به گزارش ایمنا، یکی از این مکان‌هایی که می‌توان خستگی روزمره را از تن زدود، کوچه باغ‌های شهر اصفهان است که بیشتر آنها در منطقه ۹ شهرداری واقع شده است. کوچه باغ‌ها در هر فصل سال، زیبایی خاصی دارد و هویت‌شان بر اساس هر فصل و موقعیت آب و هوایی گوناگون است و از این جهت همواره مورد استقبال گردشگران قرار می‌گیرد.
منطقه ۹ شهرداری اصفهان از شمال به خیابان اشرفی اصفهان ( ادامه نهر سودان) تا سه راه اشرفی اصفهانی، از جنوب به پل وحید در مسیر زاینده رود تا خیابان لوله آب و خیابان آتشگاه، از شرق به سه راه اشرفی اصفهانی در امتداد بزرگراه شهید خرازی تا پل وحید و از غرب به خیابان لوله آب محله جروکان تا شهید غفاری و خیابان اشرفی اصفهانی ختم می‌شود. به دلیل وجود منطقه ناژوان و کوچه باغ‌ها از این منطقه به عنوان ریه تنفسی شهر یاد می‌کنند. مدیر منطقه ۹ شهرداری اصفهان در این باره می‌گوید:یک سری از فضاهای شهری مثل کوچه باغ‌ها در این منطقه از بین رفته اند که لازم است دوباره احیا شوند در این راستا باززنده سازی مادی رهنان در این منطقه در دستور کار قرار دارد. عباس روحانی معتقد است: باید فضاهایی ایجاد شود تا شهروندان بتوانند چند ساعتی را به دور از هیاهوی زندگی از فضای دلنشین آن استفاده کنند
مشروح گفت و گوی سید عباس روحانی، مدیر منطقه ۹ شهرداری اصفهان که میهمان خبرگزاری ایمنا بوده را در ادامه می‌خوانید:
در راستای هدف باززنده سازی کوچه باغ های منطقه ۹ شهر اصفهان چه برنامه هایی دارید؟
این روزها همه مدیران شهری به سمت احداث روگذر و زیر گذر و خیابان رفته اند و در فکر عام مردم هم این پروژه‌ها، اقدام خوب تعریف می‌شود در صورتی که یک سری فضاهای شهری مثل کوچه باغ‌ها و کناره‌های مادی‌ها هستند که از بین رفته و به آنها به عنوان فضای بالقوه شهری کمتر توجه می‌شود.
به همین منظور باززنده سازی مادی رهنان در دستور کار شهرداری این منطقه قرار گرفت در این راستا سال گذشته مطالعات و تحقیقات در این زمینه انجام و امسال اجرایی خواهد شد. این طرح در محدوده کوی آتشگاه تا خیابان نبوی منش پیش می رود، در واقع در نظر داریم از کوه آتشگاه تا خیابان نبوی منش در مسیر مادی رهنان یک فضای شهری ایجاد کنیم تا شهروندان بتوانند چند ساعتی را به دور از هیاهوی زندگی از فضای دلنشین آن استفاده کنند؛ اگر موفق شدیم و طرح خوب اجرا شد در نظر داریم از این فضا به عنوان یک الگو برای دیگر مادی ها در مناطق دیگر که فضاهای باز دارند، نیز استفاده کنیم.
باززنده سازی مادی رهنان چند کیلومتر است و طراحی آن به چه صورت به افزایش نشاط شهری کمک می کند؟
باززنده سازی مادی رهنان به طول ۸۰۰ متر انجام می‌گیرد؛ من به طراحان پروژه، ایده‌ای ارایه کردم که این محور را به صورتی طراحی کنند که اگر از متخصصان مغز و اعصاب و روان دعوت شد و در این محور قدم زدند از این پس نسخه ای که برای بیماران خود می نویسند، ساعاتی قدم زدن در این مسیر باشد، چرا که یک مسیر پیاده راه برای آن تعریف شده است و به صورت احیاء مادی هایی که در سطح شهر انجام شده، نیست.
وقتی ایده باززنده سازی مادی رهنان در منطقه ۹ شکل گرفت، حدود یکسال مطالعات، تحقیقات و طراحی آن انجام شد و کارشناسان مختلفی روی این طرح نظر دادند. شاید در نگاه اول کار خاصی نباشد، زیرا مادی وجود دارد، اما دغدغه ما این است که این مسیر به یک فضای ناامن شهری تبدیل نشود و جانمایی نیمکت‌ها، آبنماها، چراغ ها و درختان درست انجام گیرد تا بتواند برای استفاده کنندگان آرامش روحی روانی در پی داشته باشد به همین منظور از مشاورانی کمک خواستیم و آن ها نظراتی مثل حذف زاویه های کور را دادند. سال گذشته این پروژه به صورت خاص در منطقه مطرح بوده و امسال اجرا می شود.
