از طرفی طی سالیان گذشته اشتغال‌زایی به دلایلی چون سیاست‌های هیجانی دولت‌مردان، رکود اقتصادی و نبود برنامه‌ای مدون نه تنها پیشرفت چندانی نداشته بلکه تعدادی از افرادی هم که در حال فعالیت بوند دچار بیکاری شده‌اند و این مسئله باعث انباشت تقاضا برای کار در کشور شده است.
حال با توجه به فراگیر شدن چنین بحرانی، لازم است قبل از پرداختن به دلایل بیکاری و راهکارهای ممانعت از تداوم این معضل، تعریفی از مفهوم بیکاری داشته باشیم. بر اساس تعریف مرکز آمار ایران که مرجع رسمی محاسبه و انتشار آمار نرخ بیکاری است درصد بیکاری عبارت از نسبت جمعیت بیکار به جمعیت فعال است و افراد بیکار بخشی از جمعیت فعال هستند که در هفته آمارگیری با وجود آمادگی برای انجام کار و جستجوی کار فاقد کار هستند.
اکنون با مشخص شدن مفهوم بیکاری می‌توان به دلایل افزایش نرخ بیکاری در این سال‌های اخیر پرداخت. کارشناسان اقتصادی بر این باورند مهم‌ترین علت برای رشد آمار بیکاری آن هم در اصفهان که از صنعتی‌ترین استان‌های کشور است به سوء مدیریت‌ها مربوط می‌شود. همچنین عدم ارائه آمار صحیح از میزان بیکاران و انتشار آماری ساختگی برای نمایش بهبود وضعیت، خود از دلایلی است که اجازه ایجاد برنامه صحیح و جامع برای ریشه‌کنی تعداد واقعی بیکاران را نمی‌دهد.
مورد دیگر فقدان ارتباط تحصیلات دانشگاهی با نیازهای بازارهای امروزی و توقعات بالای این فارغ‌التحصیلان برای یافتن شغل موردنظرشان است. به‌علاوه مهاجرت‌های فراوان به این استان خود از دلایل بیکاری محسوب می‌شود، به‌طوری‌که اصفهان پس از تهران در جایگاه مهاجرپذیر بودن قرارگرفته است. واضح است یافتن شغل برای این تعداد بسیار دشوار است. پس از آن می‌توان گفت رکود صنایع و تعدیل نیرو از کارگاه‌ها و کارخانه‌های صنعتی از دلایلی است که منجر به افزایش بیکاری در این سال‌های اخیر شده است.
خشک‌سالی‌های اخیر و کم‌آبی به‌علاوه سوء مدیرت و ناتوانی نسبت به احقاق حقوق حقه سهم آبه اصفهان نیز باعث بیکاری آن عده‌ای شده است که از طریق کشاورزی گذران زندگی می کردند و نه تنها از رونق مشاغل کشاورزی کاسته شده بلکه به نابودی برخی مشاغل وابسته به کشاورزی هم انجامیده است. با این اوصاف ضروری است برای هرکدام از این دلایل بیکاری، راهکارهایی کارشناسانه اندیشیده شود.
گفتنی است آنچه در شرایط کنونی ضرورت دارد آن است که مسئولان و کارشناسان استانی درصدد سازمان‌دهی منابع و ظرفیت‌های استانی برآیند به‌طوری‌که بیشترین منفعت نصیب استان شود. از طرفی بسیاری بر این باورند حمایت از تولید ملی، شاه‌کلید حل مشکلات کشوراست و با ممانعت از واردات بی‌مورد و جلوگیری از قاچاق می‌توان با تولید همین کالاهای وارداتی، در داخل کشور برای عده‌ای اشتغال ایجاد کرد که بازهم این موردتوجه مسئولان را می‌طلبد.
اما موضوع قابل‌توجه آن است که رفع بخشی از دلایل بیکاری همت خود افراد را می‌طلبد. به‌ویژه آن تعداد بیکارانی که دارای تحصیلات دانشگاهی هستند، این‌گونه که خود درصدد مهارت‌آموزی و کارآفرینی برآیند. چرا که با یک بررسی اصولی مشخص‌شده است از دلایل فقدان شغل برای تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی عدم آموزش مهارت‌های کافی و لازم است.
به عبارتی کارآفرین نبودن دانشگاهیان وعدم انگیزه جوانان خلاق برای کارآفرینی ازجمله دلایل بیکاری به شمار می‌آیند. بدون تردید اگر به‌سوی الگوی دانشگاه کارآفرین گام برداریم می‌توان در چند سال آینده انتظار ورود فارغ‌التحصیلان بامهارت، خلاق و پرانگیزه به جوامع اقتصادی را داشته باشیم.
یادداشت از: نفیسه زمانی، خبرنگار اقتصادی خبرگزاری ایمنا
نظر شما