به گزارش خبرنگار ایمنا، خانواده اصلی‌ترین نهاد هر جامعه و کانون صمیمانه‌ترین روابط و تعاملات بین افراد است کـه مـی‌تواند نـیازهای مادی، عاطفی، تکاملی و معنوی اشخاص را بـرآورده سـازد. تـعارضات زنـاشویی حاصل نیازها، خواسته‌ها و تمایلات ناهمگون زوج ها است. تـعارضات زناشویی یکی از مسایل مهمی است که برخی از زوجین درگیر این مشکل هستند و که از بگو مگوهای ساده شروع شده و تا درگیری‌های شدید لفـظی، نـزاع و کتک‌کاری و جدایی ادامه پیدا می کند.
به منظور ارایه راهکارهای مناسب در هنگام بروز هیجانات منفی و بروز رفتارهای بهتر از سوی زوجین در این شرایط با رضا شریفی زوج درمانگر و مشاور ازدواج و خانواده به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
هیجان خشم چه تاثیری در رابطه زوجین دارد؟
هیجان خشم می‌تواند در رابطه زوجین تاثیر منفی بگذارد و عدم مدیریت آن مساله‌ساز بوده و هیجان خشم به عنوان یک هیجان طبیعی تلقی شده که می‌تواند سازنده یا مخرب باشد. نکته قابل توجه اینکه در مورد تعداد دفعاتی که خشم تجربه می‌شود، شدت درگیر شدن با خشم و مدت زمانی که فرد در آن حالت قرار گرفته حایز اهمیت است، چنانچه این شرایط طولانی‌تر شده در این صورت برای زوجین مساله‌ساز خواهد بود. علاوه بر این تکرار خشم موجب تقویت آن شده و هر بار که فرد خشم را تجربه کرده در واقع آن را تقویت می‌کند. حتی ممکن است که این خشم با افسردگی، اضطراب و بقیه موارد همراه باشد.
خشم چه تاثیری در افزایش تعارضات زناشویی و طلاق دارد؟
معمولا خشم نسبت به افراد صمیمی بوده و نسبت به غریبه‌ها انجام نمی‌شود و فقط اشخاصی که دچار اختلال شخصیتی هستند نسبت به غریبه‌ها هم خشم دارند. خشم می‌تواند ابرازی برای ابراز شکایت و همراه با رنجش باشد که این مورد معمولاً همراه با پشیمانی، عذر خواهی و تعهد برای تغییر است. گاهی خشم ابزاری برای سلطه‌جویی شمرده شده و معمولاً در آن آگاهی و پشیمانی مسئولیت‌پذیری و تعهد وجود ندارد. معمولاً زوجین در تعارضات زناشویی و طلاق خشم را بسیار تجربه می‌کنند و این اتفاق موجب شده که تصمیم‌گیری صحیحی نداشته و گاهی به دشمنی کردن با یکدیگر بپردازند. کنترل این هیجان به زوجین در بررسی فرصت‌های بهتر زندگی کمک کرده و در این صورت آنها می‌توانند بدون تاثیر از این هیجان منفی تصمیم‌گیری بهتری برای زندگی مشترک داشته باشند.
زوج‌های دارای تعارض‌های شدید دچار چه مشکلاتی می‌شوند؟
زوجینی که دچار تعارض‌های شدید و طلاق بوده و هیجانات منفی دارند، معمولا در زمینه‌های صمیمیت، تامین محبت، تعهد و مسئولیت‌پذیری و سلامت جنسی با هم مشکل دارند. از نظر تخصصی برای زوجینی که در این زمینه با مشکل مواجه هستند، دواحتمال مطرح می‌شود. احتمال اول نا کارآمدی شخصی و یا عدم تناسب زوجین با همدیگر بوده و زوجینی که در تعارض شدید بوده و طلاق را تجربه می‌کنند در ویژگی‌ها و سبک شخصیتی و نحوه تعامل با یکدیگر و مسایل خانوادگی با همدیگر دچار مشکلاتی هستند به گونه‌ای که در این زمینه کارآمدی وجود ندارد و در زمینه ازدواج مبتلا به رفتارهای مخربی مانند خیانت، خشونت، عدم‌تعهدات قانونی و مالی و ابتلا به بیماری‌های روانی و مسایلی شده که به نوعی توجیه کننده دلایل تعارضات آنها می‌شود.
