تجربه زندگی در یک خانه قدیمی

به گزارش ایمنا، با خانمی که برای بچه‌ها کتاب می‌خواند، آشنا شدیم. او "ندا سلطان‌دلال" است و به گفته خودش ۳۴ سال دارد و در شهر تهران بزرگ شده است. او فارغ‌التحصیل رشته مرمت بنا و بافت‌های تاریخی است و از سال ۱۳۹۴ در شهر یزد ساکن شده است. صحبت‌هایمان که گل می‌اندازد متوجه می‌شویم که او یکی از خانه‌های بافت قدیمی شهر یزد را سرپاکرده و هم‌اکنون با عنوان خانه «پادیاو» در حوزه بوم‌گردی فعال است. چهره دوست‌داشتنی او و فضایی که برای بچه‌ها ایجاد کرده و همین‌طور خانه پادیاو همه‌وهمه ما را به وجد می‌آورد تا از او بخواهیم از فعالیت‌های خودش برایمان بگوید و او هم با لبخندی شیرین خواسته ما را قبول می‌کند.

آن‌چه می‌خوانید گفت و گوی خبرنگار ایمنا با ندا سلطان‌دلال؛ مدیر خانه بوم‌گردی پادیاو، است.

از موقعیت جغرافیایی خانه پادیاو در شهر یزد بگویید.

خانه پادیاو در محله بازار نو در بافت تاریخی یزد واقع شده است.

چند وقت است که این مجموعه آغاز به کار کرده است؟

با شروع نوروز ۱۳۹۷ آغاز به کار کردیم.

چه شد که به فکر راه‌اندازی این‌ خانه افتادید؟

من سال ۱۳۹۴ به دلیل قبولی در رشته مرمت بنا به شهر یزد آمده بودم، با توجه به رشته‌ام و علاقه‌ای که از کودکی به خانه‌های قدیمی به خاطر داشتن حیاط و حوض و دیدن آسمان داشتم (که البته این علاقه شاید به این دلیل بود که اول دبستان به یزد آمده بودیم و در یک خانه قدیمی زندگی می‌کردیم و تجربه داشتن حیاط و باغچه و ایوان و... و. با من مانده بود)، تصمیم گرفتم خانه‌ای را بگیرم که هم در کنار آموزش‌های دانشگاه، کار عملی یاد بگیرم و هم تجربه زندگی را در آن داشته باشم. بعد تصمیم گرفتم که همان‌طور که خودم در آن خانه زندگی می‌کنم و لذت می‌برم مسافرینی که می‌خواهند از دغدغه‌های زندگی شهری دور شوند نیز لذت زندگی در خانه‌های قدیمی را تجربه کنند.

چرا واژه «پادیاو» را برای خانه انتخاب کردید؟
معماران قدیم یزدی به گودال باغچه یا باغچه گود، پادیاو می‌گفتند با توجه به اینکه الگوی این خانه بر اساس الگوی گودال باغچه است برای همین این اسم را برای آن انتخاب کردم.

نحوه تعامل اهالی محل با شما چگونه بوده است؟

من از همان شروع سال ۹۵ که به کارهای مرمت و بازسازی خانه مشغول شدم با همسایه‌ها سلام و علیک را داشتم و این ارتباط دو طرفه برقرار شد، ‌آنها نسبت به من شناخت پیدا کردند و وقتی این شناخت اتفاق افتاد، من عضوی از آنها شدم.

سرمایه ساخت خانه پادیاو را چطور تهیه کردید؟

پدرم سرمایه مالی این کار را برای من تامین کرد، اما مهم‌تر از همه حمایت معنوی بود که خانواده از من داشتند علاوه بر این سازمان میراث فرهنگی هم کمی کمک کرد و در نهایت توانستم مقداری هم از بانک وام بگیرم.

