به گزارش خبرنگار ایمنا، در شرایط بی قانونی حاکم بر نظام بین الملل که ابرقدرتی مثل آمریکا می تواند در قالب آن جلوی سایر کشورها بایستد و تحریم‌های یکجانبه ای را علیه کشورهایی که مطابق میلش رفتار نمی کنند، اعمال کند، عدم همراهی سایر کشورها با این رویکرد، برای کشورهای تحت تحریم مسأله ای بسیار ارزشمند است. حال در شرایطی که دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران کلید خورده و مبادلات بانکی، ارزی و طلای ایران را هدف قرار داده، ترکیه می توانست نقش کلیدی برای اجرایی شدن تحریم های جدید آمریکا علیه ایران ایفا و شاهراه ارتباط ایران با اروپا را مسدود کند، اما تحت تأثیر دیپلماسی منطقه ای و شاید تا حدودی هم بخت و اقبال ایران بود که این کشور همسایه به دلایل متعدد تاکنون با تحریم‌های آمریکا علیه ایران همراهی نکرده است.
موضع ترکیه تابع الزامات همسایگی است
رحمان قهرمانپور، کارشناس مسائل ترکیه و پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه با اشاره به رویکرد ترکیه به تحریم های آمریکا به خبرنگار ایمنا گفت: موضع ترکیه الزاما در قبال تحریم‌ها تابع روابط آمریکا و ترکیه نیست؛ حتی در مواقعی که روابط این دو کشور خوب و ایران تحریم بوده مثلا در دهه ۸۰ ، ترکیه از پیوستن به تحریم های آمریکا بر علیه ایران خودداری کرده است.
وی تصریح کرد: منطق ترکیه در برخورد با موضوع تحریم ایران بیشتر از آنکه تابع روابطش با غرب باشد، تابع ملاحظات ژئوپلیتیک و الزامات همسایگی با ایران است و مقامات ترکیه بارها تاکید کرده اند، چون ایران همسایه ترکیه است، کشور های غربی و اروپایی نباید انتظار داشته باشد ترکیه با آنها همراهی کنند، از این رو این کشور همیشه از پیوستن به تحریم ها علیه ایران خودداری کرده است.
این کارشناس مسائل ترکیه افزود: البته نپیوستن به تحریم ها علیه ایران هم منافعی برای ترکیه داشته است، به عنوان نمونه، در سال ۲۰۰۸ بحران مالی جهانی آغاز شد، اما جالب است که ترکیه یکی از معدود کشورهایی است که خیلی از این بحران مالی اتحادیه اروپا تاثیر نپذیرفت و اتفاقا در آن زمان روند رشد قابل توجهی را تجربه کرد که یکی از دلایل آن مراودات اقتصادی روزافزون این کشور با ایران بود.
وی خاطر نشان کرد: در آن مقطع زمانی ترکیه به خاطر دور زدن تحریم‌ها، فروش طلا و حفظ سپرده‌های ایران و سود دریافتی آن و خیلی از موارد دیگر، منفعت قابل توجهی به دست آورد و توانست از این وضعیت استفاده و از افتادن در ورطه بحران اقتصادی جلوگیری کند.
بی اثر کردن تحریم‌ها بدون دیپلماسی میسر نیست
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و گو با خبرنگار ایمنا با اشاره به رویکرد ترکیه در قبال تحریم های آمریکا گفت: دنیا امروزه مانند گذشته به صورت یکپارچه با آمریکا همراه نیست و اگر دیپلماسی قوی‌تری در این زمینه داشته باشیم، می تواند نتیجه بخش باشد؛ کما اینکه دشمنی برخی از کشورها با ایران و محور مقاومت نتیجه دیپلماسی، فضاسازی های رژیم صهیونیستی و رفت و آمدهای مکرر نتانیاهو به این کشورها است.
وی افزود: همین نکته بیان می کند که حرکت‌ها و تلاش‌های مستمر ایران در حوزه منطقه ای نیز با توجه به حقانیت فلسفه وجود و نوع برنامه و گفتمان کشور می تواند نتیجه بخش باشد؛ در مقابل اگر تلاشی در حوزه سیاست خارجی انجام ندهیم، نمی توانیم نتیجه‌ای هم بگیریم.
دلیگانی با بیان اینکه دیپلماسی قوی می تواند در جهت بی اثر کردن و نه دور زدن تحریم ها کمک کند، خاطر نشان کرد: رابطه تجاری مطلوب با کشورهای همسایه بدون دیپلماسی، موثر نیست و البته طبیعی است که آنها منافع خود را در نظر می گیرند؛ ترکیه از بازار مصرف ۸۰ میلیونی ایران استفاده زیادی برده و نمی خواهد از آن محروم شود، تأکید بر این امر می تواند در بی اثر کردن تحریم ها مؤثر باشد.
تحریم‌های آمریکا به رویکرد ترکیه جهت داده است
سیامک کاکایی، کارشناس مسائل ترکیه تنش های بین آمریکا و ترکیه را در نوع جهت گیری آنکارا در مقابل تهران مؤثر می داند و معتقد است: در ماههای اخیر اعمال تحریم‌های اقتصادی آمریکا بر بازار ترکیه تاثیر گذار بوده و لیر ترکیه با نوساناتی مواجه شده، به طوری که ارزش آن در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته، ۲۰ درصد کاهش یافته است.بر این اساس نشانه هایی از آغاز دوره جدید در ترکیه به چشم می خورد.
این پژوهشگر مسائل ترکیه یادآور شد: یکی از نمودهای این دوره جدید این است که ترکیه در موضوع تحریم‌های آمریکا علیه ایران همراهی نکرده و در عوض اعلام کرده روابط خود را با ایران به عنوان کشور همسایه ادامه می دهد.
نظر شما