می توان گفت قسمت عمده آنچه که از فضای سبز شهر اصفهان باقی مانده در منطقه ۹ قرار گرفته است. تا چه اندازه برای زنده نگه داشتن این فضاها در منطقه تلاش می شود؟ آیا می توان کاری کرد که این فضاهای سبز از حالت بکر خارج نشوند و در کنار محور چهار باغ بتواند بخشی از آن نشاط شهری را فراهم کند؟
مساحت باغات سطح منطقه ۱۴۳ هکتار و مساحت اراضی کشاورزی واقع در این منطقه ۱۶۳ هکتار است. در حاشیه مادی و باغات، درختان چهل یا پنجاه سالهای وجود دارد که تنها باید این فضاها را برای چنین طرح هایی آماده کنیم. اکثر این فضاهای سبز به صورت ارگانیک شکل گرفته و متأسفانه طی چند سال گذشته بیشتر این محورها با توجه به ساخت و سازها از بین رفته است به طور مثال محور ناژوان یا کوچه آسیاب با انبوه سازی‌هایی که انجام شده از بین رفته است.
پیشنهاد پیاده‌راه کردن مادی رهنان که از خیابان نبوی منش تا کوی آتشگاه قرار گرفته است، ارایه شده، منتظر هستیم بدانیم نتیجه این ایده چه می‌شود تا آن را به صورت الگو برای دیگر مناطق نیز انجام دهیم، همچنین ادامه خیابان نبوی منش نیز مادی‌ها و کوچه باغ‌هایی وجود دارد که می توان برای حفظ و نگهداری آنها اقدام کرد اما بعضا خارج از محدوده شهری هستند و به منطقه ۹ اجازه ورود نمی‌دهند.
باید به این نکته نیز اشاره کنم که وسعت کوچه باغ ها در این منطقه زیاد است و اگر بخواهیم تمام آنها را احیا کنیم باید بودجه یک سال شهرداری اصفهان را به این موضوع اختصاص دهیم، بنابراین برای احیاء کوچه باغ‌ها ابتدا امکان سنجی انجام می‌دهیم، زیرا ایجاد امنیت در این مسیرها اهمیت دارد.
اگر ما این معابر و کوچه باغ‌ها را احیا کنیم و اجازه بدهیم مردم شهر محصولات کشاورزی ارگانیک خود را آن جا تهیه کنند باغدارها نیز می توانند منبع در آمدی داشته باشند، البته این امر نیاز به فرهنگ سازی دارد و زمان می‌برد.
توسعه فضای سبز کوه آتشگاه به کجا رسید؟
فاز یک و دو فضای سبز کوه آتشگاه اجرا شد و مابقی آن در حال انجام است. قسمت حدفاصل شمال آتشگاه تا منطقه پلی اکریل به صورت باغ است که اصلا قصد ورود نداریم، اما بخشی که به صورت زمین بایر است، برای احداث فضای سبز تملک شد. همچنین در سال جاری توسعه بوستان کوهسار در شمال آتشگاه را در دستور کار قرار داده ایم.
وسعت فضای سبز و باغات منطقه چه مقدار است؟ با توجه به اینکه بیشترین طول مادی در منطقه ۹ قرار دارد چه سیاستی برای آبیاری آنها در نظر گرفته اید؟
در منطقه ۹ دو نوع فضای سبز داریم، فضای سبز اکولوژیک مثل فضای سبز ناژوان و کنار مادی‌ها و دیگری فضای سبز تفرجگاهی است مثل پارک‌هایی که در سطح منطقه وجود دارد. وسعت فضای سبز در اختیاری شهرداری ۱۱۰ هکتار و در اختیار سایر ارگان‌ها ۲۳ هکتار است.
کمبود آب نه تنها برای منطقه ۹ به صورت یک کابوس درآمده و یکی از معضلات منطقه است، بلکه تمامی مسئولان شهر نیز هم و غم‌شان این شده که تمام فضاهای سبز در مناطق شهری را سبز نگه دارند.