مساحت این خانه چقدر است و برای برپایی آن چه مقدار هزینه شده است؟

مساحت این خانه ۲۲۰ متر است و کلا برای برپایی آن ۵۰۰ میلیون تومان هزینه شد( ۱۰۰ میلیون هزینه خرید خانه، ۳۰۰ میلیون هزینه مرمت و بازسازی، ۱۰۰ میلیون هزینه تجهیزات مثل کاشی و شیرالات و تخت و...)

خانه پادیاو متعلق به چه دوره‌ای است؟

خانه‌ای از دوره صفوی است، البته نشانه‌هایی از دوره‌های بعدی هم دارد که دخل و تصرف زیادی در آن صورت گرفته است.

خانه پادیاو چه بخش‌هایی دارد؟

فضای شمالی خانه که شامل دو اتاق برای زندگی شخصی خودم است، فضایی برای خواب و فضایی برای کار و وسایل(شامل کمد و میز و ... ).

ضلع غربی خانه، فضای نشیمن خانه است که همه می‌توانند از آن استفاده کنند و اتاق دورهمی ما است.

ضلع جنوبی خانه که اتاق سه دری است که اتاق اصلی است و در راهروی کنار آن سرویس دستشویی و حمام شخصی برای مسافر دارد.

طبقه پایین گودال‌باغچه را شامل می‌شود و دست‌کند است و خود این فضا شامل دو قسمت است؛ دو تا اتاق دو تخته و در گوشه حیاط یک سرویس حمام و دستشویی اشتراکی وجود دارد. زیر فضای آشپزخانه فضای سرداب‌خانه است که خنک‌ترین فضای خانه است و آن هم فضای عمومی و دورهمی در خانه است.

کارکرد اصلی خانه پادیاو چیست؟

نزدیک صد سال پیش خانواده "بیوکیان" در محل کنونی خانه پادیاو زندگی می‌کردند. اکنون هم هدف ما تجربه زندگی در مکانی است که امروز در زندگی مدرن آن را از دست داده‌ایم. تجربه‌هایی مثل داشتن حیاط، باغچه، بام، فضایی برای آرامش و دورهم جمع شدن‌ها... 

بهترین بخش خانه پادیاو از نظر گردشگران کجاست؟

آن‌طور که من متوجه شدم یک جای به‌خصوص نبوده است. با توجه به اینکه مسافران رده‌های سنی مختلف و شخصیت‌های متفاوتی دارند در نتیجه هر کسی از یک جایی بیشتر خوشش آمده است.

از نظر خودتان کدام بخش این خانه جذابیت بیشتری دارد؟

اتاق نشیمن(دورهمی).

آیا فضای خانه برای برای معلولین هم مناسب‌سازی شده است؟

متاسفانه برخلاف میل باطنی من که به این موضوع فکر کرده بودم، اما هنگام مرمت و بازسازی محدودیت فضا امکان ایجاد شرایطی برای معلولین را ایجاد نکرد.

برای میهمانان خودتان برنامه‌هایی جنبی هم دارید؟

برنامه خاصی خیر. آنچه تاکنون داشته‌ایم در حد پخش فیلم بر روی بام یا بازی‌های دسته جمعی در اتاق بوده است.

آیا با اقامتگاه‌های دیگر در مناطق دیگر ایران و یا جهان ارتباط دارید؟

در ایران بله. مثلا حوضک در اصفهان، موزه اسباب‌بازی در کاشان و خانه پرهامی در شیراز، خانه نارتیتی در تفت و خانه صفا در آران و بیدگل.

از دیدگاه شما وضعیت اقامتگاه های بومگردی در ایران را چگونه است؟

در ایران اقامتگاه‌های بومگردی شامل هاستل، bed-breakfast،  guest houseو ... است که همه این‌ها تحت عنوان بوم‌گردی در ایران شناخته می‌شود و واژه دیگری نداریم؛ در نتیجه یا مثل یک مسافرخانه یا مثل یک هتل عمل می‌کند. از اینکه یک منبع درآمد محلی باشد خوب است، اما در عمل با این سرعتی که پیش می‌رود و با توجه به مشکلات اقتصادی و عدم آگاهی و شناخت کافی به زودی دچار مشکل می‌شود.

