادند از هم فرار کنند. مشخص بود گونه‌ای صلح طلب هستند و تمایلی به درگیر شدن ندارند.
حسین در مورد قدرت چنگال عقرب‌ها می‌گوید «نوع آندره که چنگال خیلی قوی دارد. یک بار پنس را از دستم بیرون کشید! از موجودی با این جثه کوچک چنین قدرتی بعید است، ولی واقعاً موجودات قدرتمندی هستند.»
او در خصوص تولید مثل عقرب‌ها اظهار می‌کند «عقرب‌ها در هر بار تولید مثل حدود ۹۰ تخم می‌گذراند که اگر به صورت میانگین ۲۰ عدد از تخم‌ها از بین برود، در هر بار تخم‌گذاری ۷۰ عقرب دیگر تکثیر می‌کنند. این تعداد بالای تخم باعث می‌شود که عقرب‌ها به سرعت تکثیر شوند. ولی راه حل این موضوع کنترل تولید مثل عقرب‌هاست. در پرورشگاه از طریق تغییر دما و رطوبت، شرایط را برای عقرب‌های ماده‌ای که نیازی به تولید مثل ندارند سخت می‌کنند. عقرب، موجود هوشمندی است که وقتی شرایط را نامساعد ببیند، تخم‌هایش را پس می‌زند و بدین گونه زاد و ولد آنها کنترل می‌شود.»
این دانشجوی رشته بیوشیمی ادامه می‌دهد «بارها تبلیغاتی را دیده‌ام که حکایت از پرورش عقرب در منزل دارد. این موضوع کاملاً غیرقانونی است و خطرات زیادی در یک منطقه مسکونی دارد. ولی فارغ از تمام این مسائل، زهر عقرب یا باید در یخچال‌های مخصوصی که می‌توانند دما را تا منفی ۸۰ درجه پایین آورد نگهداری شود و یا در تانک‌های ازت که می‌توانند دما را تا منفی ۱۸۰ درجه پایین بیاورند. ولی واقعیت این است که هر دو این تجهیزات قیمت بسیار زیادی دارد و به جز یک شرکت، شخصی توانایی تامین این هزینه‌های هنگفت را ندارد.»
او اضافه می‌کند «در پرورش عقرب در منزل زهر را در فریزر خانه نگهداری می کنند که در این شرایط بعد از چند روز زهر فاسد می‌شود و دیگر قابل استفاده نیست. مرحله زهرگیری از عقرب با روشن کردن دستگاهی که پالس الکتریکی تولید می‌کند آغاز می‌شود، این دستگاه باعث می‌شود عقرب سم خود را رهاسازی کند. افرادی که در خانه اقدام به تهیه زهر عقرب می‌کنند، چنین دستگاهی در اختیار ندارند و بعضاً با شوکرهای پلیسی این کار را انجام می‌دهند که کاملاً غیراصولی است و باعث آسیب دیدن عقرب می‌شود.»
در هنگام زهرگیری از عقرب‌ها سه عقرب اولی هیچ زهری نداشتند و گویا به تازگی زهر گیری شده‌اند. چهارمین عقرب کاندیدای زهرگیری از گونه مزوبوتوس است که زهر خود را رها می‌کند، زهر عقرب در شیشه ای ریخته می شود و سپس این شیشه باید در یخچال مخصوص یا تانک ازت فریز شود.
این موسس مرکز تحقیقاتی پرورش عقرب دانشگاه آزاد نجف آباد مخلوط کردن زهر عقرب‌ها را کاری اشتباه می داند و می‌گوید «اگر زهر عقرب‌های مختلف باهم مخلوط شود، هم دیگر را خنثی می‌کنند و در واقع مایع بی ارزشی در اختیار داریم.»
او در خصوص بازار خرید و فروش زهر عقرب نیز اظهار می‌کند «به جز شرکت سرم‌سازی رازی، تقریباً زهر عقرب در کشور، خریداری ندارد و تکنولوژی تبدیل آن به دارو در داخل ایران نیست. مشتریان بزرگ هم که متشکل از شرکت‌های معتبر داروسازی اروپایی هستند، هیچ گاه از کسی که در خانه زهر عقرب را می‌گیرد آن را خریداری نمی کنند و همیشه شرکت‌های معتبر را ترجیح می‌دهند؛ چرا که ممکن است در روندی غیراستاندارد زهر آسیب دیده و خاصیت درمانی خود را از دست داده باشد.»
نظر شما