رژیم آبی فضای سبز منطقه ۹ با فضای سبز دیگر مناطق شهر تفاوت‌هایی دارد به طور مثال درخت‌هایی که سالیان سال در کنار رودخانه قرار دارند و ریشه هایشان دائم در آب بوده به یک رژیم آبیاری دائمی عادت کرده‌اند. فضای سبز اطراف مادی‌ها هم از همین رژیم آبی پیروی می‌کنند، بنابراین در برابر کم آبی زودتر دچار تنش می شوند.
ریشه درختان موجود در پارک ها در سطح زمین قرار دارند و حتی با یک بارندگی سیراب می شوند، ولی ریشه‌های درختان حاشیه رودخانه در عمق خاک قرار دارد و آبیاری خاصی را می طلبد.
واقعا سبز نگه داشتن این محیط برایمان سخت است، ضمن اینکه در حال حاضر مجوز حفر و کف شکنی چاه به ما نمی‌دهند و نیز در اطراف مادی‌ها محیطی نداریم که بتوانیم آبیاری قطره‌ای را ایجاد کنیم، بنابراین مجبوریم از آبیاری غرقابی استفاده کنیم که این کار را خیلی سخت کرده است.
امیدواریم به لطف خدا بتوانیم تابستان گرم امسال را پشت سر بگذاریم. نیروهای خدمات شهری و فضای سبز از شهریورماه هر سال که عبور می‌کنیم نفس راحتی می‌کشند چرا که آبیاری درختان اگر کم شود ضعیف می شوند و آفت‌ها به آنها هجوم می آورند، شهر اصفهان تجربه مشابهی و تلخی در خصوص خشکی نارون‌ها دارد، برای یک کارشناس فضای سبز وقتی یک درخت می‌شکند و یا آفت می زند مثل این است که بچه اش مریض شده است.
شیوه آبیاری فعلی درختان منطقه به چه صورت است آیا می توانید از پساب برای آبیاری استفاده کنید؟
آبیاری فضای سبز و درختان منطقه به صورت قطره‌ای انجام می گیرد، اما فضای سبز اطراف مادی ها را نمی شود به این شیوه آبیاری کرد مثلاً درختی که قدمت ۵۰ سال دارد و در عمق خاک ریشه دوانده را نمی توان به صورت قطره ای آبیاری کرد. عده ای از کشاورزان به شکل سنتی با جوی های صحرایی باغ های خود را آبیاری می‌کنند و آب را از این باغ به آن باغ هدایت می‌کنند به این صورت که "مکینه" برای یک محله کار می کند و ممکن است در طول هفته با یک چاه آب، ۱۰ باغ را آبیاری کنند.
امسال باید دعا کنیم آب چاه‌ها پایین نروند، زیرا نمی‌توانیم آب وارد کنیم و با همین آب موجود باید فضاهای سبز را آبیاری کرد، البته با روش های مختلف سعی کردیم بهترین آبیاری را داشته باشیم و جلوی پرت آب را بگیریم، زیرا در منطقه ۹ امکان آبیاری با پسآب وجود ندارد ولی در بسیاری از مناطق شهر این نوع آبیاری پیش بینی شده است.
منطقه ۹ با چه چالش هایی دست و پنجه نرم می کند؟ جنس چالش ها چقدر با دیگر مناطق متفاوت است؟
مهمترین چالشی که در منطقه ۹ با آن روبرو هستیم بحث کاربری اراضی است و طی برآوردی که انجام گرفته بیش از ۸۰ درصد نارضایتی‌هایی که در منطقه ۹ ایجاد می‌شود به اراضی کشاورزی برمی‌گردد که اصلاً در حیطه اختیارات ما نیست و نمی توانیم کاری بکنیم.
قسمت سبز اکولوژیک شهر اصفهان در منطقه غرب واقع شده و در گذشته اراضی کشاورزی بین این فضای سبز و مرکز شهر فاصله می انداخت، اما در سالهای اخیر با گسترش شهر این منطقه به مرکز شهر متصل شده است و این امر باعث شده تا مردم این منطقه قیمت زمین‌های خود را با زمین‌های مرکز شهر مقایسه کنند و به شدت گلایه مند باشند و به طور مداوم این موضوع را پیگیری کنند به طور مثال در ناژوان قیمت اراضی این‌طرف رودخانه با آن طرف رودخانه خیلی تفاوت دارد.
به همین منظور انتظار دارند زمینی که در گذشته از درخت و میوه اش استفاده می شده را بتوانند تغییر کاربری دهند و از خود زمین به عنوان زمین مسکونی استفاده کنند، البته توقع به حقی هم هست اما برنامه ریزی شهری چیز دیگری می‌گوید، بزرگترین دغدغه شهرداری این منطقه هم بحث کاربری است که چالش بزرگی ایجاد می‌کند.
