به گزارش خبرنگار ایمنا، اهمیت توافق هسته ای برجام به عنوان دستاورد دیپلماسی چند جانبه برای رفع بحرانهای بین المللی به خوبی آشکار است و همگان بر آن تاکید دارند، اما اکنون دولت آمریکا با دلایل خودمحورانه و تحت تأثیر شعارهای ایران هراسانه دشمنان ایران، برجام را با تردید روبرو کرده و به دنبال فشار و تحریم‌های جدید علیه ایران و به رخ کشیدن قدرت خود در عرصه بین المللی است.
معاهده «منع گسترش سلاح های هسته ای»(NPT) یکی از مباحث سیاسی- امنیتی در سطح جهان است که به دنبال خسارت های ناشی از انفجار بمب اتمی آمریکا در هیروشیما و ناکازاکی ژاپن برای جلوگیری از استفاده غیر صلح آمیز انرژی هسته ای آماده و از طرف ۱۸۶ کشور جهان امضا شد.
در روزهای گذشته با نقل قول های تهدیدآمیز ترامپ و زمزمه های خروج آن از برجام، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی که نشریه «نیویورکر» منتشر کرد از ۳ گزینه پیش روی ایران در صورت خروج آمریکا از برجام سخن گفت که نخستین مورد، اقدام متقابل ایران برای پایان دادن به تعهدات هسته‌ای قید شده در برجام و از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم است. دومین گزینه ایران، توسل به مکانیسم حل اختلاف است که به همه طرفین دخیل اجازه طرح شکایت رسمی در کمیسیون رسیدگی به موارد نقض برجام را می‌دهد، اما گزینه سوم بسیار جدی‌تر خواهد بود؛ چرا که بر توانایی ایران برای تصمیم‌گیری درباره خروج از «ان‌پی‌تی» تاکید دارد.
در همین راستا، «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در روزهای گذشته گفته بود:«متاسفانه از روز آغاز اجرای تعهدات، طرف مقابل به‌اشکال مختلف کارشکنی انجام داده است. البته بر اساس معاهده ان‌پی‌تی کشورهای عضو این حق را دارند که اگر احساس کنند منافع ملی‌شان در گرو ادامه وضعیت نیست می‌توانند به راحتی از آن خارج شوند و این گزینه محتمل جمهوری اسلامی ایران است».
لزوم استفاده از اهرم اروپا
حمیدرضا فولادگر، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در رابطه با احتمال خروج ایران از ان پی تی به خبرنگار ایمنا گفت: اگر آمریکا بخواهد از برجام خارج شود، که البته این کار را برای فشار بیشتر بر ایران و ایجاد شرایط برای تصویب قطع نامه‌ها و تحریم های جدید و همراه کردن اروپا با خود انجام می دهد، ایران هم باید همه راه‌های پیش رو که یکی از آنها خروج از ان پی تی است را مدنظر قرار دهد.
وی با اشاره به دیگر راه‌های پیش رو در صورت خروج آمریکا از برجام، عنوان کرد: یکی از راهها استفاده از خود برجام است؛ به این صورت که در برجام پیش بینی شده بود که با خروج یکی از طرفین، ایران می‌تواند فعالیتهای خود را که داوطلبانه متوقف کرده را از سر بگیرد؛ بر این اساس، ایران می تواند غنی‌سازی و فعالیت سانتریفیوژهای خود را مجددا آغاز و حتی تحقیقات و نسل نو سانتریفیوژها را فعال کند و به این ترتیب، از ظرفیت های خود در برجام بهره مند شود.
فولادگر راه دیگر مقابله با خروج آمریکا از برجام را گسترش مذاکرات با کشورهای اروپایی دانست و افزود: ایران می تواند از این طریق از اهرم اروپا استفاده کرده و آمریکا را دچار انزوا کند؛ همه این موارد باید باهم انجام گیرد و مورد آخر را حتی می توان همین الان نیز به کارگرفت و چه بسا باید زودتر این روند را در پیش می گرفتیم و با بقیه اعضای ۱+۵ علیه آمریکا مذاکره و صحبت می شد.
ایران باید پیگیر انزوای آمریکا باشد
سید جلال ساداتیان کارشناس روابط بین الملل در گفت و گو با خبرنگار ایمنا با اشاره به احتمال خروج ایران از «ان پی تی» گفت: سفرهای اخیر مکرون، مرکل و موگرینی به آمریکا با این هدف صورت گرفت که ترامپ را از تهدیدات خود نسبت به خروج از برجام منصرف و از به خطر افتادن حیثیت بین المللی اعضای شورای امنیت و اعتبار آن در صورت یکجانبه عمل کردن آمریکا، جلوگیری کنند.
وی تأکید کرد: همه این کشورها برای حفظ منافع خود به دنبال ادامه برجام هستند و معتقدند در صورت خروج آمریکا از این توافق بین المللی، ایران هم از ان پی تی خارج می شود و دیگر کنترل و نظارت بر فعالیتهای ایران امکانپذیر نخواهد بود.
ساداتیان افزود: کشورهای اروپایی در تلاشند برای آنکه ترامپ تنها نماند و حتی در داخل آمریکا هم حمایت شود، وی را در برجام نگه دارند؛ همچنین آنها به این باور رسیده اند که ایران شرطی را برای برجام نمی پذیرد و می خواهند از مسئله برجام رد شوند تا این توافق لطمه‌ای نبیند.
وی با اشاره به اینکه اروپایی ها مسئله نگرانی آمریکا از ساخت موشکهای ایران را از برجام جدا کرده اند، گفت: اروپا در این زمینه همکاری خود را با آمریکا اعلام کرده، این در حالی است که در برجام بحث موشک های دفاعی ایران تنها با شرط و شروطی که آمده مورد توجه قرار گرفته است.
این کارشناس بین المللی خاطر نشان کرد: مطرح کردن بحث خروج ایران از ان پی تی، در صورت خروج آمریکا از برجام هم تهدیدی است برای آمریکا که در واقع با این هدف مطرح شده تا فشاری بر ترامپ وارد کرده و او را سر عقل بیاورد.
به گزارش ایمنا، به نظر می رسد کشمکش های صورت گرفته بر سر توافق بین المللی به مرحله ای رسیده است که دو طرف به تهدید و هشدار متقابل علیه یکدیگر متوسل شده اند؛ از یک سو ترامپ با تهدیدهای مکرر به خروج، می کوشد ماندن آمریکا در برجام را به عنوان هدیه و پاداشی برای ایران وانمود کند و از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران در تلاش است پاسخ زورگویی های آمریکا را بدهد و قاطعانه جلوی زیاده خواهی های طرف مقابل بیایستد. حال باید تا هفته آینده(۲۲ اردیبهشت) منتظر ماند و دید تهدیدهای کدام طرف مؤثرتر واقع می شود و فرجام برجام در نهایت به کجا می رسد.
گزارش از ریحانه شهبازی، خبرنگار سیاسی ایمنا
نظر شما