احتمال مهم دیگری که معمولا زوجین به آن توجه نمی‌کنند اینکه ممکن است آنها درگیر آشفتگی‌های هیجانی موقت شده باشند، به ویژه افرادی که تازه دچار این مشکل شده و این مساله را تجربه کرده و درگیر شرایطی هستند که نمی‌تواند دلیل قانع کننده‌ای برای طلاق آنها باشد.
هیجانات مخرب در تعاملات زوجین چه عواقبی را به دنبال دارد؟
اضطراب، خشم، یاس، ناامیدی، حسادت و رنجش و ... نتیجه هیجانات مخرب است و معمولا زمانی که زوجین با همدیگر درگیر تعارض هستند هیجانات مخرب مطرح شده و می‌تواند منجر به برآشفته شدن و از بین بردن امکان تعامل مثبت به دنبال داشته باشد. این افراد واکنش‌های فوری نشان داده و همین واکنش‌ها ممکن است که اثر مخرب و بلندمدتی را به دنبال داشته باشد. از سویی هیجان مخرب تفکر منطقی افراد را کاهش داده و توان تصمیم‌گیری درست را از آنها می‌گیرد.
هیجانات مخرب موجب می‌شود که ارزیابی زوجین از واقعیت‌هایی که بر اساس آن قضاوت می‌کنند به خطا افتاده و همین ارزیابی اشتباه موجب بروز خطاهایی درمورد مشکلات مطرح بین زوجین می‌شود. نکته حایز اهمیت دیگر اینکه ممکن است که این هیجانات مخرب مانع از بیان احساسات سالم و مثبت زوجین در تعاملات‌شان شود.
چه کسانی درگیر هیجانات آسیب‌رسان منفی و مخرب می‌شوند؟
معمولا اشخاصی که به سبک‌های هیجانی عادت کردند در تعارض‌های شدید زناشویی دچار این نوع سبک برخورد شده و افرادی که ضعیف هستند و تاب‌آوری کمتری دارند در برابر مشکلات روزمره خیلی زود آستانه تحمل را از دست داده و این افراد می‌توانند مبتلا به هیجانات منفی شوند.
بهتر است بدانیم رابطه زناشویی بر اساس اخلاق و محبت استوار است و اشخاصی که باورهای غلطی در مورد تکالیف زناشویی داشته و بیشتر گرایش به سمت تکلیف و طلب کاری دارند دچار ناکامی شده و هیجانات را تجربه می‌کنند. همچنین افرادی که تمرکز روی نقاط ضعف داشته و به نقاط مثبت کم توجه هستند، افرادی که کمال‌گرا بوده و معمولا این کمال‌گرایی تامین نشده وآنها ناکام می‌شوند. اشخاص سلطه جو که این خصلت آنها موجب تجربه رفتارهای منفی و تخلیه این هیجان منفی بر روی دیگران را به دنبال دارد.
توجه به چه نکاتی در تشخیص هیجانات منفی در جریان تعارضات زناشویی ضروری است؟
باید توجه داشت که هیجانات موقتی هستند و ممکن است به واسطه انتخاب اشخاص ادامه یافته و یا اینکه به واسطه هوشیاری آنها کنترل شده و ادامه پیدا نکند. نکته دیگر اینکه ممکن است که هیجانات منفی متضاد (خشم و عشق) هم زمان وجود داشته باشند. این احتمال وجود دارد که شخصی در یک لحظه در شرایطی خشم را بروز داده، اما بعد از آرام شدن عشق را داشته باشد. نکته حایز اهمیت دیگر این است که در هنگام هیجانات منفی به توقف و تفکر عادت کنیم. در زمان خشم و عصبانیت بهتر است که فرد ایستاده بنشیند و چنانچه در این هنگام نشسته موقعیت خود را تغییر داده و در واقع همین تغییر موقعیت‌ها به زوجین کمک می‌کند تا به جای نشان دادن واکنش فوری رفتار مناسب‌تری را نشان داده تا بعد از آن درگیر عوارض رفتار منفی نشوند.
نظر شما