چالش دیگر بحث شبکه معابر این منطقه است، در سنوات قبل منطقه ۹ از ۲۳ روستا تشکیل شده بود که هم اکنون ۲۳ محله متصل به هم را داریم. شکل گیری این منطقه به قدمت کوه آتشگاه بر می‌گردد به زمان ساسانی و چون به صورت ارگانیک شکل گرفته از مهندسی شهرداری تبعیت نکرده است. هر جا نهر آبی و مادی بوده سکونت شکل گرفته و به شکل معبر ایجاد شده بنابراین با استانداردها همخوانی ندارند.
بسیاری از این ساختمان‌های مسکونی در مسیر معابر باید عقب نشینی شود تا مادی ها آزاد شوند چرا که معابری که شکل گرفته اند بسیار باریک هستند و از همه بدتر این است که اتصال و ارتباط بین محلات با خیابان اصلی بسیار سخت انجام می‌گیرد و به همین دلیل حمل و نقل عمومی در این محلات هم با اقبال روبرو نبوده است چرا که شخصی که می‌خواهد از دل محله با وسیله نقلیه، خودش را به خیابان اصلی برساند با همان وسیله به راهش ادامه می دهد.
در چند سال اخیر احداث خیابان‌هایی مثل خیابانی که آتشگاه و کهندژ را به هم متصل می کند توانسته است تا حدودی بافت را بشکافد و این ارتباط را برقرار کند ولی همچنان مشکل به صورت کامل برطرف نشده و باید چند خیابان دیگر حتی موازی آتشگاه احداث شود. به همین منظور تصمیم داریم بین خیابان آتشگاه و کهندژ خیابانی ایجاد کنیم تا بتوانیم این بافت ارگانیک را به بافت شطرنجی تبدیل و ارتباط بین محلات را با خیابان اصلی قوی‌تر کنیم.
قرار بود در این منطقه پل صاحب روضات احداث شود به کجا رسید؟
پل صاحب روضات پروژه مشترک بین منطقه یک و منطقه ۹ هم یک سری مشکلات فنی دارد که قرار است مجوز شورای عالی استان را بگیرد.
طرحی که برای ساماندهی اطراف منارجنبان داشتید به کجا رسیده است، آیا توانستید موافقت اداره میراث فرهنگی اصفهان را جلب کنید؟
این طرح همچنان ادامه دارد، اطراف منارجنبان نزدیک ۱۳ هزار متر زمین است که با تعدیلاتی که اتفاق افتاده به ما اجازه دادند حدود ۳۷۰۰ متر از آن را بنا در حد سه طبقه احداث کنیم. مابقی آن۱۰ هزار متر زمین مانند مقبره، به صورت فضای باز شهری، خیابانهای شهری و فضای سبز ایجاد می‌شود. این پروژه قرار است به صورت مشارکتی اجرا شود، بنابراین برای مشارکت کننده‌ها باید از نظر اقتصادی جواب دهد به همین دلیل محدودیت هایی وجود دارد.
دو سال پیش مشارکت کننده اول نتوانست موافقت میراث را جلب کند و مجبور به خلع آن شدیم ولی اکنون ابتدا نظرات میراث را گرفتیم و آن را به سرمایه گذاران اعلام کردیم تا دچار چالش نشوند. به همین منظور فراخوان جدید اعلام شد و سرمایه گذار جدید انتخاب و نقشه های جدید تهیه شد، اکنون منتظر تأیید میراث هستیم که جمع بندی شود.
منارجنبان جزء آثار تاریخی محسوب می شود که همه دنیا آن را می شناسند، بنابراین هرحرکتی در اطراف آن انجام شود همه دنیا مطلع می شوند و این موضوع هم دقت نظر زیادی می خواهد و خود میراث حساسیت هایی دارد و به همین دلیل جمع بندی این پروژه زمان بر شده است، امیدواریم این طرح امسال اجرایی شود.
برای حمل و نقل منطقه در محور آتشگاه چه برنامه هایی دارید، قرار بود بی آرتی احداث شود؟
در خیابان آتشگاه تعداد تاکسی ها کم است به این علت که این تاکسی‌داران باید طول این خیابان که ۱۲ کیلومتر است را بدون تقاطع طی کنند که برایشان به صرفه نیست و دیگر اینکه اگر کسی بخواهد تا سرخیابان را با ماشین شخصی بیاید با همان ماشین به راه خود ادامه می دهد به همین دلیل در این خیابان تاکسی برد اقتصادی نداشت. حمل و نقل عمومی هم به دلیل فرسودگی اتوبوس‌ها و جمعیت زیاد منطقه خیلی جوابگو نبود و تنها قشر خاصی مثل دانش آموزان از آن استفاده می کردند.