آیا خانه پادیاو نشان خاصی دارد؟

بله. درخت انجیری که در خانه داریم نشان این خانه است و همین طور کارت‌های کوچکی که روی آن تصویر همین درخت انجیر وجود دارد.

تفاوت خانه پادیاو با خانه‌هایی دیگری که در این حوزه فعالیت می‌کنند، چیست؟

خانه پادیاو زندگی امروزی من در یک خانه قدیمی در یزد است. حضور خودم در خانه و ارتباطم با اهالی محل شاید یکی از نکات جالب خانه پادیاو باشد. خیلی از دوستان فکر می‌کنند با تغییر در سبک زندگی امروزی نمی‌توان در این خانه‌ها زندگی کرد، اما من فعلا زندگی کردم و به مشکلی برنخوردم.

ورود عموم به خانه شما آزاد است؟

خیر. به علت زندگی شخصی امکانش نیست. با هماهنگی قبلی یا اگر آشنا باشند بله. بعضی روزها هم ورود عموم را ساعتی آزاد می‌گذارم.

آیا اهل کتاب هستید؟ کتابی را به مخاطبین ما معرفی کنید.

در قدیم بیشتر کتاب می‌خواندم، اما بعد کتاب‌های تخصصی و دانشگاهی را بیشتر خواندم و این مدت هم بیشتر کتاب کودک خوانده‌ام و یکی از کتاب هایی که برای خواندن پیشنهاد می کنم "همایش پرندگان" اثر "پیتر سیس" و با ترجمه "زهره قایینی" است.

آیا مسلط به زبان هم هستید؟
بله کمی به انگلیسی تسلط دارم.

در ابتدای فعالیت خانه پادیاو، میهمانان از چه طریقی با خانه پادیاو شدند و به آنجا آمدند؟

مسافرین اولیه از طریق دوستان و آشنایان معرفی شدند.

راه ارتباطی افرادی که مایل باشند در خانه پادیاو اقامت کنند چیست؟

از طریق وب‌سایت خانه پادیاو به نشانی  Padiavhome.comمی‌توانند اتاق رزرو کنند، علاوه بر این در صفحه اینستاگرام هم شرح احوالات عادی خانه آورده شده است.

در خانه پادیاو برای بچه‌ها برنامه خاصی دارید؟

من شخصا کتاب کودک را دوست دارم و در تهران با برنامه بلندخوانی «با من بخوان» آشنا شده بودم. در این محله یزد با کودکان آشنا شدم. هر زمانی که من یا کودکان فرصت داشته باشیم دور هم جمع می‌شویم(اکثرا در حسینیه بازار نو) و با هم بلند، کتابخوانی و گاهی بازی می‌کنیم. یکبار هم در حسینیه، سینمای درون محلی برگزار کردم و برای کودکان انیمیشن و فیلم پخش کردم.

به گزارش ایمنا، گفت‌وگوی ما با "ندا سلطان‌دلال" به پایان می‌رسد. فعالیت‌های فرهنگی او قابل تقدیر است. حالا که با خودمان فکر می‌کنیم، می‌بینیم با توجه به اینکه اقامتگاه‌های بوم‌گردی فرصت مناسبی را برای آشنایی گردشگران با فرهنگ و آداب و رسوم محلی هر منطقه به وجود می‌آورد و به قول خانم سلطان‌دلال امکان تجربه زندگی در یک خانه قدیمی را فارغ از زندگی روزمره فراهم می‌کند، پس بهتر است که مسئولان، علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری به این شاخه از گردشگری توجه بیشتری داشته باشند تا ضمن جذب گردشگر، بتوانیم فرهنگ بومی ایران که سرشار از زیبایی و حکمت است را به همه جهان ارایه کنیم.

گفت‌وگو از: سمانه آقائی آبچوئیه، خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر ایمنا