از ابتدای فعالیت در شهرداری این منطقه، برای توسعه حمل و نقل عمومی دو خط دیگر اتوبوسرانی احداث شد، همچنین خط مبدأ و مقصد تغییر یافت. یک خط دیگر نیز قرار است از خیابان حجازی تا آتشگاه و پایانه صمدیه راه اندازی شود، ضمن اینکه قرار شد خط اتوبوس خیابان آتشگاه به صورت بی آرتی ایجاد شود، البته مانند خط یک بی.آر.تی در خیابان بزرگمهر نیست اما در نظر داریم یک خط ویژه قوی در آتشگاه به سبک خط بی.آر.تی خیابان جی به صورت ایزوله ایجاد کنیم.
منطقه ۹ یکی از مناطق حاشیه ای شهر محسوب می شود، تعامل‌تان با دیگر مناطق شهرداری مثل خمینی شهر به چه صورت است؟
تعامل نسبتاً خوب است به عنوان مثال امسال برای نخستین بار در سمت غرب هم ستاد اسکان نوروزی داشتیم چون میخواستیم ستادی قبل از ورودی شهر مستقر باشد که این امر با همکاری خود دهیاری تیرانچی انجام گرفت و در این محدوده یک ستاد مستقر کردیم همچنین در نوروز با شهرداری درچه و شهرداری، فرمانداری و نیروی انتظامی خمینی شهر به منظور ارایه خدمات بهتر به مسافران نیز تعاملاتی صورت گرفت.
تا آنجایی که در دست و پای یکدیگر نرویم در بحث های خدمات شهری هم تعاملاتی صورت گرفته به طور مثال آسفالت برخی معابر خیابان نبوی منش که بخشی از آن در منطقه و بخشی از آن در محدوده خمینی شهر قرار دارد، انجام شد. با پلیس راهور نیز تعاملاتی داریم به این صورت که اگر این طرف نبوی منش تصادف شود باید اصفهان و طرف دیگر خمینی شهر ورود پیدا کند. هماهنگی های خوبی هم بین کلانتری های محل وجود دارد.
مهمترین پروژه هایی که امسال برای منطقه در نظر گرفتید، چیست؟
احداث خیابان بهشت یکی از پروژه های منطقه ۹ است که در ابتدا در چهار فاز تعریف شد که فاز یک آن آزادسازی و احداث شد، هنگامی که فاز دو را آزادسازی کردیم یک تغییر رویکرد داشتیم به این صورت که این پروژه فاز به فاز اجرا نشود چراکه هم هزینه ها را بالا می برد و هم اینکه اگر فاز یک را اجرا کنیم تا بخواهیم فاز دو را احداث کنیم فاز یک فرسوده شده است بنابراین قرار شد امسال هر سه فاز را آزادسازی و سپس خیابان را احداث کنیم.
عمده‌ترین هزینه ها در بحث آزاد سازی مصرف می شود، شاید آزادسازی یک خیابان ۱۰۰ میلیارد تومان باشد و سپس با پنج میلیارد تومان خیابان احداث شود.
یکی دیگر از پروژه های این منطقه احداث خیابان آذرمهر است، سال گذشته آزاد سازی این خیابان انجام گرفت و فقط سه پلاک دیگر آن باقی مانده که امسال آزاد سازی و احداث می شود همچنین احداث قسمتی از کندرو خیابان آتشگاه انجام شده و قسمت دیگر آن که حدود ۷۰۰ متر است باید آزادسازی شود. امسال آسفالت و فضای سبز قسمت هایی از پروژه مسیر کندرو که انجام شده و به صورت بریده بریده و خاکی است را انجام می دهیم چون آزادسازی این قسمت به صورت تدریجی انجام می شود و شاید پنج سال دیگر هم طول بکشد، نباید مردم به زحمت بیفتند.
بازسازی استخر نور از دیگر پروژه هایی است که ساخت آن از دو سال گذشته شروع شده، سالن داخلی آن حتی بدون افتتاحیه در اختیار سازمان فرهنگی گذاشته ایم و مابقی آن هم رو به اتمام است که اوایل تیرماه به بهره برداری می رسد.
نظر شما